[เถรี]

ถ้าเป็นอย่างพระเดชพระคุณหลวงปู่พระธรรมพุทธิมงคล หรือหลวงพ่อสะอิ้ง วัดป่าเลไลยก์วรวิหาร จังหวัดสุพรรณบุรี ท่านสรุปง่าย ๆ ว่า "ป้องกัน แก้ไข สร้างสรรค์ รักษา"

ป้องกันก็คือ ในเรื่องของการที่เราต้องระมัดระวังไม่ให้ความชั่วเข้ามาในใจของเรา ก็คือสังวรปธาน
แก้ไข ก็คือพยายามที่จะขับไล่ความชั่วในใจของเราออกไป ก็คือปหานปธาน
สร้างสรรค์ ก็คือการที่เราพยายามสร้างความดีให้เกิดขึ้นในใจของเรา ก็คือภาวนาปธาน
รักษา ก็คือการที่เราระมัดระวัง ประคับประคองความดีนั้นให้เจริญยิ่ง ๆ ขึ้นไป ซึ่งก็คือในส่วนของอนุรักขนานุปธาน

เพียงแต่ว่าหลักธรรมขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามีมากมายมหาศาล ทั้ง ๆ ที่พระองค์ตรัสว่าเป็นแค่ใบไม้กำมือเดียว..! พวกเราเองศึกษาแล้ว อย่าแค่จดจำเฉย ๆ พบเห็นอะไรในชีวิตประจำวัน ต้องยกเอาหลักธรรมที่เหมาะสมกับสถานการณ์นั้น ๆ ขึ้นมารับมือให้ถูกต้อง แล้วชีวิตของเราก็จะมีแต่ความสุขความเจริญ ถ้ายกขึ้นมารับมือไม่ถูกต้อง ก็จะต้องพบกับความทุกข์ เพราะว่าแก้ไขปัญหาไม่ได้

ดังนั้น..นักศึกษาธรรมะมีมาก แต่ว่าส่วนใหญ่จะตกอยู่ในอาการ "ความรู้ท่วมหัว เอาตัวไม่รอด" เหตุที่เป็นเช่นนั้นก็เพราะว่ากำลังสมาธิไม่พอ ท่านทั้งหลายต้องเข้าใจว่าสมาธิในไตรสิกขา คือ ศีล สมาธิ ปัญญา เป็นข้อกลางที่สำคัญที่สุด สมาธิทรงตัวก็จะมีสติตั้งมั่น รักษาศีลทุกสิกขาบทได้บริสุทธิ์บริบูรณ์ สมาธิทรงตัวสภาพจิตก็สงบเยือกเย็น การพิจารณาสถานการณ์ต่าง ๆ ที่เราพบเห็น ก็จะว่องไว ทันเหตุการณ์ และสามารถแก้ไขจากร้ายให้เป็นดี หรือสามารถทำให้ดีอย่างเดียวโดยไม่มีร้ายได้

ดังนั้น..บางสำนักที่ไม่เอาสมาธิจึงเป็นเรื่องที่น่าสงสารมาก เนื่องเพราะว่าเท่ากับตัวเราขึ้นเวทีไปต่อสู้ โดยไม่มีอาวุธอะไรเลย ขณะที่คู่ต่อสู้ขนมาแทบจะเท่าคลังแสงรัสเซียที่ไปบุกยูเครน..!
แต่ว่าเรื่องทั้งหลายเหล่านี้ต้องบอกว่า ถ้าหากว่าเขาทั้งหลายเหล่านั้น สร้างบุญสร้างบารมีมาดี ก็จะพบกับสายธรรมหรือว่าครูบาอาจารย์ที่เหมาะสม หรือว่าปฏิบัติได้ถูกต้อง แต่ถ้าหากว่าสร้างบุญสร้างบารมีมาไม่ดี ก็อาจจะต้องหลงเปะปะไปสำนักโน้นบ้าง สำนักนี้บ้าง แต่หาความเจริญแก่ตัวเองไม่ได้ พวกเราต้องมองว่าตอนนี้เขาอยู่ในสายที่ไหลลงต่ำ อย่าไปตำหนิกัน เราอยู่ในสายที่ไหลขึ้นสูง ก็อย่าไปคิดว่าเราดีกว่า แต่ให้เพียรพยายามรักษาความดีของเราเอาไว้ แล้วทำให้เจริญยิ่ง ๆ ขึ้นไป

สำหรับวันนี้ก็ขอเรียนถวายพระภิกษุสามเณรของเรา และบอกกล่าวแก่ญาติโยมแต่เพียงเท่านี้

พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน
วันอาทิตย์ที่ ๑ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๖๖
(ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย เผือกน้อย)