[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันพฤหัสบดีที่ ๒๔ เมษายน พุทธศักราช ๒๕๖๘ ข่าวที่สะเทือนใจในวงการสงฆ์ก็คือ เรื่องที่ผู้ก่อการร้ายยิงสามเณรภาคฤดูร้อน ที่อำเภอสะบ้าย้อย จังหวัดสงขลา จนเสียมรณภาพ ๑ รูป บาดเจ็บอีก ๑ รูป แล้วอีกฝ่ายหนึ่งก็ยังออกมาให้ข่าวอีกด้วย ก็คืออยู่ในลักษณะที่ว่า ถ้าหากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยยื่นคำขาดภายใน ๗ วันว่า จะต้องจับตัวผู้ก่อการร้ายให้ได้ ก็จะทำให้เรื่องลุกลามหนักขึ้น โดยที่บอกว่าที่ตัวเองลงมือก็เพราะว่าเกลียดข้าราชการสีเทาที่รังแกชาวบ้าน

หวังว่าพวกท่านคงจะไม่โง่หลงประเด็นตามไป "มึงเกลียดข้าราชการ แล้วเกี่ยวอะไรกับพระเณรด้วย ?" แต่ว่าเรื่องพวกนี้ปล่อยทางราชการเขาเวียนหัวกันไปเถอะ พวกเรามาฟังเรื่อง "เล่าความหลัง" กันต่อ

เมื่อวานนี้กล่าวถึงเรื่องหนึ่งก็คือการหุงข้าว ซึ่งสมัยก่อนนั้นมีทั้ง "หุงข้าวเช็ดน้ำ" และ "หุงข้าวไม่เช็ดน้ำ" ส่วนใหญ่ที่หุงข้าวเช็ดน้ำนั้น ก็เพราะว่าจะเอาน้ำข้าวไว้เลี้ยงหมูเลี้ยงหมา ส่วนการหุงข้าวไม่เช็ดน้ำ ต้องอาศัยความชำนาญในการกะเกณฑ์ว่า จะต้องใช้น้ำเท่าไร ? ข้าวถึงจะสุกและนุ่มพอดี

ตอนหลังก็มีการนึ่งข้าว ซึ่งส่วนใหญ่จะใช้กับข้าวเหนียวเพื่อทำขนม ก็จะใช้หม้อดินที่ใช้สำหรับต้มน้ำ แล้วก็วางหม้อดินที่ก้นมีรูพรุน ซึ่งบางคนเรียกว่า "ลังถึง" เอาไว้ด้านบน แล้วใช้ผ้าขาวบาง สมัยนี้มีหรือเปล่าก็ไม่รู้ ? ห่อข้าวเหนียวซึ่งแช่น้ำเอาไว้จน "ได้ที่" แล้ววางลงไป แล้วก็ปิดฝา ก่อไฟ เมื่อน้ำเดือดก็จะส่งไอความร้อนขึ้นไปชั้นบน ทำให้ข้าวสุก

จนกระทั่งเด็ก ๆ เอามา "ทายอะไรเอ่ย ?" กัน ซึ่งสมัยนั้นเป็นการลองปัญญา อย่างเช่น "อะไรเอ่ย ต้นเท่าครก ใบปรกดิน ?" "อะไรเอ่ย ต้นเท่าขา ใบวาเดียว ?" แต่อันนี้เป็นของยาก เขาถามว่า "อะไรเอ่ย เอาดินตั้งดิน เอาดินซ้อนดิน เอาดินปิดดิน ?" เพราะว่าสมัยก่อนเตาก็ทำด้วยดิน เตารุ่นเก่า ๆ จะมีแผ่นดินที่ทำแผ่ยื่นออกมาด้านหน้า ซึ่งเขาเรียกกันว่า "เชิงกราน" เวลาที่หุงข้าวบนบ้าน ฟืนไฟจะได้ไม่กระเด็นออกมา หรือลามไปไหม้บ้าน ตรงส่วนที่ทำแผ่กว้างออกมาทางด้านล่างของเตา เพื่อช่วยป้องกันไฟไหม้ เขาเรียกว่า "เชิงกราน"

ในเมื่อทำด้วยดิน พอถึงเวลาเอาหม้อดินต้มน้ำตั้งขึ้นไป ก็เท่ากับว่าเอาดินตั้งบนดินแล้ว หลังจากนั้นก็เอาหม้อดินที่เป็น "ลังถึง" ก็คือที่ก้นเป็นรู วางซ้อนลงไป ก็เป็นเอาดินซ้อนดิน เมื่อใส่ข้าวลงไปเรียบร้อยแล้วปิดฝา ก็คือเอาดินปิดดิน เพราะว่าฝาหม้อก็เป็นดินเช่นกัน