[เถรี]

แบบเดียวกับมีพระภิกษุรูปหนึ่งของทางจังหวัดกาญจนบุรี ซึ่งท่านสอบบาลีแล้วทำถูกชนิดที่คะแนนเต็ม ไม่มีใครเชื่อว่าจะทำได้ แล้วไปปรับท่านตก ทำให้ท่านคิดมาก ตอนหลังก็เลยกลายเป็นโรคจิตเภทไปเลย ถ้ากระผม/อาตมภาพเป็นกรรมการ ก็จะทำแบบที่สอบพระอุปัชฌาย์ ก็คือมีผู้เข้าสอบรูปหนึ่ง ท่านเขียนคำสวดอนุสาวนาไม่ผิดเลย ถูกต้องตามหลักบาลี และเว้นวรรคได้ถูกต้อง จะเว้นยาวเว้นสั้นอย่างไร ท่านใส่เครื่องหมายได้ถูกต้องทั้งหมด

กระผม/อาตมภาพดูตั้งแต่ต้นจนปลายแล้ว ก็ปรึกษาท่านเจ้าคุณพระศรีวิสุทธิวงศ์ (สุวิทย์ ปวิชฺชญฺญู ป.ธ. ๙) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระปฐมเจดีย์ราชวรมหาวิหาร ซึ่งร่วมเป็นกรรมการตรวจอยู่ด้วยกันว่า ขอให้เขามาเขียนให้ดูใหม่อีกครั้งหนึ่ง แล้วก็เรียกผู้เข้าสอบมาเขียนให้ดูใหม่ เขาเขียนได้ถูกทั้งหมดจริง ๆ เราต้องยอมรับว่าคนเก่งจริงนั้นมีอยู่ แต่คราวนี้ในเมื่อเห็นว่าเขาเก่งจริงแล้วไม่ทดสอบ ก็เลยทำให้เขาเสียโอกาส แล้วท้ายที่สุดก็คิดมากจนเครียด ต้องเข้าโรงพยาบาลไปเลย..!

ต้องบอกว่าความผิดอยู่ที่กรรมการและก็ตัวท่านด้วย เพราะถ้ากระผม/อาตมภาพเองเป็นผู้เข้าสอบ จะบอกให้กรรมการไปหาข้อสอบใหม่มาเลย ผมจะทำให้ดูตรงนี้ แต่ด้วยความที่พระใหม่ท่านไม่มีความกล้าขนาดนั้น ท่านก็เลยไปนั่งคิดนั่งเครียดอยู่คนเดียวว่า "ทำถูกทั้งหมด ไม่โดนเก็บแม้แต่คะแนนเดียวแล้วทำไมถึงสอบตก ?"

วิชาที่สองก็คือ ธรรมวิภาค ความจริงเป็นวิชาที่เป็นประโยชน์ที่สุดสำหรับพวกเราทั้งหมด และถ้าเป็นกระผม/อาตมภาพจะว่าวิชานี้เป็นวิชาที่ยากที่สุด เพราะว่าเป็นการสรุปหลักธรรมขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าลงมาเป็นหมวด ๆ ไล่ตั้งแต่ทุกกะ หมวด ๒ ก็คืออย่างหัวข้อธรรมที่มี ๒ ข้อ อย่างเช่นโลกบาลธรรม คือ หิริ (ความละอายแก่ใจไม่กล้าทำชั่ว) โอตตัปปะ (ความเกรงกลัวผลของความชั่วจะส่งผลให้เดือดร้อน)

หรือว่าธรรมที่ทำให้งาม อย่างเช่นว่า ขันติ (ความอดทน) โสรัจจะ (ความสงบเสงี่ยม) ไล่ขึ้นไปจนถึงโสฬสกะ ก็คือหมวดหัวข้อธรรมที่มี ๑๖ ข้อ ก็คือ มละ หรือมลทินทั้ง ๑๖ แต่มาถึงรุ่นของพวกท่านแล้ว เท่าที่สังเกตดูข้อสอบออกไม่เกิดหมวดที่ ๕ เนื่องเพราะกลัวว่าจะจำกันไม่ได้

รุ่นของกระผม/อาตมภาพเขาใช้คำว่า "บังคับให้ท่องแบบ" ก็คือคุณต้องท่องให้ได้ทั้งหมด เท่ากับว่าเขาจะออกหมวดไหน เราก็จะตอบได้ แต่มาถึงรุ่นหลัง ๆ นี่มักจะนิยมในการเก็งข้อสอบ ทำให้ส่วนหนึ่งดูหนังสือไม่ครบ รู้ไม่ครบถ้วน แล้วก็มักจะรู้แค่ส่วนล่าง ๆ เท่านั้น เพราะว่าข้างบนมากขึ้นไปเรื่อย ๆ อย่างเช่นว่าธุดงควัตร ๑๓ ก็อยู่ในเตรสกะ ก็คือหมวดที่ ๑๓ เขากลัวว่าเราจะจำกันได้ไม่หมด ก็เลยไม่นำมาออกสอบ