เรื่องขี้เกียจ ละด้วยความขยัน
 

เรื่องขี้เกียจ ละด้วยความขยัน


ในคืนวันนั้น สมเด็จองค์ปฐม ได้ทรงพระเมตตามาสอน เรื่องขี้เกียจ ละด้วยความขยันให้ มีความสำคัญดังนี้

๑. “อย่าทำร้ายจิตใจตนเองด้วยการกล่าวโทษนิสัยตนเองไปในทางที่ผิด คือ ทำความเจ็บใจให้เกิดแล้ว อารมณ์จิตก็จักเศร้าหมอง จักมีประโยชน์อันใด ทางที่ถูกเมื่อเห็นโทษนิสัยตนเองแล้ว ก็ต้องหมั่นแก้ไขนิสัยนั้นจึงจักถูก ไม่ใช่มานั่งบ่นแล้วไม่คิดแก้ไขอย่างนี้ ในเมื่อจิตไม่ขยันก็ต้องเอาความขยันเข้ามาแก้ หาธรรมตรงข้ามมาแก้ไขเข้าไว้อยู่เสมอ”

๒. “ขี้เกียจ ละด้วยความขยัน เหมือนสวยละด้วยความไม่สวย ฉันใดฉันนั้น ความร้อนใจก็ต้องละด้วยความใจเย็น เตือนจิตตนเองไว้เสมอว่า ใจร้อนก็ไม่ผิดกับจุดไฟสุมอก เผาจิตตนเองอยู่ดี”

๓. “ต้องหมั่นเอาพรหมวิหาร ๔ เข้ามาพิจารณาสร้างความเย็นให้กับจิตอยู่เนือง ๆ ค่อย ๆ ทำไป อย่างเจ้าห้ามทิ้งพรหมวิหาร ๔ อีกกองหนึ่ง เพราะชอบเป็นมือเพลิง วางเพลิงเผาตัวเองอยู่เสมอ”

๔. “หมั่นรัก สงสาร มีจิตอ่อนโยน มีอุเบกขาให้แก่กายกับจิตของตนเองให้มาก ๆ ระลึกนึกถึงเอาไว้เสมอ ๆ ว่า การเผาจิตตนเองด้วยอารมณ์ โมหะ โทสะ ราคะก็ดี เป็นหนทางทำจิตให้เศร้าหมอง โง่งม ไปขวางกั้นมรรคผลนิพพานอย่างสิ้นเชิง”

๕. “จงอย่าประมาทในอารมณ์ เพราะมันเป็นอุบายหลอกจิตให้หลงไปได้โดยง่าย หมั่นศึกษาอารมณ์จิตให้ดี ๆ แยกแยะให้ออกว่า เวลานี้มีอะไรมาปรุงแต่งอารมณ์หรือเปล่า ค่อย ๆ ดู อย่าใจร้อนเป็นอันขาด



ธรรมที่นำไปสู่ความพ้นทุกข์ (เล่ม ๔)
รวบรวมโดย พล.ต.ท.นพ.สมศักดิ์ สืบสงวน

ขอเชิญทุกท่านเข้าไปอ่านได้ที่ www.tangnipparn.com