[เถรี]

ถาม : ตัว “สุข” ในโพชฌงค์ เป็นสุขที่มีอามิสไหมครับ ?
ตอบ : สิ่งใดก็ตามถ้ายังมีเครื่องยึดโยงอยู่ สิ่งนั้นเป็นอามิส ถ้าปราศจากเครื่องยึดโยงก็ไม่มีอามิส อย่างเช่น สภาพจิตของเราที่ปล่อยวางจากการยึดเกาะสิ่งต่าง ๆ ถ้าปล่อยวางได้จริง ๆ ความเบาความสบายจะสุขจนบอกไม่ถูก นั่นเป็นสุขที่ไม่มีอามิส

แต่ถ้าเป็นสุขที่เกิดจากการกระตุ้นทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ พวกนี้ยังมีอามิสอยู่ เพราะฉะนั้น...ในเรื่องของสมาธิก็ต้องบอกว่า ถ้ายังมีสมาธิเป็นเครื่องยึดโยงก็ถือว่ายังมีอามิสอยู่

ถาม : (ไม่ได้ยิน)
ตอบ : อากิญจัญญายตนฌานยังต้องอาศัยกำลังสมาธิอยู่ ถ้าไม่มีกำลังสมาธิจะไม่สามารถกดกำลังใจให้นิ่งสนิทอย่างนั้นได้ ตัวปล่อยวางจริง ๆ นั้น ถึงคุณไม่ใช้สมาธิแต่สภาพจิตยอมรับแล้ว อากิญจัญญายตนฌานเหมือนอย่างกับแชมป์เปี้ยนยกน้ำหนักโอลิมปิก ให้มาถือข้าวสาร ๕ กิโลกรัมนี่สบายมาก ไม่รู้สึกหนักหรอก เหมือนกับไม่มีอะไรเลย

แต่สำหรับคนที่เขาถึงในส่วนของการปล่อยวางจริง ๆ แม้แต่ข้าวสารถุงนั้นก็ไม่เอาด้วย ต่อให้เขาไม่แข็งแรง แต่เขาไม่จำเป็นต้องไปแบกอะไรนี่..ปล่อยไปหมดแล้ว

ถาม : ปีติและปัสสัทธิในสัมโพชฌงค์เกิดแล้วสืบเนื่องมาเป็นปัญญา ?
ตอบ : เมื่อเข้าถึงอารมณ์แล้วจะเห็นว่าสิ่งที่พระพุทธเจ้าสอนนั้นเป็นจริง ก็เลยไม่ท้อถอย ไม่ว่าอย่างไรก็ต้องพากเพียรไปให้ถึง จึงเป็นเครื่องช่วยในการตรัสรู้

ถาม : (ไม่ได้ยิน)
ตอบ : พูดถึงว่าเกิดก่อนก็ได้ พอเกิดแล้วก็เข้าใจว่าสิ่งที่พระพุทธเจ้าท่านสอนเป็นจริงอย่างนี้ ในเมื่อรู้ว่าสิ่งที่พระพุทธเจ้าสอนเป็นจริงอย่างนี้เอง ส่วนที่นอกเหนือกว่านี้ก็ต้องพากเพียรทำให้ถึง ก็เท่ากับว่าปีติหรือปัสสัทธิเป็นตัวเสริมให้เราเข้าถึงพระนิพพานได้