[เถรี]

เราจะเห็นว่าแม้แต่ศาสดานอกพระพุทธศาสนา ก็ยังเห็นความไม่เที่ยงของชีวิตเป็นปกติ เพียงแต่ว่าเขาทั้งหลายเหล่านั้นไม่เข้าถึงความทุกข์ในชีวิต ดังนั้น..ไม่ต้องไปกล่าวถึงว่าจะสามารถเห็นความไม่มีอะไรเป็นตัวตนเราเขาได้หรือไม่ ? เพราะว่าสิ่งทั้งหลายเหล่านั้นสูงขึ้นไปอีกหลายระดับ แต่ว่าการที่เห็นความไม่เที่ยงนั้นก็ต้องถือว่าสุดยอดมากแล้ว เนื่องเพราะว่าบุคคลที่จะเห็นอนิจจัง ความไม่เที่ยงนั้น ไม่ใช่จะเกิดขึ้นง่าย ๆ

ถ้าเราดูเจ้าชายสิทธัตถะ ซึ่งเสด็จออกประพาสแล้วพบกับคนแก่ คนเจ็บ คนตาย และนักบวช ทั้ง ๆ ที่สมเด็จพระเจ้าสุทโธทนะ พระราชบิดา มีคำสั่งให้ราชบุรุษจัดการ ไม่ให้สิ่งทั้งหลายเหล่านี้ปรากฏต่อสายตาของเจ้าชายสิทธัตถะเป็นอันขาด เพราะเกรงว่าจะเป็นเครื่องจูงใจให้พระองค์ท่านเบื่อหน่ายชีวิตฆราวาสแล้วออกบวช แต่ท้ายที่สุด ด้วยกุศลบารมีที่พระองค์ท่านสร้างสมมาเพื่อความพ้นทุกข์ เพื่อการบรรลุอนุตรสัมมาสัมโพธิญาณ ก็ทำให้สิ่งที่ถูกกีดกันหนักหนา สามารถที่จะเล็ดลอดเข้ามาสู่สายตาของพระองค์ท่านได้

เมื่อเห็นคนแก่ พระองค์ท่านก็พิจารณาว่าตัวเราก็จักเป็นเช่นนั้น

เห็นคนเจ็บไข้ได้ป่วย ตัวเราก็จักเป็นเช่นนั้น

เห็นคนตายก็พิจารณาว่า ตัวเราก็จักเป็นเช่นนั้น

ปัจจุบันนี้พวกเราต่อให้อยู่ในงานศพก็ไม่ค่อยคิดถึงว่าตัวเราจะเป็นเช่นนั้น

พระองค์ท่านยังไม่ได้หยุดแค่นี้ หากแต่คิดต่อไปว่า ในเมื่อธรรมที่ทำให้ตายมีอยู่ ธรรมที่ทำให้ไม่ตายย่อมต้องมีด้วย เพราะว่าสรรพสิ่งเป็นของคู่กัน นี่คือปัญญาของพระมหาโพธิสัตว์ที่บารมีเต็ม รอการตรัสรู้แล้วมองเห็น ก็ในเมื่อตายได้ก็ต้องไม่ตายได้

แล้วพระองค์ท่านก็เห็นเทวทูตรายที่ ๔ ก็คือนักบวช จึงพิจารณาว่าชีวิตฆราวาสเป็นของคับแคบ ก็คือจะทำอะไรก็ขาดอิสระ ถูกผูกพันด้วยภาระต่าง ๆ ถ้าหากว่าออกบวชน่าจะประพฤติปฏิบัติธรรมเพื่อความหลุดพ้น ที่เขาใช้คำว่า "โมกขธรรม" ได้ดีกว่า พระองค์ท่านจึงตัดสินใจจะออกบวช แล้วก็เหมือนอย่างกับพญามารแกล้ง ก็คือมหาดเล็กวิ่งมารายงานว่า พระชายาคือพระนางพิมพาราชเทวีมีพระประสูติกาลพระโอรสแล้ว..!

อย่างที่กระผม/อาตมภาพเคยบอกกับเพื่อนรายหนึ่งที่รับปากว่าจะกลับมาบวชใหม่ แล้วก็โดนภรรยาหลอกว่า จะไปบวชก็ไม่ว่า แต่ขอมีลูกไว้เป็นเพื่อนสักคน บอกเขาไปว่า "เอ็งสามารถที่จะทิ้งเมียได้ แต่เอ็งทิ้งลูกไม่ได้เด็ดขาด" จากวันนี้มาถึงวันนี้ ๓๐ กว่าปีแล้วยังไม่เห็นจะมาตามที่นัดกันไว้เลย..!

แต่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้ากลับตัดสินใจได้ง่ายขึ้นว่าด้วยความตกใจว่า "ราหุลํ ชาตํ พนฺธนํ ชาตํ บ่วงได้เกิดขึ้นแล้ว เครื่องผูกมัดได้เกิดขึ้นแล้ว" อยู่ต่อเมื่อไรเสร็จแน่นอน..! จึงให้นายฉันนะเตรียมม้ากัณฐกะ แล้วเสด็จออกมหาภิเนษกรมณ์