จิตคุมกาย จิตแยกออกจากกาย
 

ถาม : .............................................
ตอบ : ถ้าหากไปถึงระดับนั้นแล้วจะเป็น จิตคุมกาย ไม่ใช่กายคุมจิต คือว่าเขาจะสามารถควบคุมร่างกายได้ เช่น เจ็บไข้ได้ป่วยไปไม่ไหว ก็บอกร่างกายว่า "ตอนนี้เลิกมารยาชั่วคราว ไปทำงานก่อน พอทำงานเสร็จแล้วค่อยมานอนแผ่ใหม่" ถ้าหากว่าถึงระดับนี้แล้ว ไม่ว่าจะทำอะไรก็ตาม ความรับรู้ของจิตที่ชัดเจน ก็จะกลายเป็นว่าร่างกายก็พลอยรับรู้ไปด้วย

แต่ขณะเดียวกันว่าถ้าหากว่าอยู่ในลักษณะที่ว่า จิตกับกายแยกออกไปคนละส่วนกัน จิตจะดำเนินหน้าที่ไปตามวิถีของจิต กายก็เป็นเรื่องของกายไป ถ้าอย่างนั้นกายจะไม่รับรู้ เช่น ถ้าหากว่ากำลังจิตเข้าถึงฌาน ๔ เต็มระดับ จิตกับกายแยกออกเป็นคนละส่วนกัน ฟ้าผ่าข้างหูก็ไม่ได้ยิน เพราะจิตไม่เนื่องกับประสาทร่างกายแล้ว


สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนสิงหาคม พุทธศักราช ๒๕๔๕