[เถรี]

คราวนี้การที่เราจะไปสู่จุดหมายปลายทาง อย่างที่ท่านทั้งหลายมามหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยแห่งนี้ เราสามารถมาทางสระบุรีก็ได้ มาทางอยุธยา อ่างทองก็ได้ มาทางปทุมธานีก็ได้ มาจากกรุงเทพฯ ก็ได้ ท้ายสุดเราก็มาถึงที่นี่เหมือนกัน

จุดหมายปลายทางของการพ้นทุกข์ คือพระนิพพานนั้น มีสถานที่เดียว แต่หนทางและวิธีการไปสู่พระนิพพานนั้นมีมากมาย ไม่ควรที่จะเสียเวลาไปถกเถียงกันว่าทางไหนดีกว่า ทางไหนสะดวกกว่า เพราะว่าแต่ละคนมีความชอบ ตลอดจนกระทั่งบริบทของตนไม่เหมือนกัน ไม่ว่าจะเริ่มเดินมาจากทางไหน ถ้ามีความพากเพียรพยายามอย่างแท้จริง มีกำลังใจจดจ่อต่อเนื่องไม่ท้อถอย ท้ายที่สุดเราก็ไปถึงจุดหมายปลายทางเช่นเดียวกัน

สิ่งที่สำคัญที่สุดสำหรับท่านทั้งหลายก็คือว่า เมื่อปฏิบัติธรรมแล้วอย่าทิ้ง พวกท่านทั้งหลายส่วนใหญ่แล้วมีข้อบกพร่องก็คือ ตอนปฏิบัติธรรม ก็ตั้งหน้าตั้งตาว่าเสียเต็มที่ แต่พอลุกจากตรงนี้แล้วไม่ได้รักษาอารมณ์ไว้ ท่านทิ้งไปเลย ซึ่งน่าเสียดายมาก

การปฏิบัติธรรมนั้นเป็นการทวนกระแสโลก เหมือนกับเราว่ายทวนน้ำ พอเราว่ายเต็มที่แล้วเราก็ปล่อย ก็แปลว่าเราลอยตามน้ำไป พอรุ่งขึ้นเราว่ายใหม่ อย่างเก่งก็มาแค่เดิม พอเราปล่อยก็ไหลตามน้ำไปอีก ทำแบบนี้วันแล้ววันเล่า เดือนแล้วเดือนเล่า ปีแล้วปีเล่า ไม่มีอะไรก้าวหน้าขึ้นมาเลย แล้วก็สงสัยว่าเราก็ปฏิบัติธรรมอย่างจริงจัง ทำไมไม่มีความก้าวหน้า ไม่มีความดีเพิ่มพูนขึ้นเลย ก็เพราะว่าท่านทั้งหลายทำแล้วทิ้ง

ถ้าหากว่าท่านเจริญกรรมฐานแล้ว ไม่ว่าจะวิธีการไหน เมื่ออารมณ์ใจทรงตัวแล้ว ให้พยายามตั้งสติ ประคับประคองรักษาเอาไว้ หลายท่านสามารถรู้พองยุบได้โดยอัตโนมัติ ไม่ต้องเอาใจไปจดจ่อมากมายก็รู้ได้โดยอัตโนมัติเอง เราแค่เอาสติประคับประคองเอาไว้ อย่าให้เคลื่อน อย่าให้คลายไปทางไหน รักษาไว้ให้นานที่สุดเท่าที่เราจะทำได้ ใหม่ ๆ ก็ได้ไม่กี่นาที พอขยับไปทำอย่างอื่นก็หลุดไปแล้ว

แต่ถ้าท่านตั้งใจประคับประคองรักษาอย่างจริงจัง ก็จะได้เป็น ๕ นาที ๑๐ นาที ๒๐ นาที ครึ่งชั่วโมง

พยายามบ่อย ๆ ก็ได้เป็น ๑ ชั่วโมง ๒ ชั่วโมง ๓ ชั่วโมง ครึ่งวัน ๑ วัน

เพียรพยายามซักซ้อมต่อไปก็ได้ ๒ วัน ๓ วัน ๕ วัน ๗ วัน ครึ่งเดือน เป็นเดือน ๒ เดือน ๓ เดือน ครึ่งปี เป็นปี

ถ้าทำลักษณะนี้ จิตใจเราจะผ่องใสขึ้นเรื่อย ๆ ก็แค่เอาสติตามรู้ในปัจจุบันเท่านั้น