[เถรี]

ถาม : (ไม่ได้ยิน)
ตอบ : ตอนนี้สามารถรู้ได้เพราะจิตข่มกิเลสลงอยู่ ถ้าเป็นไปตามวิมุติ คือการหลุดพ้น เขาเรียกว่าวิขัมภนวิมุตติ ก็คือหลุดพ้นได้เพราะองค์ฌานข่มเอาไว้ ในเมื่อเป็นอย่างนั้นก็แปลว่าถ้าฌานเสื่อมเมื่อไรกิเลสก็เกิดใหม่ ไม่ใช่การกำหนดรู้อนุสัย แค่รู้ว่ากิเลสหยาบเกิดขึ้นมาทำอันตรายเราไม่ได้เท่านั้น ส่วนกิเลสอื่น ๆ ยังรอจังหวะอยู่ เผลอเมื่อไรก็โดนเมื่อนั้น

ความจริงเรื่องนี้เขาปฏิบัติกันมานาน น่าจะสรุปผลได้นานแล้ว แต่ก็สรุปไม่ได้ สมัยที่ท่านเจ้าคุณใหญ่ท่านยังอยู่ ท่านบอกว่า “ลูกศิษย์ผมคนนี้เก่งมาก นั่ง ๒๓ ชั่วโมงไม่กระดิกเลย” ถามว่าตอนนี้เป็นอย่างไรบ้างครับ ? ท่านว่า “สึกไปมีเมียแล้ว” ก็น่าจะสรุปได้แล้วว่าวิธีนี้ผิด แต่เขาก็ยังอุตส่าห์สอนกันมาจนทุกวันนี้

ถาม : (ไม่ได้ยิน)
ตอบ : สภาพจิตของเรามีกิเลสอย่างหยาบ อย่างกลาง อย่างละเอียดอยู่ ถ้าสภาพจิตสามารถที่จะละเอียดถึงตรงจุดไหน ก็จะก้าวข้ามกิเลสที่หยาบกว่าตรงส่วนนั้นไป นั่นก็คืออาการที่เปลื้องจิตออกจากกิเลสตัณหาต่าง ๆ ตามลำดับไป แต่คราวนี้ก็ต้องดูด้วยว่า สภาพปัญญาตอนนั้นยอมรับแล้วกำลังมีเพียงพอไหม ? ถ้าไม่ยอมรับ กำลังไม่พอก็แค่ได้เห็นเท่านั้น ได้รู้ขั้นตอนเท่านั้น แต่ยังไม่สามารถที่จะทำให้เป็นของเราเองได้

ถาม : (ไม่ได้ยิน)
ตอบ : คุณไปดูตรงท้ายมหาสติปัฏฐานสูตรทุกบรรพ บทสรุปจะอยู่ตรงนั้น ไม่ว่าจะหมวดไหน ตอนไหนก็ตาม ท่านจะลงไว้ว่า น จ กิญฺจิ โลเก อุปาทิยติ เราจะไม่ยึดติดอะไร ๆ ในโลกนี้ ลงตรงนั้นก็จบแล้ว ไม่ต้องทะลึ่งไปดูอย่างอื่นให้เสียเวลาหรอก

แสดงว่าคุณอ่านตำรามากเกิน อ่านมากไม่เป็นไร อ่านมากแล้วจับจุดไม่ถูกก็จะงงต่อไปเรื่อย ๆ ถ้าเราดูตั้งแต่ต้นจนปลายของมหาสติปัฏฐานสูตรทุกบรรพ เขาสรุปลงตรงนี้ที่เดียว เราจะปฏิบัติแค่ตรงนั้นที่เดียวเลยก็ได้