[เถรี]

ถ้าวางกำลังใจในลักษณะนี้ ก็เป็นไปได้ ๒ ทาง อย่างแรกคือหาความก้าวหน้าอะไรไม่ได้เลย อย่างที่สอง ไปลงล็อกเป็นสังขารุเปกขาญาณ สร้างความก้าวหน้าให้กับตัวเองแบบพรวดพราด เพราะว่าสังขารุเปกขาญาณนั้นเป็นวิปัสสนาญาณระดับที่สูงมาก ถามว่ามากแค่ไหน ? ก็เป็นอันว่ามากก็แล้วกัน

อีกส่วนหนึ่งที่ไม่อยากให้ทุกคนลืมก็คือ การปฏิบัติธรรมของเราที่เป็นการทวนกระแสโลก ก็เหมือนกับการว่ายทวนน้ำ ต่อให้เหน็ดเหนื่อยแค่ไหน ก็จำเป็นที่จะต้องจ้วงเอาไว้ตลอดเวลา ไม่เช่นนั้นแล้วจะโดนกระแสโลกพัดพาไป ทำให้การปฏิบัติธรรมของเรานั้นไม่เกิดผล ยิ่งถ้าหากว่าผ่านไปหลาย ๆ เดือน หลาย ๆ ปี ไม่มีอะไรดีขึ้นมาจากการปฏิบัติธรรมเลย เราก็จะท้อถอยและหมดกำลังใจ

อย่างที่เคยบอกกล่าวให้หลายท่านฟังไปแล้วว่า ตัวกระผม/อาตมภาพเองนั้น เมื่อแรกเริ่มในการปฏิบัติธรรม โดยเน้นจะเอามรรคเอาผลกันจริง ๆ ก็เป็นเวลาที่ปฏิบัติมาหลายปีแล้ว ก็คือผ่านไปถึง ๑๑ ปีด้วยกัน กว่าที่จะรู้สึกว่าในเรื่องของสมาธิ สมาบัติอะไรต่าง ๆ ที่อุตส่าห์ทำกันแทบล้มประดาตาย เป็นเรื่องที่เกินต้องการ

กำลังใจที่เราทั้งหลายต้องการนั้น อันดับแรกเลย อยู่แค่ปฐมฌานละเอียดก็พอ เพราะว่ามีกำลังเพียงพอที่จะตัดกิเลสเป็นพระโสดาบัน หรือเป็นพระสกทาคามีได้ ยกเว้นว่าต้องการมากกว่านั้น ก็ต้องเอาให้ถึงฌาน ๔ เนื่องจากว่าพระอริยเจ้าระดับต่อไปก็คือพระอนาคามี ซึ่งสามารถละโลภ โกรธ ลงได้อย่างเด็ดขาด

คราวนี้อย่าลืมว่าราคะกับโลภะ สองอย่างนี้คือตัวเดียวกัน เพราะเราเกิดราคะ คือความยินดีในสิ่งนั้น ๆ จึงเกิดโลภะ ความอยากมี อยากได้ขึ้นในใจ

ในเมื่อเป็นเช่นนั้น ตัวเราเองที่เป็นนักปฏิบัติธรรม ถ้าต้องการความเป็นพระอริยเจ้าในระดับพระอนาคามีขึ้นไป ต้องได้ฌาน ๔ ละเอียดเท่านั้น ฌาน ๔ หยาบก็ยังไม่ไหว เพราะว่าต้องตัดราคะและโทสะ ที่เป็นกิเลสใหญ่ ๒ ตัวลงให้ได้ ถ้ากำลังไม่ถึงระดับนั้น เราก็เอาไม่อยู่ โดนกิเลสตีหงายท้องทุกราย..!