[สุธรรม]

ถาม : ได้อ่านเทศนาพระเถระอธิบายว่า ภาวะของจิตที่กายใกล้แตกดับ (จิตในร่างที่กำลังจะใกล้ขาดใจตาย) ธรรมดาจะไหลไปตามกระแสที่เคยชินหรือกรรมที่ทำไว้ ไม่สามารถฝืนสู้บังคับได้ ทำให้นึกถึงภาวะตอนหลับ แล้วเผลอฝัน คิด ไปเรื่อย มีบางครั้งรู้ว่าคิดอะไร แต่บ่อยครั้งหยุดไม่ได้ หรือหยุดได้ไม่ทันที เคยอ่านพบคนทำดีมาตลอด ก่อนจะตายกรรมที่เคยนำสุนัขไปปล่อยทิ้งเพราะโกรธที่สุนัขกัดลูก มาแทรกตอนนั้นพอดี กรรมดีมีเป็นล้านกลับไม่มา กรรมไม่ดีแค่ ๑๐ บาทวิ่งแซงเข้ามาก่อน จึงไปเกิดเป็นสุนัขเลย

จึงสงสัยกราบเรียนสอบถามหลวงพ่อว่า ภาวะจิตที่ร่างกายใกล้จะตาย กำลังที่จะมาบัญชาจิตขณะนั้นมีพลังมากกว่าตอนนอนหลับหรือไม่ ? ในแต่ละวันควรจะพิจารณาจิตประจำ หากพบเรื่องที่นึกถึงครั้งใด ใจไม่สามารถปล่อยละได้ จิตเกิดภาวะเครียดเศร้าหมอง ควรจะทำอย่างไร โดยส่วนตัวที่กำลังประสบคือ เครียด เศร้า แต่กลับไม่ยอมรับ พยายามฝืน ๆ เหมือนจะหลอกตัวเองว่าไม่มีอะไร ไม่เป็นอะไร จนหลายครั้งรำคาญ แล้วก็งงในงง ไม่เข้าใจตัวเอง ?
ตอบ : ไม่ยอมรับก็รอดูผลตอนตาย..!

ถาม : การทรงสมาธิหรือทรงฌานในการพิจารณาปัญหาต่าง ๆ จะทำให้เราไม่มีอคติสี่และมีปัญญาหรือไม่ ? ถ้าเจริญพรหมวิหารสี่และเห็นกิเลสของตนด้วย จะช่วยเสริมให้มองเห็นความจริงของปัญหามากกว่าหรือไม่ ? คือรู้สึกว่าเวลาวิเคราะห์ปัญหาหรือเรื่องต่าง ๆ ถ้าไม่มีอคติสี่ จะทำให้เห็นความจริงและมีมุมมองกว้างขึ้นมาก ๆ แต่ก็ไม่มั่นใจว่าที่ทำอยู่นั้นถูกต้อง จึงต้องมากราบเรียนสอบถาม
ตอบ : จิตที่ทรงฌานจะห่างจากกิเลสชั่วคราว

ถาม : ความอยากจะเป็นคนสำคัญ อยากจะได้รับการยอมรับ เป็นกิเลสชนิดใด ? นักจิตวิทยาบางคนกล่าวว่า มีความสำคัญต่อมนุษย์พอ ๆ กับปัจจัยสี่ หรือมนุษย์บางคนหลงคิดว่าสำคัญกว่าลมหายใจอีก แต่มนุษย์มักไม่รู้ตัวหรือไม่รู้จัก จนกว่าหมดลมหายใจถึงจะคิดได้ ขณะที่บางคนพอไม่ได้รับก็ตรอมใจจนป่วย
ตอบ : หลง (ไปยึดตัวกูของกู)

ถาม : คนแก่ น้อยใจลูกชายที่ไม่เห็นความสำคัญ ประชดนอนนิ่งเฉย จากเดิมเป็นอัมพฤกษ์กลายเป็นอัมพาต ต่อมาก็มีสภาพเป็นผัก บางคนก็อาศัยวัตถุราคาแพงหรูหรามาใช้มาสวมใส่ แม้จะต้องกู้ยืม หลอกลวง โกง เพื่อให้รู้สึกว่าตัวเองมีค่า ได้รับความสำคัญจากคนอื่น ๆ หลายคนกลายเป็นไฟอิจฉาริษยา เพียงแค่เรื่องเล็ก ๆ ก็คิดปรุุงแต่งไปมากมาย ยิ่งเป็นผู้ปฏิบัติธรรม พอขาดสติ กล้าก่อเวรกรรมน่ากลัวมาก แบบไม่พอใจยุงตัวเดียว วางเพลิงเผาบ้าน เป็นอาการเก็บกดกิเลสไว้จนระเบิดหรือไม่ ?
ตอบ : ถ้าตัดไม่ได้ก็เก็บกดทั้งนั้น..!