[เถรี]

เรื่องทั้งหลายเหล่านี้ กระผม/อาตมภาพไม่มีหน้าที่ไปเคี่ยวเข็ญทุกคนว่า ต้องทำอย่างนั้น ต้องทำอย่างนี้ ว่าคุณสมควรที่จะบวชได้แล้ว "มันเรื่องของกูหรือวะ..?!" จะทำอะไรก็ต้องตัดสินใจด้วยตนเอง เพียรพยายามด้วยตนเอง

แม้แต่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็ยังตรัสว่า "อักขาตาโร ตถาคตา แม้แต่ตถาคตก็เป็นเพียงผู้บอกเท่านั้น" พระพุทธเจ้ายังแค่บอก แล้วเราทำตามหรือไม่ทำตาม พระองค์ท่านก็ไม่สามารถที่จะเคี่ยวเข็ญเราได้

จึงเป็นเรื่องของบุคคลที่ใฝ่ดีและหวังสูง ต้องเร่งรัดการกระทำด้วยตนเอง ไม่มีใครที่จะช่วยเหลือเราได้ ต่อให้ไปเชื่อมจิตกี่ครั้งก็ช่วยไม่ได้..! ในบาลีระบุไว้ชัดแล้วว่า

สุทธิ อสุทธิ ปัจจัตตัง ความบริสุทธิ์ หรือไม่บริสุทธิ์ เป็นของเฉพาะตน
นาญโญ อัญญัง วิโสธเย บุคคลหนึ่งจะทำอีกบุคคลหนึ่งให้บริสุทธิ์ หาได้ไม่
อัตตาหิ อัตโน นาโถ ตนแลเป็นที่พึ่งแห่งตน

ไม่มีใครเป็นที่พึ่งให้กับเราได้ เปลี่ยนชื่อก็ช่วยไม่ได้ สะเดาะเคราะห์ก็ช่วยไม่ได้ ต่อลายมือก็ช่วยไม่ได้ เชื่อมจิตก็ช่วยไม่ได้ "โมฯ" หน้าใหม่ก็ช่วยไม่ได้ เพราะว่าทั้งหมดอยู่ที่การกระทำภายใน คือชำระใจของตน ให้กิเลสลดน้อยถอยลง และในที่สุดก็หมดไปจากใจของเรา

ใจของใครคนนั้นขัดเกลาด้วยตนเอง ครูบาอาจารย์เป็นเพียงผู้ชี้แนวให้เดินเท่านั้น สิ่งอื่นล้วนแล้วแต่เป็นภายนอกทั้งสิ้น ไม่มีหนทางลัด มรรคแปดที่ย่อเหลือ ศีล สมาธิ ปัญญา เป็นทางตรงที่สุดแล้ว

ใครจะไปอาบแสงทิพย์อริยธรรมเพื่อเลื่อนชั้นความเป็นพระอริยเจ้าก็เชิญ ใครคิดว่าเชื่อมจิตแล้วจะประสบความสำเร็จก็ตามสบาย แต่หนทางแห่งมรรคแปดนั้น ต้องเดินด้วยตนเองเท่านั้น ไม่มีใครช่วยเราได้ นอกจากให้กำลังใจ หรือบอกทางถูกให้

ถ้าขี้เกียจ..หนทางก็ยังอีกยาวไกล..ก็แปลว่าทุกข์อีกนาน
ถ้าขยัน..หนทางก็สั้นลง..ทุกข์น้อยลง
หรือว่าเดินสุดทางในชาตินี้เลย..ก็เป็นอันว่าเลิกทุกข์กันที