[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันพุธที่ ๒๘ สิงหาคม พุทธศักราช ๒๕๖๗ ช่วงเช้ามีฝนตกลงมาไม่หนักนัก กระผม/อาตมภาพรอจนฝนหยุดจึงได้คืนห้องพัก แล้วเดินทางไปยังวัดหลุมเข้า ตำบลหลุมเข้า อำเภอหนองขาหย่าง จังหวัดอุทัยธานี

คำว่า "หลุมเข้า" นี้ก็คือ "หลุมข้าว" นั่นเอง เพียงแต่ว่าโบราณจะออกเสียงสั้น อย่างเช่นออกเสียงว่า "กินเข้ากินน้ำ" แต่คนสมัยใหม่ออกเสียงเป็น "กินข้าวกินน้าม" ซึ่งดูท่าว่าจะออกเสียงผิดจนกลายเป็นถูกไปแล้ว

แม้ในปัจจุบันนี้กระผม/อาตมภาพก็ยังเจอพี่น้องคนไทยบางหมู่บ้าน ที่ยังออกเสียง "กินเข้ากินน้ำ" สั้น ๆ แบบนี้อยู่ แม้กระทั่งคำว่าแฟน ถ้าหากว่าท่านทั้งหลายไปฟังเพลงไอ้หนุ่มตังเก ที่ไพรวัลย์ ลูกเพชร ขับร้อง ก็จะได้ยินว่า "มีแฟ็นกับเขาหนึ่งคน" ซึ่งคำโบราณมักจะออกเสียงสั้น ๆ แบบนี้ แต่มาสมัยใหม่ออกเป็นเสียงยาวกันหมด..!

เนื่องเพราะว่าสมัยนั้น เมื่อกองทัพพม่าเข้ามากวาดต้อนเสบียงต่าง ๆ ชาวบ้านก็ขุดหลุม เอาข้าวเปลือกใส่กระสอบไปซ่อนเอาไว้ จนกระทั่งเมื่อกองทัพพม่าผ่านไปแล้ว มาเห็นว่าเป็นสถานที่เหมาะสมที่จะตั้งบ้านแปลงเมือง จึงสร้างเป็นบ้านเป็นเมืองขึ้นมา แต่ก็ยังใช้คำว่า "หลุมเข้า" แม้ว่ารุ่นใหม่ ๆ จะเปลี่ยนเป็น "ข้าว" กันหมดแล้ว แต่วัดและบ้านก็ยังใช้ชื่อเดิมอยู่แบบนี้

ครั้นไปถึงก็ได้รับการต้อนรับเป็นอย่างดีจากบรรดาพระเจ้าหน้าที่และแม่ครัว ด้วยการประเคนข้าวต้มปลาแสนอร่อยมาให้ กระผม/อาตมภาพพอเจอ "รสแท้ที่แม่ทำ" เข้า ก็เลยว่าข้าวต้มปลาไป ๒ ชามตราไก่ ขออภัย..ไม่ใช่ชามโคม เป็นชามขนาดปกติธรรมดา..!

เมื่อจะเดินไปดูนิทรรศการ ปรากฏว่าจ๊ะเอ๋เข้ากับบุคคลคุ้นเคย ก็คือหลวงปู่เจริญ สุวฑฺฒโน ซึ่งสมัยก่อนพวกเราเรียกว่า "มหาเจริญ" ท่านเป็นคนเก่าคนแก่ที่คุ้นเคยกับหลวงฤๅษีฯ วัดท่าซุง เคยจำพรรษาอยู่ที่วัดปากคลองมะขามเฒ่ากับหลวงพ่อฤๅษีฯ มาแล้วสองหรือสามพรรษาก็ไม่แน่ใจ เมื่อโยกย้ายมาอยู่ทางด้านนี้ ท่านก็ค่อย ๆ เจริญเติบโตขึ้นมา เนื่องจากว่ามีประโยคบาลีเป็นเครื่องสนับสนุน ปัจจุบันนี้พระมหาเจริญ ก็คือพระครูอุปกิตปริยัตยาภรณ์ (เจริญ ป.ธ. ๔) เจ้าคณะอำเภอหนองขาหย่าง เจ้าอาวาสวัดหลุมเข้า