หยุดความคิด
 

ถาม : แล้วอย่างคนที่เขาไม่สามารถนอนหลับ เขาบอกว่าต้องพึ่งยานอนหลับไม่อย่างนั้นนอนไม่หลับ ?

ตอบ : ที่เขานอนไม่หลับส่วนใหญ่เพราะเขาคิด พอคิดแล้วจิตใจก็ฟุ้งซ่าน คนเราถ้าตั้งใจภาวนาจริง ๆ จับลมหายใจเข้าออกให้ครบ ๓ ฐาน ลองดูเถอะ..ไม่เกิน ๓ นาทีหรอก..หลับทุกคน ที่ไม่หลับเพราะไปคิด ซึ่งส่วนใหญ่คิดแล้วควบคุมความคิดตัวเองไม่เป็น ในเมื่อควบคุมไม่อยู่ คิดไปเรื่อย ๆ ก็จะฟุ้งซ่านอยู่ตรงนั้นแหละ จะเริ่มจาก ๐ ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ พอครบ ๐ เสร็จก็เริ่มต้นใหม่อีก

ถ้าตามจับความคิดตัวเอง จะเห็นเลยว่าอยู่ในลักษณะอย่างนั้น วนไปเรื่อย ๆ เดี๋ยวเราทำงานนะ ปีนี้ได้สองขั้น เงินเดือนจะได้เท่านั้น ...(หัวเราะ)... จะไล่ไปเรื่อย ถึงเวลาผลตอบแทนเป็นอย่างนี้ มีแฟนกี่คน มีลูกกี่คน มีครอบครัวอย่างนั้น ๆ พอจบเสร็จแล้วก็เริ่มต้นใหม่ ไม่รู้จักเลิกเสียที

เพราะฉะนั้น..ส่วนใหญ่คิดเป็นแต่หยุดคิดไม่เป็น ต้องหยุดให้เป็น การหยุดความคิดที่ดีที่สุด คืออยู่กับลมหายใจเข้าออก อยู่กับปัจจุบัน ไม่ว่าความคิดในลักษณะใดก็ตามจะมีอยู่ ๒ อย่างเท่านั้น คือ ไม่ย้อนไปอดีต ก็มุ่งไปอนาคต ซึ่งใช้ไม่ได้ทั้งคู่ อดีตผ่านมาแล้ว เราไปพระนิพพานไม่ได้หรอก ถ้าไปได้ก็ไม่มานั่งอยู่อย่างนี้ อนาคตก็ยังมาไม่ถึง เรื่องที่ยังมาไม่ถึงจะให้เป็นไปได้ ก็เป็นไปไม่ได้อีกเหมือนกัน ต้องเดี๋ยวนี้ ปัจจุบันนี้เท่านั้น

สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๔๔