ถ้าไปเกิดอีกคุณธรรมความดีเดิม จะปรากฏด้วยหรือไม่ ?
 

ถาม : เมื่อเราปฏิบัติธรรมไปได้ถึงระดับนั้นระดับนี้ ถ้าไปเกิดอีก คุณธรรมความดีเดิมจะปรากฏด้วยไหม ?
ตอบ : ถ้าหากว่าเป็นพระอริยเจ้าความดีจะไม่ถอย เช่น ถ้าเป็นพระโสดาบัน เมื่อเกิดอีกความเป็นพระโสดาบันก็ทรงตัวอยู่ เป็นพระสกทาคามี เมื่อเกิดอีกความเป็นพระสกทาคามีก็ทรงตัวอยู่ แต่จะไม่รู้ว่าเป็น จนกว่าจะมีผู้รู้ท่านมาบอก มาเทศน์เกี่ยวกับอารมณ์พระโสดาบันหรือพระสกทาคามี ก็จะรู้สึกตัวว่า เอ๊ะ..เราก็ทำได้อยู่แล้วนี่

แต่เนื่องจากว่าผู้ที่ทำได้ถึงระดับนั้นแล้ว มักจะเป็นผู้มีปัญญา มีความฉลาดมากเป็นปกติอยู่แล้ว ท่านก็จะไม่ประมาทไปคิดว่าตัวเองเป็น หากแต่ว่าพยายามรักษาความดี ให้ดีอยู่อย่างนั้น หรือว่าถ้าสามารถรู้ว่าทางที่จะทำให้ดีก้าวหน้ากว่านั้นมีอย่างไร ท่านก็จะรีบตั้งหน้าตั้งตาทำ

ตัวอย่างเรื่องของพระมหากัสสปะกับนางภัททกาปิลานี คู่นั้นจริง ๆ ไม่น่าจะต้องเกิดอีก เพราะว่าความปรารถนาในการครองเรือนไม่มี เพราะฉะนั้น..ท่านทั้งคู่ต้องเป็นพระสกทาคามีอย่างแน่นอน แต่งงานกันก็นอนหันหลังให้กัน รอจนกระทั่งพ่อตายแม่ตาย แล้วพระมหากัสสปะก็ยกทรัพย์สมบัติให้นางภัททกาปิลานี แต่นางก็ไม่เอา นางจะออกบวช พระมหากัสสปะก็บอกว่าก็จะออกบวชเหมือนกัน ในที่สุดก็ออกบวชตามกัน กลายเป็นพระอรหันต์ทั้งคู่ ลักษณะอย่างนั้นจะเห็นได้ว่าความดีทรงตัวมาเป็นปกติ


สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๔๕