[เถรี]

ถ้าท่านทั้งหลายทำมาถึงตรงจุดนี้ ก็ให้กำหนดสติคอยเฝ้าดูลมหายใจเข้าออกและคำภาวนาของเราเอาไว้ แล้วท่านทั้งหลายจงกำหนดจิต แผ่เมตตาไปยังสรรพสัตว์ ด้วยจิตที่หวังดีปรารถนาดีว่า อยากให้เขาทั้งหลายเหล่านั้นพ้นจากกองทุกข์ มีแต่ความสุขความเจริญ

ให้กำหนดจิตแผ่เมตตาของเราไป จนกระทั่งกำลังใจของเราชุ่มเย็นด้วยอำนาจของเมตตาแล้ว ก็หันมาพิจารณาให้เห็นสภาพเป็นจริงว่า ร่างกายของเรามีสภาพความไม่เที่ยงเป็นปกติ เกิดขึ้นในเบื้องต้น เปลี่ยนแปลงแปรปรวนไปในท่ามกลาง และสลายตัวไปในที่สุด

มีความทุกข์เป็นปกติ ตั้งแต่ลืมตาตื่นขึ้นมาจนหลับตาลงไป เราดำเนินชีวิตอยู่บนกองทุกข์ ไม่ว่าจะเป็นทุกข์ของการเกิด การแก่ การเจ็บ การตาย การพลัดพรากจากของรักของชอบใจ การปรารถนาไม่สมหวัง การกระทบกระทั่งอารมณ์ที่ไม่ชอบใจเป็นต้น และท้ายที่สุดสภาพร่างกายนี้ไม่มีอะไรเป็นเรา เป็นของเราให้ยึดถือมั่นหมายได้

สักแต่ว่าเป็นรูปที่ประกอบขึ้นมาจากธาตุทั้ง ๔ คือดิน น้ำ ไฟ ลม ถึงเวลาก็เสื่อมสลายตายพัง คืนให้กับโลกไป ขึ้นชื่อว่าร่างกายที่มีความไม่เที่ยงเป็นปกติ มีความทุกข์เป็นปกติ ไม่มีอะไรให้ยึดถือมั่นหมายเป็นตัวตนได้ เราไม่ต้องการอีกแล้ว การเกิดเป็นเทวดา เป็นนางฟ้า เป็นพรหมมีความสุขเพียงชั่วคราว พลาดเมื่อไรก็ลงมาทุกข์อีกเราก็ไม่ต้องการ เราต้องการอย่างเดียวคือพระนิพพาน

เมื่อมาถึงตรงจุดนี้ ก็ให้รักษากำลังใจ พร้อมกับกำหนดรู้ลมหายใจเข้าออก และคำภาวนาของเราไว้ ถ้าท่านใดชำนิชำนาญในการกำหนดภาพพระ ก็เอาจิตใจจดจ่ออยู่ภาพองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่เรารักเราชอบ ว่านั่นเป็นตัวแทนองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าบนพระนิพพาน เราเห็นพระองค์ท่านคือเราอยู่ใกล้พระองค์ท่าน เราอยู่ใกล้พระองค์ท่านคือเราอยู่บนพระนิพพาน

ให้ประคับประคองรักษาอารมณ์ใจของเราไว้อย่างนี้ จนกว่าจะเป็นที่พอใจของเรา เมื่อสมาธิคลายตัวออกมาก็หันมาพิจารณาใหม่อีกครั้งหนึ่ง ทำอย่างนี้สลับไปสลับมา ก็จะค่อย ๆ มีความก้าวหน้ามากขึ้นเรื่อย ๆ ตามลำดับ ต่อจากนี้ไปก็ให้ทุกท่านภาวนาและพิจารณาตามอัธยาศัยจนกว่าจะได้รับสัญญาณบอกว่าหมดเวลา



พระครูวิลาศกาญจนธรรม
เทศน์ช่วงทำกรรมฐาน ณ บ้านวิริยบารมี
วันอาทิตย์ที่ ๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๘
(ถอดจากเสียงเป็นอักษรโดยรัตนาวุธ)