[เถรี]

ก่อนปฏิบัติธรรมช่วงเช้า วันศุกร์ที่ ๑๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๗

ลอยกระทงมาจากงานดีปวาลีของทางประเทศอินเดีย พอมาถึงเมืองไทยก็แปลงเป็นตามประทีป ดีปะ ก็คือ ทีปะ ก็คือ ประทีป ทีปะส่วนใหญ่สมัยก่อนก็หมายเอาดวงเทียน บางทีคำว่า "ทีปะ" มีอีกความหมายหนึ่งก็คือ "แผ่นดินใหญ่" ที่คนไทยใช้คำว่าทวีป

คราวนี้การลอยกระทงก็น่าจะมาเริ่มกันตั้งแต่สมัยกรุงสุโขทัย ก่อนหน้านั้นอาจจะมี แต่ว่าไม่ชัดเจน มาชัดเจนในศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงมหาราช ที่ระบุถึงงานเผาเทียนเล่นไฟ เมืองสุโขทัยนี้ดั่งมีจักแตก ถ้าเป็นสมัยนี้ก็คงประมาณทัวร์ลง..!

ประเพณีในบ้านเราผูกพันกับศาสนาพราหมณ์แล้วก็การนับถือผี ในเมื่อความผูกพันมีกับศาสนาพราหมณ์มาแต่ต้น พิธีกรรมต่าง ๆ ก็เลยเป็นไปตามแบบศาสนาพราหมณ์เป็นเสียส่วนมาก เพราะว่าพราหมณาจารย์ต่าง ๆ ที่เดินทางจากชมพูทวีปในสมัยนั้นเข้ามาในสุวรรณภูมิ ส่วนใหญ่ก็ได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้ทรงความรู้

สมัยก่อนเขาเรียนไตรเพท หรือว่าไตรเวท มี ฤคเวท ยชุรเวท สามเวท ระยะหลังพอเนื้อหาแตกหน่อแตกกอออกไปเยอะมาก ก็มีคัมภีร์ที่สี่ขึ้นมาเป็นอาถรรพเวท ซึ่งก็คือพวกเวทมนต์คาถาอย่างที่นิยมกัน

ในเมื่อศาสนาพราหมณ์เป็นผู้รู้ ไปที่ไหนก็จะได้รับการต้อนรับจากผู้มีอำนาจของที่นั่น เราจะเห็นได้ว่าศาสนาพราหมณ์นี่เกาะติดกับสถาบันพระมหากษัตริย์มาตั้งแต่ต้น เมื่อเป็นผู้รู้สามารถให้คำแนะนำต่าง ๆ ก็ได้รับการยกย่องให้เป็นราชครูบ้าง ให้เป็นโหราจารย์บ้าง คอยดูฤกษ์ล่าง ฤกษ์บน คอยแนะนำวิธีการหลักการต่าง ๆ ให้กับผู้นำ ทำอย่างไรถึงจะรักษากำลังใจของบริษัทบริวารเอาไว้ได้

แต่ก็เป็นเรื่องอัศจรรย์มากก็คือ ศาสนาพราหมณ์ไม่ได้มีความคิดที่จะครอบงำผู้นำของบรรดากลุ่มชนต่าง ๆ ที่ตนเองเข้าถึง ก็คือมีหน้าที่แนะนำก็ทำไป ไม่ทำก็แล้วไป แม้แต่ในยุคนครวัด นครธม อาณาจักรขอมอันยิ่งใหญ่เขาก็มีข้อตกลงกันอย่างเป็นทางการเลยว่า ถ้าพระมหากษัตริย์ถือพราหมณ์ ปุโรหิตาจารย์ต้องถือพุทธ ถ้าปุโรหิตาจารย์ถือพราหมณ์ พระมหากษัตริย์ต้องถือพุทธ เป็นความใจกว้างของศาสนาพราหมณ์อย่างหนึ่ง

ถ้าเป็นศาสนาอื่นคาดว่าคงครอบงำสถาบัน ชี้นำจนกระทั่งเปลี่ยนศาสนาไปทั้งประเทศแล้ว แบบเดียวกับอาณาจักรศรีวิชัย ระเด่นปาทาซึ่งถือศาสนาพุทธแต่แรก ไปตั้งเมืองปาเล็มบังเป็นศูนย์กลางอาณาจักรศรีวิชัย ได้ราชธิดาของสุลต่านที่มาอ่อนน้อมเป็นมเหสี ปรากฏว่าโดนชักนำให้ไปนับถือศาสนาอิสลาม อาณาจักรศรีวิชัยที่ยิ่งใหญ่มาก ถึงขนาดรวบเอาปักษ์ใต้ของไทยไป รวมกับสุมาตราอินโดนีเซียทั้งหมดกลายเป็นอิสลาม..!