[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันพุธที่ ๑๙ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๖๗ พวกเราก็ได้ทำการฉลองพัดเปรียญธรรมและประกาศนียบัตรผู้สอบได้ประโยคบาลีปี ๒๕๖๗ ไปแล้ว

ในส่วนของงานฉลองนั้น ต้องถือว่าเป็นครั้งแรกของวัดท่าขนุนและครั้งแรกของอำเภอทองผาภูมิ ในเรื่องของโรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกบาลีวัดท่าขนุนนั้น จัดตั้งขึ้นในปี ๒๕๖๒ ตามโครงการ ๑ ตำบล ๑ มหาเปรียญ ซึ่งผู้ดำเนินโครงการคือท่านอาจารย์พระมหาวิสูตร วิสุทฺธิปญฺโญ ป.ธ.๙ รองเจ้าคณะจังหวัดกาญจนบุรี ผู้ดูแลด้านการศึกษาคณะสงฆ์

แต่เท่าที่ดำเนินการผ่านมานั้น สำนักเรียนบาลีที่ประสบความสำเร็จ ส่งพระสอบแล้วได้ประโยคบาลีก็มีแค่วัดเหนือ (วัดเทวสังฆาราม) วัดใต้ (วัดไชยชุมพลชนะสงคราม) วัดหัวนา วัดทุ่งมะสัง และวัดท่าขนุน ส่วนอีกวัดหนึ่งที่สอบประโยคบาลีได้มาก คือวัดเขาพุราง แต่นั่นเป็นของคณะสงฆ์ธรรมยุต

ในเรื่องของการเรียนบาลีนั้น วัตถุประสงค์ของกระผม/อาตมภาพคือ ต้องการให้ทุกท่านมีความสามารถในการแปลพระไตรปิฎก หรือภาษาบาลีได้ถูกต้อง การที่เราจะแปลภาษาบาลีได้ถูกต้องนั้น ส่วนหนึ่งต้องมีการปฏิบัติธรรมควบคู่กันไปด้วย เนื่องเพราะว่าศัพท์บาลีหลายอย่างนั้น ถ้าเราไม่ใช่นักปฏิบัติธรรม อาจจะแปลแล้วไม่เข้าถึงเนื้อหาหรืออรรถรสอย่างแท้จริง

เอาแค่คำว่า "สุขในฌาน" เราก็บอกได้ว่าเป็นความสุขเยือกเย็นอย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน แต่มีอาการเป็นอย่างไรเราอธิบายไม่ได้ แต่ถ้าเราเรียนประโยคบาลีด้วย แล้วปฏิบัติธรรมด้วย เราก็จะเข้าใจว่า บุคคลที่โดนไฟใหญ่ ๔ กอง คือ รัก โลภ โกรธ หลง เผาอยู่ตลอดเวลา เมื่อกำลังใจเข้าถึงฌานได้ กำลังสมาบัติที่เกิดขึ้น สามารถดับไฟใหญ่ทั้งสี่กองลงได้ชั่วคราว บุคคลที่โดนไฟเผาอยู่ตลอดเวลา อยู่ ๆ ไฟดับลงจะมีความสุขสบายอย่างไรอธิบายเป็นคำพูดได้ยาก

ในเมื่อเป็นเช่นนั้น วัตถุประสงค์การเรียนของพวกท่านที่กระผม/อาตมภาพตั้งเอาไว้จึงไม่เหมือนกับที่อื่น เนื่องเพราะคำว่าบาลี มาจาก ปาลธาตุ คือ ในความรักษา เรียนเพื่อรักษาไว้ซึ่งพระพุทธพจน์ในพระไตรปิฎก ถึงเวลาจะได้แปลได้ถูกต้อง

แต่ว่าในบ้านเมืองเราส่วนใหญ่แล้วพอเรียนไป ผู้บังคับบัญชาเห็นความพากเพียร เนื่องเพราะว่าการเรียนบาลีนั้นยากมาก เมื่อสำเร็จการศึกษามีประโยคเปรียญธรรมติดตัว ท่านก็มักจะมอบหมายภาระหน้าที่ทางคณะสงฆ์ให้ จึงมีความเจริญก้าวหน้าในการปกครองคณะสงฆ์ มากกว่าบุคคลที่ไม่มีประโยคบาลีสนับสนุน ทำให้การเรียนบาลีของพวกเรานั้น ระยะหลัง ๆ มีวัตถุประสงค์ที่ผิดเพี้ยนไปมาก