[เถรี]

พระอาจารย์กล่าวว่า "ถ้าใครเคยกินผลไม้ที่สุกคาต้น ต่อไปกินอะไรก็ไม่อร่อย ผลไม้ในตลาดรสชาติไม่เอาอ่าวเลย เพราะว่าของที่มาจากต้น ส่วนใหญ่จะได้ความสด ลองไปกินพวกเงาะที่อยู่กับต้นดูนะ แล้วลองไปกินที่ตลาด ชิมดูจะไม่เอาไหนเลย คนสมัยก่อนเขาสังเกตจากสัตว์ ถ้าสัตว์รุมกินผลไม้ต้นไหน แปลว่าอร่อย แล้วก็เอามาปลูก คัดเลือกพันธุ์ ขยายพันธุ์ กลายเป็นสายพันธุ์ต้นไม้บ้านไป ทั้ง ๆ ที่ก่อนหน้าก็เป็นไม้ป่าทั้งนั้น

อาตมาธุดงค์ไปเจอลูกมะพูด บางคนก็เรียกแอปเปิ้ลเมืองไทย สุกเหลืองอร่ามเต็มต้นเลย ไม่มีใครกิน จึงเก็บที่ตก ๆ มาชิม เจ้าประคุณเอ๋ย..เปรี้ยวจนเหงื่อหยด เปรี้ยวจนลิงเมิน ไม่อย่างนั้นปกติพวกลิง ค่าง กระรอก กระแต กินกันกระจายแล้ว สุกแล้วแต่เปรี้ยวกว่ากินมะนาวอีก ไปเจอต้นที่ไม่หวาน แล้วคิดว่าตัวเองโชคดี สุกเต็มต้นทำไมไม่มีใครกิน เจอไปเต็ม ๆ

วันก่อนไปวัดท่าซุง เจอร้านค้าเปิดใหม่อยู่กลางทาง ชื่อร้านลุงมงคล เลยแวะเข้าไปดู ปรากฏว่ามีของที่ไม่รู้จักคือฟักข้าวกวน ปกติเคยแต่จิ้มน้ำพริก เคยแต่แกงส้ม นี่ฟักข้าวกวน เลยซื้อมาหนึ่งกล่อง ลองชิมดู รสชาติเข้าท่าดี...

ระยะหลังนี้มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน เขาวิจัยเรื่องฟักข้าวว่ามีสารป้องกันอนุมูลอิสระสูงมาก ๆ เอาไว้ฟื้นฟูร่างกายหรือป้องกันมะเร็งได้ โบราณเขากินกันมาตั้งแต่ไหนแต่ไรแล้ว คนรุ่นใหม่เพิ่งจะรู้จัก สมัยอาตมาเด็ก ๆ เอาไว้เป็นเป้าปืน เพราะฟักข้าวเวลาสุกลูกประมาณสองกำปั้น สีส้มแปร๊ดเลย กำลังสุกจะสีเหลือง ๆ อยู่ในใบเขียว ๆ เป็นเป้าเด่นเอาไว้ซ้อมมือ ยิงตูมกระจาย..!

สมัยก่อนตามหัวไร่ชายนาจะมีเถาฟักข้าว เถาขี้กา บอระเพ็ด เถาวัลย์เปรียง รางจืด เดินไปที่ไหนก็มี สมัยนี้กลายเป็นของแพงไปหมด"