[เถรี]

ถาม : หนูสงสัยว่าเรื่องของความกตัญญูนั้น เกิดขึ้นด้วยการสั่งสอนหรือด้วยจิตเดิมที่เขามีมาคะ ?
ตอบ : สองอย่างรวมกัน อย่างแรกก็คือว่า จิตสำนึกของตนเองใฝ่ดีเป็นปกติอยู่แล้ว อย่างที่สองคือ ได้รับการอบรมสั่งสอนมา ถ้าสองอย่างรวมกันก็จะยิ่งง่ายขึ้น

ถาม : ถ้าของเดิมไม่มีแล้วสามารถสั่งสอนให้มีได้ไหมคะ ?
ตอบ : ได้

ถาม : ถ้าจิตเดิมเขามีอยู่แล้ว แต่ไม่ได้ถูกสั่งสอน จะมีวันหมดไปไหมคะ ?
ตอบ : ก็คงไม่หมดไปไหนหรอก ยกเว้นบางวาระที่อกุศลกรรมมาแทรกก็อาจจะห่างไป พอถึงเวลากุศลกรรมกลับคืนมาก็กลับเข้ามาใหม่

ถาม : ถ้าอย่างบางคนที่เราเห็นทั่ว ๆ ไป ว่าเขามีความกตัญญูกับพ่อแม่ แต่เขาเบียดเบียนคนที่มีพระคุณกับเขาเพื่อพ่อแม่ ถือว่าเขายังมีความกตัญญูไหมคะ ?
ตอบ : ก็ยังมีอยู่ แต่ว่าส่วนอื่นบกพร่องไป

หลักธรรมนั้นมีหลายอย่าง ในเมื่อเบียดเบียนผู้อื่นแต่ยังกตัญญูต่อพ่อแม่ ตัวกตัญญูกตเวทิตาธรรมก็ยังคงมีเป็นปกติ แต่ว่าในเรื่องของเมตตาธรรมย่อมบกพร่อง เพราะว่าไปเบียดเบียนผู้อื่นเขา