มิคารมาตุปราสาท
 

ในเรื่องการสร้างวัดบุพพารามนั้น ความจริงนางวิสาขามหาอุบาสิกาสนิทสนมกับพระอานนท์เป็นพิเศษ แต่นางวิสาขามหาอุบาสิกาเห็นว่า ประการที่หนึ่ง พระอานนท์อุปัฏฐากรับใช้พระพุทธเจ้าอยู่ ไม่มีเวลา ประการที่สองพระมหาโมคคัลลานะ ได้ชื่อว่าเป็นผู้มีฤทธิ์ มีอภิญญา สามารถบันดาลสิ่งต่าง ๆ ที่เกินความสามารถบุคคลทั่วไปให้สำเร็จลงได้โดยง่าย จึงตัดสินใจรับบาตรจากพระมหาโมคคัลลานะ อาราธนาพระมหาโมคคัลลานะ ไปเป็นผู้ควบคุมการก่อสร้างวัดบุพพาราม

ดังนั้น..ในพระไตรปิฎกจึงระบุชัดว่า พระมหาโมคคัลลานะมีความสามารถพิเศษด้านนวกัมมาธิฏฐายี คือ เป็นผู้ชำนาญในการก่อสร้าง ท่านบอกว่าเนื่องจากพระมหาโมคคัลลานะไปอำนวยการสร้างวัดบุพพารามให้ ไม่ว่าบุคคลจะเดินทางไปแสวงหาศิลา ท่อนไม้ ใกล้ไกลขนาดไหนก็ตาม สามารถเดินทางกลับมาถึงสถานที่ก่อสร้างภายในวันเดียวทุกครั้งไป เมื่อเป็นเช่นนั้นการก่อสร้างวัดบุพพารามก็สำเร็จลงได้โดยรวดเร็ว สมใจของนางวิสาขา

เราจะเห็นได้ว่าคนโบราณที่ประกอบไปด้วยความฉลาด ไม่ได้ทำอะไรโดยเลือกที่รักมักที่ชัง แต่ทำเพื่อประโยชน์ส่วนรวมจริง ๆ อย่างที่นางวิสาขามหาอุบาสิกาท่านรักชอบและสนิทกับพระอานนท์เป็นการส่วนตัว แต่ไม่นิมนต์พระอานนท์ ไปนิมนต์พระมหาโมคคัลลานะเพราะเห็นประโยชน์ว่าจะสร้างวัดได้เสร็จเร็ว

ท่านบอกว่าซื้อที่ไป ๙ โกฏิ (ถ้าเป็นสมัยนี้ก็ ๙๐ ล้าน) จ่ายค่าก่อสร้างไป ๙ โกฏิ สองอย่างรวม ๑๘๐ ล้าน ยังไม่สะใจ เมื่อเสร็จแล้วนิมนต์พระและเชิญชาวบ้านทั้งเมืองมาช่วยกันฉลอง หมดทรัพย์ไปอีก ๙ โกฏิ รวมแล้ววัดบุพพารามวัดเดียว นางวิสาขามหาอุบาสิกาใช้เงินไป ๒๗๐ ล้านบาท เมื่อสร้างวัดเสร็จแล้ว นางวิสาขาก็มีความรื่นเริงปีติยินดีมาก เดินร้องเพลงวนรอบวิหารทาน

จริง ๆ แล้วเขาเรียกวิหารที่นางวิสาขาสร้างว่า วิสาขามหาปราสาท แต่ถ้าภาษาบาลีเขาเรียกว่า มิคารมาตุปราสาท ก็คือเป็นที่พักหลังใหญ่มาก คำว่าปราสาทของภาษาบาลีนั้น หมายถึงอาคารที่มีหลายชั้นซ้อน ๆ กัน อย่างสมัยนี้ก็คือตึกหลาย ๆ ชั้น

นางวิสาขาก็ฟ้อนรำ พาลูก พาหลาน ร้องเพลงเต้นระบำรอบมิคารมาตุปราสาท บรรดาพระเห็นเข้าไปซุบซิบกันว่า สงสัยมหาอุบาสิกาเสียจริต ก็เพราะท่านเป็นพระโสดาบันแล้ว จู่ ๆ ลุกขึ้นมาร้องรำทำเพลง พระพุทธเจ้าท่านทราบ จึงตรัสว่า เกิดจากอำนาจความปีติที่ได้กระทำในสิ่งที่ตนเองตั้งใจว่าจะให้เป็นประโยชน์สูงสุดแก่พระพุทธศาสนา เมื่อปีติขึ้นมาจึงร้องรำทำเพลง


พระครูธรรมธรเล็ก สุธมฺมปญฺโญ
เทศน์โปรดญาติโยม บนศาลาวัดท่าขนุน
วันที่ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๕๒ (วันอาสาฬหบูชา)