[เถรี]

จะว่าไปแล้ว บุคคลที่เป็นอาจารย์ในสังกัดของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ควรที่จะกระตือรือร้นเข้ารับการอบรมทุกคน แต่ว่าเท่าที่สังเกตมา แม้กระทั่งทางวิทยาลัยสงฆ์กาญจนบุรีศรีไพบูลย์ก็มีกระผม/อาตมภาพที่เข้าอยู่เป็นหลัก ท่านอื่นก็เข้าบ้างไม่เข้าบ้าง ในเมื่อทำคะแนนสะสมได้ไม่ถึง ๘๐ เปอร์เซ็นต์ เขาก็ไม่ให้วุฒิบัตร อย่างน้อยกระผม/อาตมภาพก็ทำคะแนนได้ ๑๐๐ เปอร์เซ็นต์ ไม่เสียชื่อตัวเองที่เคยทำแบบนี้ได้มาตลอด

คราวนี้ในเรื่องของการศึกษานั้น ในส่วนของพระปริยัติธรรมก็คือการที่เราศึกษาแผนที่ เพื่อที่จะได้รู้คร่าว ๆ ว่าหนทางที่เราจะเดินไปนั้นเป็นอย่างไร ส่วนการที่จะไปถึงจุดหมายปลายทางที่แท้จริงนั้นต้องลงมือเดิน ก็คือเอาสิ่งที่ศึกษานั้นมาปฏิบัติ แต่ก็มีบุคคลอยู่ส่วนหนึ่งที่ศึกษาแล้วติดตำรามากจนเกินไป จนทำให้กลายเป็นบุคคลเถรตรง เดินไปชนข้างฝาแล้วไปต่อไม่ได้ ไม่รู้ว่าเราเลี่ยงซ้ายนิดขวาหน่อยก็ไปต่อได้แล้ว

เหตุที่เป็นเช่นนั้นก็เพราะว่าบุคคลของเรานั้นมีหลายจำพวก บุคคลที่เป็นอุคฆฏิตัญญู ส่วนใหญ่แล้วองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าโปรดไปพระนิพพานจนจะหมดอยู่แล้ว

บุคคลที่เป็นวิปจิตัญญู เมื่ออธิบายขยายความแล้วเข้าใจ สามารถที่จะเอาตัวรอดได้ก็เหลือน้อย

ในปัจจุบันนี้เหลือแค่เนยยะ ที่จะต้องปากเปียกปากแฉะกันเป็นปกติ

ส่วนบรรดาปทปรมะนั้น ต่อให้เราอธิบายขยายความจนตายกันไปข้างหนึ่ง เขาก็รับประโยชน์อะไรไม่ได้ เพราะว่าฉลาดเกินไป คิดว่าตัวเองเก่งอยู่ฝ่ายเดียว ไม่ยอมรับความคิดของคนอื่น ต่อให้เห็นคนอื่นมีสิ่งที่ดีกว่าก็ไม่เปลี่ยนแนวคิดของตน