[เถรี]

คราวนี้ทำไมองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงตรัสหลักธรรมชั้นสูงขนาดนี้ ? เพราะว่าหลังจากที่เทศน์โปรดปัญจวัคคีย์จนเป็นพระอรหันต์ทั้ง ๕ รูปแล้ว พอไปเจอยสกุลบุตร เจอยสเศรษฐี เจอพรรคพวกเพื่อนฝูงของท่านยสกุลบุตร ตลอดจนกระทั่งภัททวัคคีย์ ๓๐ คน แม้กระทั่งพระเจ้าพิมพิสารพร้อมกับบริวาร ๑๑๐,๐๐๐ คน พระองค์ท่านก็ตรัสอนุปุพพิกถา ก็คือเรื่องราวที่เป็นไปทีละขึ้น ค่อย ๆ ลุ่มลึกไปตามลำดับ กล่าวถึงทานกถา การให้ทาน สีลกถา การรักษาศีล สัคคกถา ผลของทานและศีลส่งผลให้ไปสวรรค์อย่างไร กามาทีนวกถา ท้ายที่สุดเราควรที่จะเบื่อหน่ายกับสิ่งที่ไม่ยั่งยืน เพราะว่าต่อให้เป็นเทวดานางฟ้า ท้ายที่สุดก็ต้องจุติลงมาทุกข์อีก และเนกขัมมะนิสังสกถา อานิสงส์ของการเว้นจากกาม

คำว่า กาม ในที่นี้ พูดง่าย ๆ ว่าคือ รัก โลภ โกรธ หลง ทั้งหมด แต่เอาคำว่ากามขึ้นหน้า เพราะเป็นสิ่งที่ชัดที่สุดและละได้ยากที่สุด เหตุที่เป็นเช่นนั้นเพราะว่าเราชอบ อะไรที่เราชอบ เราจะไขว่คว้ายึดมั่นไว้ ไม่ยอมปล่อย ดังนั้น..สิ่งไหนที่เราเกลียดเราจะตัดได้ง่ายกว่า แต่อะไรที่เราชอบจะตัดได้ยากมาก

เมื่อบรรดาท่านทั้งหลายตั้งแต่ยสกุลบุตรไป จนกระทั่งถึงพระเจ้าพิมพิสารและบริวารทั้ง ๑๑๐,๐๐๐ คน ได้ฟังอนุปุพพิกถาแล้วก็ได้มรรคได้ผลตามวาสนาบารมีของแต่ละคน แต่พระพุทธเจ้าเทศน์ของยากให้ปัญจวัคคีย์ฟัง เหตุเพราะว่าปัญจวัคคีย์นั้นบวชมานาน ศึกษาไตรเพท คือความรู้ของศาสนาพราหมณ์มา ถ้าเป็นสมัยนี้ก็ประมาณว่าจบปริญญาเอกกันทั้งนั้น

ในเมื่อบวชมานานมาก ศึกษามามาก ถ้าไม่เอาของยากและลึกซึ้งให้สักหน่อย ก็จะโดนดูถูกเสียเปล่า ๆ ว่าสิทธัตถราชกุมารออกแสวงหาธรรม ทรมานกายอยู่ถึง ๖ ปี แล้วรู้ของง่าย ๆ แบบนี้หรือ ? อย่าลืมว่าคนสมัยก่อนนี่ถือตัวสูงมาก แม้กระทั่งทุกวันนี้ในอินเดียก็ยังแบ่งชั้นวรรณะถือตัวกันไม่รู้จบ

บางท่านกล่าวว่าองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าบังเกิดขึ้นแล้ว ทำไมเรื่องของชั้นวรรณะจึงไม่หมดไป ? ก็เพราะว่าสิ่งทั้งหลายเหล่านี้เป็นสิ่งที่เขายึดมั่นถือมั่นมาเป็นพัน ๆ ปีก่อนองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะปรากฏขึ้น

ในเมื่อองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าปฏิวัติระบบชั้นวรรณะ ไม่ว่าใครอยู่ในวรรณะไหนก็ตาม จะเป็นกษัตริย์ พราหมณ์ แพศย์ ศูทร ไปจนถึงจัณฑาลที่ไม่มีใครคบหาสมาคมด้วย ล้วนแล้วแต่สามารถศึกษาธรรมและบรรลุมรรคบรรลุผลได้ เป็นเหตุให้ศาสนาพุทธสู้ศาสนาพราหมณ์ไม่ได้มาจนปัจจุบันนี้ เพราะเขาถือว่าตนเองอยู่ในวรรณะสูง ย่อมไม่ลดตัวลงไปสังสรรค์คบหากับวรรณะต่ำ ดังนั้น..บรรดาวรรณะสูงไม่ว่าจะเป็นกษัตริย์จะเป็นพราหมณ์ ถ้าไม่ใช่วิสัยที่บำเพ็ญบารมีมาเพื่อบรรลุมรรคผลจริง ๆ ไม่มีใครลดตัวลงไปนับถือศาสนาพุทธ เพราะว่าแบกมานะมาเต็มตัว..!