[เถรี]

ดังนั้น..การบอกเล่าประวัติศาสตร์ชุมชน จึงควรที่จะมีเกร็ดความรู้ที่กว้างขวางมากขึ้น ซึ่งจะได้จากการศึกษาดูงานหรือว่าอบรมนี้เอง

หรือถ้าหากกระผม/อาตมภาพ จะบอกกล่าวเรื่องราวในพระไตรปิฎกทั่ว ๆ ไป อย่างเช่นว่าเจ้าชายสิทธัตถะประสูติแล้วเดินได้ ๗ ก้าว ได้รับปราสาท ๓ ฤดูตอนอายุ ๑๖ ปี แต่งงานแล้วออกบวชตอนอายุ ๒๙ ปี ตรัสรู้ตอนอายุ ๓๕ ปี ถ้าอย่างนี้ก็จืดชืดเป็นน้ำยาเย็น..!

แต่ถ้าเราบอกว่า เมื่อเจ้าชายสิทธัตถะประสูติก็เกิดแผ่นดินไหวแล้ว หลังจากนั้นเมื่อได้รับการขนานนาม และพระราชมารดาคือพระนางสิริมหามายาสิ้นพระชนม์ พราหมณ์ทั้ง ๑๐๘ รูปให้คำทำนายว่า ถ้าหากว่าออกบวชจะได้เป็นศาสดาเอกของโลก ถ้าหากว่าอยู่ครองราชสมบัติจะได้เป็นพระเจ้าจักรพรรดิ ซึ่งเนื้อหาช่วงนี้พวกเราส่วนใหญ่ก็รู้แล้ว

แต่ถ้าเราบอกว่า แค่อายุ ๑๖ ปี สิทธัตถราชกุมารจบปริญญาเอก ๑๘ ใบ..! คาดว่าทุกคนคงจะร้องโอ้โฮ..! กระผม/อาตมภาพกว่าจะจบปริญญาเอก ๑ ใบก็แทบล้มประดาตาย ตอนนี้ใบที่ ๒ ที่ได้มา ก็ได้จากเกียรติคุณที่สั่งสมมาสามสิบสี่สิบปี แต่เจ้าชายสิทธัตถะจบปริญญเอกถึง ๑๘ ใบ ตอนอายุแค่ ๑๖ ปีเท่านั้น ก็คือวิชาการต่าง ๆ ซึ่งจำเป็นอย่างยิ่ง ที่บรรดาเจ้าพระยามหากษัตริย์จะต้องศึกษา ไม่ว่าจะเป็นโหราศาสตร์ ดาราศาสตร์ พิชัยสงคราม ไล่ไปจนกระทั่งถึงบรรดานิรุกติศาสตร์ แม้กระทั่งฟังสำเนียงพูดของคน ก็สามารถทำนายได้ว่าบุคคลนั้นมีจริตนิสัยอย่างไร

เรื่องทั้งหลายเหล่านี้ วิชาเดียวก็ศึกษากันทั้งชีวิตแล้ว แต่ว่าเจ้าชายสิทธัตถะของเราสามารถที่จะศึกษาจบทั้ง ๑๘ ศาสตร์ได้ภายในอายุ ๑๖ ปีเท่านั้น แค่นี้ก็ไม่จำเป็นที่จะต้องไปอาศัยอิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์อะไร ที่จะยกย่องให้ศาสดาของเราวิเศษเลิศลอยเพื่อให้คนศรัทธาเชื่อถือ เอาแค่เรื่องที่คนธรรมดา ๆ ก็ทำได้ อย่างเช่นการเรียนปริญญาเอกก็พอแล้ว

แต่เจ้าชายสิทธัตถะอายุแค่ ๑๖ ปีจบปริญญา ๑๘ ใบยังไม่พอ ยังจบไตรเพทของทางด้านศาสนาพราหมณ์อีกด้วย ไม่ว่าจะเป็นฤคเวท ยชุรเวท สามเวท ยังดีที่สมัยนั้นมีแค่ไตรเวทหรือไตรเพทแค่นั้น ถ้าหากว่ามีอาถรรพเวทซึ่งเป็นฉบับที่ ๔ ของคัมภีร์ศาสนาพราหมณ์ปรากฏขึ้นในยุคนั้น คาดว่าเจ้าชายสิทธัตถะก็คงเรียนจนเจนจบเหมือนกัน..!