กระดานสนทนาวัดท่าขนุน

กระดานสนทนาวัดท่าขนุน (https://www.watthakhanun.com/webboard/index.php)
-   เทศน์ช่วงทำกรรมฐาน (https://www.watthakhanun.com/webboard/forumdisplay.php?f=39)
-   -   เทศน์ช่วงทำกรรมฐานเช้า วันจันทร์ที่ ๓๐ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๖๒ (https://www.watthakhanun.com/webboard/showthread.php?t=7938)

หยาดฝน 28-08-2021 00:40

เทศน์ช่วงทำกรรมฐานเช้า วันจันทร์ที่ ๓๐ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๖๒
 
เทศน์ช่วงทำกรรมฐานเช้า
วันจันทร์ที่ ๓๐ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๖๒


เชิญรับฟังได้ที่ https://youtu.be/5L1E1aN7A4U


นั่งตัวตรง การนั่งตัวตรงมาจากภาษาบาลีที่ว่า "อุชุง กายัง" ไม่ใช่การนั่งเกร็งตัว ยืดตัวขึ้นให้ตรง โยกหามุมที่รู้สึกว่ากระดูกสันหลังทุกท่อนเรียงเป็นเส้นตรงเดียวกัน แล้วก็คลายกล้ามเนื้อทั้งหมด

หลับตาลงเบา ๆ เหมือนกับเรามองขึ้นไปบนหน้าผาก บนกระหม่อม แล้วก็โค้งลงไปในท้อง ปิดปาก ลิ้นแตะเพดานไว้นิดหนึ่ง ไม่ต้องใช้แรง กำหนดความรู้สึกทั้งหมดไว้ที่ลมหายใจเข้าออก
หายใจเข้า... ให้ความรู้สึกทั้งหมดของเราไหลตามลมหายใจเข้าไป
หายใจออก...ให้ความรู้สึกทั้งหมดของเราไหลตามลมหายใจออกมา

หยาดฝน 28-08-2021 00:43

จะใช้คำภาวนาอะไรก็ได้ที่เรามีความถนัด มีความชำนาญมาแต่เดิม ถ้าเผลอสติไปคิดถึงเรื่องอื่น เมื่อรู้ตัวก็ให้รีบดึงกลับมาที่ลมหายใจเข้าออกเสียใหม่ ตามดูตามรู้ลมเข้าไปจนสุด ตามดูตามรู้ลมออกมาจนสุด หน้าที่เรามีแค่นี้ เรื่องอื่น ๆ วางทิ้งให้หมด

ช่วงเช้าเป็นช่วงเวลาที่สำคัญที่สุดสำหรับนักปฏิบัติกรรมฐาน สภาพจิตที่ฟุ้งซ่านเริ่มสงบจากการที่ได้นอนหลับ ต้องรีบฉวยโอกาสกอบโกยความดีเข้ามาในใจของเราให้มากที่สุด ไม่เช่นนั้น ถ้าปล่อยให้ความชั่วเข้ามาแทรกได้ เราก็จะฟุ้งซ่านไปทั้งวัน

หายใจเข้า... ผ่านจมูก ผ่านอก ไปสุดที่ท้อง
หายใจออก...จากท้อง ผ่านอก มาสุดที่ปลายจมูก
หายใจเข้า... ตามดูเข้าไปจนสุด
หายใจออก... ตามดูออกมาจนสุด
หายใจเข้า... จมูก อก ท้อง
หายใจออก... ท้อง อก จมูก

หยาดฝน 28-08-2021 00:47

การที่เราจะมานั่งอย่างเป็นทางการแบบนี้มีน้อย เมื่อถึงเวลาอย่ารีบร้อน อย่าใจร้อนข้ามขั้นตอน ค่อย ๆ ตามดูตามรู้ไปทีละขั้น เพื่อเพาะสร้างกำลังและความมั่นคงให้กับสมาธิจิตของเรา
หายใจเข้า... ตามเข้าไปจนสุด
หายใจออก... ตามออกมาจนสุด

เมื่อรู้สึกว่าลมหายใจและคำภาวนาของเรากลมกลืนเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน สามารถรู้ได้ตลอด ตั้งแต่เข้าจนออก ก็ให้กำหนดภาพพระพุทธรูปที่เรารักเราชอบมากที่สุด จะเป็นสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าองค์ปฐม จะเป็นพระวิสุทธิเทพ พระแก้วมรกต พระพุทธชินราช หลวงพ่อโสธร หลวงพ่อวัดไร่ขิง ตลอดถึงวัตถุมงคลใด ๆ ที่เรารักเคารพ แล้วมีรูปพระอยู่ก็ได้

หายใจเข้า... ให้ภาพพระนั้นไหลตามลมหายใจเข้าไป
หายใจออก... ให้ภาพพระไหลตามลมหายใจออกมา

หยาดฝน 28-08-2021 00:49

หลักการคือ อย่าใช้สายตากำหนดภาพพระ หรือเพ่งภาพพระ เป็นการนึกถึงภาพพระ การนึกถึงไม่ใช่ตาเห็น เป็นภาพที่ปรากฏในห้วงนึกของเรา เหมือนที่คิดถึงบุคคลที่เรารัก คิดถึงบ้าน คิดถึงข้าวของเครื่องใช้ที่เราเคยใช้สอย เราไม่เห็น แต่ภาพนั้นปรากฏชัดในห้วงนึกของเรา

หายใจเข้า... ภาพพระไหลลงไปอยู่ในท้อง
หายใจออก... ภาพพระเลื่อนขึ้นไปบนศีรษะ

การปฏิบัติธรรมเป็นการค่อย ๆ สะสมความดี เหมือนน้ำทีละหยด ไม่สามารถจะกอบโกยทีเดียวมากมายมหาศาลได้ ความจริงจังสม่ำเสมอ จึงเป็นเคล็ดลับสำคัญในการประสบความสำเร็จ

หายใจเข้า... ภาพพระไหลตามลมหายใจเข้าไป
หายใจออก... ภาพพระไหลตามลมหายใจออกมา

จะหายใจเข้า... ให้ภาพพระเล็กลง เล็กลงไปอยู่ในห้อง
หายใจออก... ให้ภาพพระใหญ่ขึ้นน ใหญ่ขึ้นไปอยู่บนศีรษะ
หรือหายใจเข้า... ให้ภาพพระใหญ่ขึ้น ๆ จนครอบเราไว้ทั้งตัว
หายใจออก... ให้ภาพพระเล็กลง ๆ ไปอยู่บนศีรษะก็ได้

หยาดฝน 28-08-2021 00:51

ชอบใจแบบไหนให้ทำแบบนั้น หรือถ้าหากว่าภาพพระองค์เดียว เรารู้สึกว่าใช้สติสมาธิน้อยไป อาจจะฟุ้งซ่านได้ ก็กำหนดองค์แรกไว้บนศีรษะ องค์ที่ ๒ ไว้ในอก องค์ที่ ๓ ไว้ในท้อง
หายใจเข้า... ภาพพระองค์ที่ ๑ ที่ ๒ ที่ ๓ สว่างขึ้น
หายใจออก... ภาพพระองค์ที่ ๓ ที่ ๒ ที่ ๑ สว่างขึ้น

อย่าเอาความชัดเจนของภาพพระ แค่รู้ว่ามีภาพพระองค์ที่ ๑ อยู่บนศีรษะ องค์ที่ ๒ อยู่ในอก องค์ที่ ๓ อยู่ในท้องก็พอแล้ว จะกำหนดเป็นแบบเดียวกันทั้ง ๓ องค์ หรือแตกต่างกันก็ได้
หายใจเข้า... ภาพพระองค์ที่ ๑ ที่ ๒ ที่ ๓ สว่างขึ้น
หายใจออก... ภาพพระองค์ที่ ๓ ที่ ๒ ที่ ๑ สว่างขึ้น

หยาดฝน 28-08-2021 00:53

กำหนดให้เป็นไปตามจังหวะการหายใจของเราเอง อย่าทำตามเสียงพูด เพราะว่าสมาธิจิตของคนไม่เท่ากัน ถ้าเราจะทำตามต้องมีสมาธิระดับเดียวกัน
หายใจเข้า... ภาพพระไปสว่างไสวอยู่ในท้อง
หายใจออก...ภาพพระไปสว่างไสวอยู่บนศีรษะ
หายใจเข้า... ภาพพระสว่างขึ้น ตัวเราสว่างขึ้น
หายใจออก...ภาพพระสว่างขึ้น ตัวเราสว่างขึ้น

เรื่องทั้งหลายเหล่านี้เป็นกีฬาสมาธิ ให้เราฝึกฝนโดยไม่โดนความเบื่อเข้าแทรกเสียก่อน สมาธิจิตแต่ละวันจะดีจะเลวอย่างไรอยู่ที่ภาพพระ
ถ้าภาพพระชัดเจน แจ่มใส สว่างไสว สมาธิของเราก็ทรงตัวได้ดี
ถ้าภาพพระเลือนลาง ความสว่างมีน้อย จนรู้สึกเหมือนกับมองในความมืด หรือมองเวลาใกล้ค่ำใกล้สว่าง ก็ให้รู้ว่าสมาธิเรามีน้อย


หายใจเข้า... ภาพพระสว่างขึ้น ตัวเราสว่างขึ้น
หายใจออก...ภาพพระสว่างขึ้น ตัวเราสว่างขึ้น

หยาดฝน 28-08-2021 00:55

ไม่ว่าจะอยู่อิริยาบถใดก็กำหนดแบบนี้ได้
ถ้านอนอยู่..ก็ให้ภาพพระเลื่อนไปตามแนวนอน
ถ้านั่งอยู่..ให้ภาพพระเลื่อนขึ้นลงตามแนวตั้ง
เราจะนอนอยู่..ให้ภาพพระตั้งอยู่ เลื่อนจากจมูก ไปที่อก ไปที่ท้องก็ได้
อยู่ที่เราสามารถกำหนดได้ถนัด สาระสำคัญอยู่ที่ภาพพระและลมหายใจเข้าออก ส่วนอื่นจะเป็นไปตามระดับสมาธิของตน

หายใจเข้า... ภาพพระสว่างขึ้น ตัวเราสว่างขึ้น
หายใจออก... ภาพพระสว่างขึ้น ตัวเราสว่างขึ้น

หยาดฝน 28-08-2021 00:56

เมื่อตัวเราและภาพพระสว่างไสวดีแล้ว ก็กำหนดใจอัญเชิญภาพพระทุกองค์ไปรวมกันอยู่บนศีรษะ
หายใจเข้า... ให้พระรัศมีแผ่กว้างออกไปรอบด้าน เหมือนกับเราโยนก้อนหินลงน้ำ แล้วน้ำกระเพื่อมเป็นวงออกไปรอบด้าน หรือจะกำหนดพระรัศมีเป็นวงกลมรอบองค์พระ ถึงเวลาขยายใหญ่ออกไปรอบด้านก็ได้
หายใจเข้า... ความสว่างไสวแผ่กว้างออกไป กว้างออกไป

ให้เราตั้งใจว่า..นั่นก็คือสิ่งแทนพระเมตตาขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่แผ่ปกยังความร่มเย็นให้แก่สรรพสัตว์ทั้งหลาย ทุกภพทุกภูมิ ทุกหมู่ทุกเหล่า
ให้ตั้งใจว่า..เราไม่เป็นศัตรูกับใคร เรายินดีเป็นมิตรกับคนและสัตว์ทั่วทั้งโลก

หยาดฝน 28-08-2021 00:59

ให้กำหนดใจว่า..มนุษย์ทั้งหลาย สัตว์ทั้งหลาย ผู้เป็นเพื่อนทุกข์ เกิด แก่ เจ็บ ตาย ด้วยกันทั้งหมดทั้งสิ้น ผู้ที่ชีวิตของท่านทั้งหลายเหล่านั้นได้ตกล่วงไปแล้วในวันหนึ่งคืนหนึ่ง ขอให้ท่านทั้งหลายเหล่านั้นจงไปเสวยสุขในสุคติภพโดยถ้วนหน้ากันเถิด

มนุษย์ทั้งหลาย สัตว์ทั้งหลาย ผู้เป็นเพื่อนทุกข์ เกิด แก่ เจ็บ ตาย ด้วยกันทั้งหมดทั้งสิ้น ผู้ที่ชีวิตของท่านทั้งหลายเหล่านั้นตกอยู่ในความทุกข์ยาก เศร้าหมอง เดือดร้อน ลำเค็ญ ทุกข์กาย ทุกข์ใจ เจ็บไข้ได้ป่วย พิกลพิการใด ๆ ก็ดี ขอให้ท่านทั้งหลายเหล่านั้นจงได้ล่วงพ้นจากความทุกข์ทั้งหลายนั้นเถิด

มนุษย์ทั้งหลาย สัตว์ทั้งหลาย ผู้เป็นเพื่อนทุกข์ เกิด แก่ เจ็บ ตาย ด้วยกันทั้งหมดทั้งสิ้น ผู้ที่ชีวิตของท่านทั้งหลายเหล่านั้นมีความสุขความเจริญดีอยู่แล้ว ขอให้ท่านทั้งหลายเหล่านั้นจงมีความสุขความเจริญยิ่ง ๆ ขึ้นไปด้วยเถิด

หยาดฝน 28-08-2021 01:01

มนุษย์ทั้งหลาย สัตว์ทั้งหลาย ผู้เป็นเพื่อนทุกข์ เกิด แก่ เจ็บ ตาย ด้วยกันทั้งหมดทั้งสิ้น พึงเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่แก่กันและกัน เสียสละให้ปัน ช่วยเหลือเกื้อกูลแก่ผู้ที่ตกอยู่ในความทุกข์ยากยิ่งกว่าตนให้พ้นทุกข์ เพื่อยังโลกทั้งหลายไปสู่สันติสุขอันสมบูรณ์ด้วยเถิด

หายใจเข้า... พระรัศมีขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แผ่กว้างออกไป กว้างออกไป
หายใจออก... ให้มาสว่างไสวอยู่บนศีรษะของเราตามเดิม

หายใจเข้า... สว่างไสวโดยไม่มีประมาณ
หายใจออก... มาสว่างบนศีรษะของเราตามเดิม

หยาดฝน 28-08-2021 01:03

เมื่อภาพพระในความรู้สึกของเราสว่างไสวชัดเจนดีแล้ว ก็น้อมจิตน้อมใจ กราบลงตรงองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า นั่นคือรูปเปรียบองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าบนพระนิพพาน เราอยู่ใกล้พระองค์ท่านคือ เราอยู่บนพระนิพพาน

ให้ตั้งใจว่า..วันนี้ถ้าเราหมดอายุขัยตายลงไปก็ดี ถ้าเราประสบอุบัติเหตุอันตรายใด ๆ ถึงแก่ชีวิตก็ตาม เราขอมาอยู่กับองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่พระนิพพานนี้แห่งเดียวเท่านั้น


หลังจากนั้นก็กำหนดภาพพระของเรา ถ้ายังมีลมหายใจเข้าออก ดูหายใจเข้าออกไปด้วย ถ้ายังมีภาพพระ กำหนดภาพพระไปด้วย ถ้ายังมีคำภาวนา กำหนดคำภาวนาไปด้วย เมื่อลมหายใจเข้าออกเบาลง ให้รู้ว่าเบาลง ถ้าลมหายใจเข้าออกหายไป คำภาวนาหายไป ให้รู้ว่าหายไป

กำหนดใจจดจ่ออยู่ที่ภาพพระของเรา อย่าอยากให้เป็นเช่นนั้น และอย่าดิ้นรนให้เป็นเช่นนั้น จะหายใจหรือไม่หายใจก็ช่าง ถ้าตายลงไป เราขออยู่กับพระพุทธเจ้าที่นี่เท่านั้น พยายามประคับประคองรักษาอารมณ์นี้ไว้ จนกว่าจะได้รับสัญญาณบอกว่าหมดเวลา

หยาดฝน 28-08-2021 01:07

(สัญญาณบอกว่าหมดเวลา)

พุทโธ พุทโธ พุทโธ ได้ยินหนอ ได้ยินหนอ ได้ยินหนอ

ค่อย ๆ คลายสมาธิออกมานะจ๊ะ แบ่งความรู้สึกส่วนหนึ่งอยู่ที่คำภาวนา หรือภาพพระของเรา ความรู้สึกส่วนใหญ่จะได้ใช้ในการทำวัตรของเรา

ถ้าใครไม่สามารถที่จะเคลื่อนคลายสมาธิ เพราะกลัวว่าจะหลุด ให้กำหนดใจนิ่งอยู่จุดใดจุดหนึ่งของร่างกายก่อน แล้วเราค่อยขยับขยายคลายสมาธิ ไม่ว่าจะกราบพระ จะสวดมนต์ ให้กำหนดใจนิ่งอยู่บริเวณจุดที่เรากำหนดเอาไว้ สมาธิจะได้ไม่เคลื่อนไม่คลายไปไหน
เตรียมตัวทำวัตรเช้ากันจ้ะ


พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เทศน์ช่วงทำกรรมฐานเช้า
วันจันทร์ที่ ๓๐ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๖๒
(ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย เผือกน้อย)



เวลาทั้งหมดอยู่ในเขตเวลา GMT +7 และเวลาในขณะนี้คือ 05:01


ค้นหาในเว็บวัดท่าขนุน

เว็บวัดท่าขนุน Powered by vBulletin
Copyright © 2000-2010 Jelsoft Enterprises Limited.
ความคิดเห็นส่วนตัวทุก ๆ ข้อความในเว็บบอร์ดนี้ สงวนสิทธิ์เฉพาะเจ้าของข้อความ ไม่อนุญาตให้คัดลอกออกไปเผยแพร่ นอกจากจะได้รับคำอนุญาตจากเจ้าของข้อความอย่างชัดเจนดีแล้ว