[เถรี]

กระผม/อาตมภาพขอบอกให้ท่านทั้งหลายที่ไม่ค่อยจะได้ศึกษาพระไตรปิฎกให้ชัดเลยว่า สิ่งที่บันทึกไว้ในพระไตรปิฎกนั้น เป็นคำสอนที่แท้จริงขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แม้ว่าบางคำสอนจะเป็นเถรภาษิต อย่างเช่นภัทเทกรัตตสูตร ที่พระมหากัจจายนะอธิบายขยายความให้กับพระภิกษุต่าง ๆ ได้ฟัง แต่นั่นก็ผ่านการรับรองขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้วว่า ถ้าเป็นพระองค์ท่านก็จะอธิบายแบบนี้

คราวนี้ท่านทั้งหลายต้องเข้าใจว่าการสังคายนาพระธรรมวินัยของเรานั้น เริ่มต้นหลังจากพุทธปรินิพพานแค่ ๓ เดือนเท่านั้น แล้วเป็นการระดมพระอรหันต์ถึง ๕๐๐ รูปในการทำสังคายนาพระธรรมวินัย

คำว่า สังคายนา นั้นก็คือ การร้อยกรอง หรือว่า สวดสาธยาย ท่านที่สามารถสวดแจงได้ก็จะเห็นว่า ยันเตนะ ภะคะวะตา ชานะตา ปัสสะตา อะระหะตา สัมมาสัมพุทเธนะ ฯลฯ เป็นต้น นั่นคือแสดงให้เห็นชัดถึงการร้อยกรองพระธรรมวินัยว่าทำอย่างไร มีพระมหากัสสปะเป็นประธานสอบถาม พระอานนท์เป็นผู้วิสัชนาในพระสูตรและพระอภิธรรม พระอุบาลีซึ่งได้รับการตั้งเป็นเอตทัคคะในพระธรรมวินัย เป็นผู้วิสัชนาในส่วนของพระวินัย เป็นการถามตอบกันทีละประโยค

อย่างเช่นว่า

ปะฐะมัง ปาราชิกัง กัตถะ ปัญญัตตันติ

ปฐมบัญญัติปาราชิก บัญญัติขึ้นที่ไหน ?

เวสาลิยัง ปัญญัตตันติ

บัญญัติขึ้นที่เมืองเวสาลี

กังอารัพภาติ

ด้วยปรารภในเรื่องอะไร ?

สุทินนังกะลันทะปุตตัง อารัพภาติ ฯลฯ

ปรารภในเรื่องของพระสุทินนกลันทบุตร ฯลฯ

เมื่อถามตอบกันจนกระทั่งจบเรื่องแล้ว ถ้าหากว่าพระสงฆ์ทั้งหมดที่ประชุมร่วมกันนั้นมีความเห็นว่าใช่ ก็จะสวดสาธยายขึ้นพร้อมกัน เขาถึงใช้คำว่าสังคายนา (การสวดสาธยาย) นั่นก็คือการทวนขึ้นมาพร้อม ๆ กันว่าใครจำถูกใครจำผิด ถ้า ๔๙๙ รูปจำมาถูกต้อง แต่เราจำผิด เราต้องแก้ไข อย่างเช่นว่าจักขุง อุทะปาทิ แต่ถ้าท่านไปจำเป็นจักขุง อุทะปาทะ ก็จบกัน เราไปกับเขาไม่ได้ เราก็ต้องตาม ๔๙๙ รูปนั้นว่าอุทิปาทิ เป็นต้น