[ตัวเล็ก]

ถาม : วรรณกรรมเรื่องสิทธารถะ ที่ประพันธ์โดย แฮร์มันน์ เฮสเสะ ชาวเยอรมัน มีเนื้อหาที่มีความเป็นจริง ที่ได้เกิดขึ้นจริงมากน้อยแค่ไหนครับ ? หรือว่าเกิดจากจินตนาการของผู้แต่งชาวเยอรมันทั้งหมด หรือว่าผู้แต่งท่านนี้เกิดทิพจักขุญาณ ระลึกชาติในอดีตของตนในอินเดียได้ครับ ?
ตอบ : เป็นจินตนาการส่วนหนึ่งจากการที่เขาศึกษาพระพุทธศาสนา

ถาม : ผมมีความสงสัยว่า การที่สิทธารถะเลือกที่จะไม่ปวารณาตนเป็นพุทธบริษัทเช่นโควินทะ แต่กลับสามารถบรรลุธรรมได้ด้วยตนเองในบั้นปลาย ในขณะที่พระโควินทะกลับไม่อาจเข้าถึงสัจธรรมในระดับถ่องแท้ ถึงแม้จะมีองค์สัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นบรมครูผู้ชี้หนทางสว่าง มีความเป็นไปได้มากน้อยแค่ไหนครับ ?
ตอบ : โอกาสที่กล่าวถึงนั้นเป็นไปไม่ได้ เพราะสิทธารถะบรรลุธรรมโดยไม่มีใครสอนในขณะที่ยังมีพระพุทธเจ้าอยู่ การที่จะบรรลุธรรมโดยไม่มีใครสอน มีอย่างเดียวคือช่วงว่างจากพระพุทธเจ้า จะบรรลุธรรมเป็นพระปัจเจกพุทธเจ้า หรือไม่ก็รอพุทธันดรใหม่แล้วไปตรัสรู้เสียเอง สรุปก็คือเป็นความเข้าใจผิดของฝรั่ง