[เถรี]

ถาม : เมื่อก่อนมีความเข้าใจว่า ทำไมคน ๆ หนึ่งถึงประพฤติตัวไม่ดีเช่นนั้น ซึ่งเราได้เตือนหรือบอกเขาหลายครั้งแล้วว่า การเสพยาเป็นสิ่งไม่ดี แต่เขาก็ยังจะทำเช่นเดิม ทำให้เราเกิดความหงุดหงิดใจ ซึ่งก็เป็นความโกรธอย่างหนึ่งนั่นเอง วันหนึ่งหนูนั่งสมาธิแล้วแวบเห็นภาพคน ๆ นั้นว่า การที่เขาทำเช่นนั้นเพราะเขาทำไปตามกรรม คนเราประกอบทั้งกรรมดีและกรรมชั่วมาด้วยกัน ขณะนั้นกรรมได้ชักนำให้เขาไปอยู่ในสภาพแวดล้อมอกุศล และตัวเขาเองก็ไม่ได้มีสติปัญญามากพอที่จะแยกแยะหรือต่อต้านอำนาจอกุศลนั้น เขาจึงคล้อยตามอำนาจฝ่ายต่ำ ซึ่งก็ไม่ใช่ความผิดของเขา ตอนที่รู้สึกเข้าใจแบบนี้เกิดขึ้นเพียงแวบเดียวเท่านั้น และทำให้เข้าใจความประพฤติคนอื่นโดยเช่นกัน ไม่ทราบว่าตอนที่หนูแวบมานั้น มีตรงไหนที่ผิดไปหรือไม่คะ ?
ตอบ : มี...ผิดตั้งแต่ไปเสือกเรื่องของชาวบ้านเขาแล้ว..!

ถาม : แต่ว่าตอนที่เราเข้าใจ แล้วคำตอบทุกอย่างแวบออกมา ถูกต้องแล้วใช่ไหมคะ ?
ตอบ : ทุกอย่างที่เกิดขึ้น เกิดจากกุศลหรืออกุศลชักนำทั้งหมด ฉะนั้น..ถึงได้บอกว่า แม้กระทั่งตัวเราก็อย่าทำให้กาย วาจา ใจของเราเป็นทุกข์เป็นโทษต่อผู้อื่น เพราะมีแต่จะสร้างกรรมไปโดยไม่มีที่สิ้นสุด ในเมื่อเข้าใจแล้วจะได้ไม่ไปยุ่งกับชาวบ้านเขาอีก ไม่อย่างนั้นเขาอยู่ในนรกแล้ว เราไปโกรธเขาก็ถือว่าลงไปกับเขาด้วย

ถาม : ไม่ทราบว่าหนูเข้าใจถูกต้องหรือไม่ ว่าเหตุผลทั้งหมดทั้งมวลของทุกคน ที่ได้กระทำ คิด หรือพูด ออกไปนั้น อยู่บนพื้นฐานของคำว่า "ต้องการสุข หลุดพ้นจากทุกข์" จึงทำให้การแสดงออกของเขาเป็นไปตามนั้น ซึ่งการหลุดพ้นจากทุกข์และต้องการสุขของแต่ละคนไม่เหมือนกัน เป็นไปตามสติปัญญา และเป็นไปตามลำดับขั้น เช่น คนที่กินเหล้าเพราะคิดว่าเหล้านั้นทำให้เขามีความสุขได้ชั่วขณะ คนที่มีแฟน เพราะคิดว่าการที่เขาเหงา ไม่มีใคร นั่นคือความทุกข์ จึงต้องการหลุดพ้นจากความทุกข์นั้น โดยหาใครมาช่วยบรรเทาความทุกข์ออกไป หรืออย่างนักปฏิบัติธรรม คิดว่าการพึ่งคำสอนของพระ คือการทำให้เขาหลุดพ้นจากทุกข์ไปสู่ความสุขได้ ซึ่งเป็นไปตามลำดับขั้น ถ้าเป็นไปตามเหตุผลนี้ ทุกคนก็อยู่บนพื้นฐานเดียวกันหมด ใช่ไหมคะ ?
ตอบ : ระวังไว้ให้มากที่สุด ตอนนี้กำลังฟุ้งสุดขีด ทุกอย่างที่คิดจะสมเหตุสมผลไปหมด แต่ไม่มีเรื่องไหนช่วยให้ตัวเองพ้นทุกข์เลย กลายเป็นว่าเขาหลอกให้เราคิดกว้างออกไป ๆ จนออกทะเลหาฝั่งไม่เจอ แล้วลืมไปว่าตัวเองก็ปฏิบัติเพื่อความพ้นทุกข์ มัวแต่ไปเพลิดเพลินอยู่กับความคิดประเภทนี้