พระอาจารย์กล่าวกับเด็กนักเรียนโรงเรียนเทพศิรินทร์ว่า "ถ้าหากว่าเรียนดีกีฬาเด่นก็ครบถ้วน ถ้าหากว่าดีด้านเดียวก็กลายเป็นว่าขาดไปส่วนหนึ่ง เพราะฉะนั้น..บอลจตุรมิตรสามัคคี ระยะหลังเทพศิรินทร์ผูกปีแพ้ ปีนี้ชนะได้ ขนาดอาตมาไม่ใช่ศิษย์เก่าเทพศิรินทร์ยังดีใจแทนเลย ชนะได้สักที ขืนแพ้นานไปเดี๋ยวเฉา คือประเภทแพ้แล้วแพ้อีกแล้วไม่ท้อถอยนั้นหายาก ต้องมีแพ้บ้างชนะบ้างจะได้มีกำลังใจ พระพุทธเจ้าตรัสว่า อัตตา หะเว ชิตัง เสยโย การชนะตนได้เป็นดีที่สุด ชนะอย่างอื่นไปก็เท่านั้นแหละ"

พระอาจารย์กล่าวว่า "รองานสร้างมณฑปประดิษฐานพระพุทธรูปทองคำนี้เสร็จแล้ว เฮียจั๊วก็คงสบายใจ อายุ ๗๐ กว่าแล้ว ขอทิ้งผลงานเอาไว้อีกสักชิ้นหนึ่ง ตอนนี้อยู่ในระหว่างที่ถ่ายแบบเป็น ๑ ต่อ ๑ ก็คือขนาดเท่าของจริง แต่คราวนี้ก็ต้องใช้ระยะเวลา น่าจะประมาณอีกเดือนหนึ่ง กว่าแบบจะเสร็จ ช่วงนี้เขาว่าอยู่ในระหว่างหาวัสดุ พอดีเขามีไม้สักทองใหญ่ที่เป็นไม้เก่า เหลือจากซ่อมเรือพระราชพิธีกับซ่อมพระที่นั่งจักรีมหาปราสาทอยู่ อาตมาบอกว่าขนมาได้เลย

ปกติแล้วค่าถ่ายแบบจะเป็น ๕ เปอร์เซ็นต์ของราคาที่เซ็นสัญญา ก็แปลว่าอาตมาจะต้องจ่ายประมาณ ๖๒๕,๐๐๐ บาท แต่เขาทำให้ฟรี ๆ และเป็นช่วงจังหวะพอดี จะทำงานทีไรจะมีคนเข้ามาพอดี จึงเชื่อแล้วว่าขอให้ทำตามที่หลวงพ่อบอกเถอะ ท่านเตรียมทุกอย่างไว้แล้วแหละ"

พระอาจารย์กล่าวว่า "บรรดาพิณพาทย์ สะล้อ ซอ ซึง เครื่องสายเก่า ๆ ฟังแล้วเย็น พวกดนตรีรุ่นใหม่ ๆ พวกร็อก พวกพังก์ นี่ประเภทฟังแล้ว รัก โลภ โกรธ หลง กำเริบ เฮฟวี่เมทัล..ใช่ไหม ? ฟังกันหูจะพัง ต้องพวกหูเหล็กถึงจะฟังได้ คาดว่าท่านทั้งหลายเหล่านี้อายุมากหน่อย ต้องมีปัญหาเรื่องการได้ยินอย่างแน่นอน

งานสงกรานต์ที่จังหวัดกาญจนบุรี จะเป็นเวลาโชว์เครื่องเสียง บรรดารถต่าง ๆ บ้านต่าง ๆ จะเอาเครื่องเสียงมาเปิดกันสนั่นหวั่นไหวไปหมด บางทีอาตมาวิ่งรถผ่านไปประมาณ ๑ กิโลเมตร โดนเครื่องเสียงอัดจนเหนื่อยเลย กระแทกตึง ๆ อัดจนแทบจะตาย บ้านโน้นก็ขนโฮมเธียเตอร์มา บ้านนี้ก็เครื่องเสียง ไอ้นั่นเปิดรถทั้งคัน ดูแล้วลำโพงประมาณ ๒๐ ตัว แล้วเขาทนฟังของเขาได้อย่างไรก็ไม่รู้ ?"

ถาม : หลวงพ่อเคยเห็นดวงแก้ววิเศษของหลวงพ่อวัดท่าซุงบ้างไหมครับ ?
ตอบ : เขาเรียกว่าแก้วจักรพรรดิ เคยเห็นออกจะบ่อยไป เคยถ่ายรูปลงเว็บเอาไว้ด้วย เป็นดวงแก้วที่ประหลาดมาก ถ้าเราดูด้วยสายตา จะเหมือนเป็นเนื้อหินอ่อนทึบลาย ๆ แต่พอไฟส่องกลับใสสว่าง เป็นเรื่องประหลาดดีเหมือนกัน มีทั้งองค์ใหญ่และองค์เล็ก

ส่วนของอาตมาเอง เป็นแบบที่โบราณเรียกว่าแก้วอินทนิล ถ้าสมัยนี้คงเรียกว่าแก้วมรกต ขนาดน่าจะประมาณกำปั้น แล้วก็จะมีเป็นแก้วสุริยกานต์กับแก้วจันทรกานต์อีกอย่างละ ๑ ดวง ของอาตมาไม่ใช่แก้วจักรพรรดิอย่างของหลวงพ่อวัดท่าซุงท่าน เป็นคนละอย่างกัน แก้วสุริยกานต์จะเป็นสีแดง จันทรกานต์จะเป็นสีน้ำเงิน ทั้ง ๒ อย่างนี้เขาบอกว่าห้ามพกด้วยกัน แต่อาตมาพกมาตลอด โดยเอาแก้วอินทนิลไว้ตรงกลางก็หมดเรื่อง เขาบอกว่า ๒ อย่างนี้พลังจะหักล้างกันเอง จนอาจจะสร้างความวิบัติให้กับเจ้าของ แต่คราวนี้ของอาตมามีแก้วอินทนิลองค์ใหญ่อยู่ ก็เลยเอากั้นกลางไว้เป็นกรรมการห้ามมวย

แก้วอินทนิลเคยลงภาพไว้ในเว็บท่าขนุน ลองไปหาดูแล้วกัน แต่ว่าสองอย่างหลังนี่ไม่กล้าลง ที่ไม่กล้าลงเพราะบางคนเขาบอกว่าเนื้อแก้วเป็นเพชร ถ้าเพชรขนาดนั้นนี่อาตมาประมาณราคาไม่ถูกหรอก ใหญ่กว่าไข่นกพิราบตั้งเยอะ ประมาณไข่ไก่ขนาดกลางเห็นจะได้..!

พระอาจารย์กล่าวว่า "ถ้าในเรื่องของมีดต้องดูชาวบ้าน ชาวบ้านมีมีดเหน็บเล่มหนึ่งกับมีไฟ เข้าป่าไปไม่อดตายหรอก มีดเล่มเดียวหากินได้สารพัด แล้วมีดชาวบ้านเขาใช้อยู่ทุกวัน ๆ สวยอย่าบอกใครเลย มีดของเราเผลอหน่อยเดียวก็ทิ้งให้สนิมกิน มีคนเคยถามว่ามีดหมอลับได้หรือเปล่า ? อาตมาขอยืนยันว่าตั้งแต่เด็ก ๆ มา เห็นมีดหมอหลวงพ่อเดิมเขาลับใช้งานกันเป็นปกติทุกเล่ม เพราะว่าสมัยก่อนมีดหมอคือมีดใช้งาน เพียงแต่ว่ามีพุทธคุณ ต้องระมัดระวังเก็บไว้ในที่สูง เขาลับใช้กันเป็นปกติ

โดยเฉพาะพวกเสือพวกโจรหนังเหนียว ๆ นี่เจอมีดหมอหลวงพ่อเดิมเข้าไปเปื่อยหมด มีดหมอถ้าลับใช้งานให้ระมัดระวังอย่าให้บาดตัวเอง เพราะว่าแผลจะรักษาไม่หาย เคล็ดลับก็คือใช้ด้ามมีดหมอฝนกับน้ำแล้วทาแผลถึงจะหาย ตอนหลังพอหลวงพ่อวัดท่าซุงท่านออกน้ำมันชาตรีมา อาตมาก็เลิกฝนด้ามมีดหมอ ใช้น้ำมันชาตรีทาแทน

หลวงปู่ยิ้ม วัดหนองบัว ออกทั้งมีดทั้งดาบ แต่ว่าคนไม่ค่อยได้กัน เพราะว่าของท่านพิธีการทำยาก เตรียมโลหะเตรียมอะไรกว่าจะทำได้แต่ละเล่ม หลวงปู่ยิ้มท่านเป็นปรมาจารย์เก่ายุคไล่ ๆ กับหลวงปู่ศุขโน่น สมัยก่อนเจ้าเมืองกาญจนบุรี พอเวลาเข้ากรุงเทพฯ มาถวายรายงานข้อราชการ บรรดาเจ้าใหญ่นายโตก็ถาม “เจ้าคุณ..มีของขลังของหลวงพ่อเฒ่ายิ้มมาหรือเปล่า ?” สมัยก่อนการเดินทางยาก ถ้าไม่ใช่หน้าที่ราชการจริง ๆ ไม่ค่อยมีใครอยากไปหรอก ทางเมืองกาญจน์ ฯ ป่าเสือป่าช้างทั้งนั้น เพราะฉะนั้น..ถ้ามีคนมาจากเมืองกาญจน์ เขาก็ขอเอาดื้อ ๆ เลย

หลวงปู่ยิ้มท่านเป็นอาจารย์ของหลวงปู่เหรียญ วัดหนองบัว หลวงปู่ดี วัดเหนือ หลวงปู่สอน วัดทุ่งลาดหญ้า หลวงปู่ใจ วัดเสด็จ นั่นก็ลูกศิษย์หลวงปู่ยิ้มทั้งนั้น ว่ากันว่าหลวงปู่เปลี่ยน วัดใต้ ก็เป็นลูกศิษย์หลวงปู่ยิ้ม แต่ว่าหลวงปู่เปลี่ยนท่านมีพื้นฐานการปฏิบัติมาก่อน ก็เลยไม่ได้ไปเรียนนานแบบคนอื่นเขา พอไม่ได้ไปเรียนนาน หลายคนเลยไม่ได้นับหลวงปู่เปลี่ยนเป็นลูกศิษย์หลวงปู่ยิ้ม ถ้าถามว่าหลวงปู่เปลี่ยนอาวุโสระดับไหน ? อาวุโสระดับท่านเป็นเจ้าคณะจังหวัด แล้วตั้งหลวงปู่ดีเป็นพระใบฎีกาฐานานุกรมของท่านได้ แสดงว่าท่านต้องบวชก่อนอย่างน้อย ๑๐-๒๐ ปี

ถ้าถามว่าหลวงปู่สอน วัดทุ่งลาดหญ้า เก่งแบบไหน ? ก็ต้องดูหลวงพ่อลำไย ลูกศิษย์ท่านก็พอ ส่วนหลวงปู่ม่วง วัดบ้านทวนนี่มาอีกสายหนึ่งเลย จากหลวงปู่ม่วงก็เป็นหลวงปู่เพิ่ม หลวงปู่ซ้ง"

ถาม : (ไม่ได้ยิน)
ตอบ : ทำหน้าที่ของเราให้ดีที่สุด เหมือนกับมีวันนี้วันเดียว ถ้าเราทำหน้าที่ของเราดีที่สุดแล้ว ถึงเวลาก็สามารถจากไปอย่างสง่างามที่สุด ไม่ต้องให้ใครเขาตำหนิ ไม่ต้องให้ใครเขาด่าว่าตามหลังไป

ถาม : (ไม่ได้ยิน)
ตอบ : ทำ ๆ ไปก่อนอย่าเพิ่งเล่นตัว ขอให้เข้าใจว่าตราบใดที่เรายังอยู่ในโลกมนุษย์ เรายังต้องกินต้องใช้อยู่ การทำงานของเราก็ถือเป็นการปฏิบัติธรรม ก็คือช่วยให้เราเห็นความทุกข์ได้ชัดเจนยิ่งขึ้น

ถาม : แล้วจะทำอะไรให้เป็นประโยชน์แก่โลกมากกว่านี้ ?
ตอบ : ถ้าเราไม่ทำตัวให้เป็นภาระแก่โลกก็พอแล้ว

ถาม : ปลูกผัก ปลูกข้าว ก็มีแมลง ต้องฆ่า ?
ตอบ : เขามีวิธีการอยู่เยอะแยะไป มีทั้งวิธีทางธรรมชาติหรือวิธีทางสารเคมีก็เลือกไป อาตมาเคยทำมาก่อน ที่บ้านก่อนหน้านี้เป็นสวนผัก แต่ปรากฏว่ามาระยะหลัง พอรัฐบาลสนับสนุนสินค้าส่งออก สมัยนั้นก็จะเน้นเรื่องข้าว ไม้สัก ข้าวโพด ยางพารา น้ำตาล ฯลฯ รอบบ้านเขาก็เปลี่ยนไปปลูกอ้อยกันหมด คราวนี้พอเนื้อที่เป็นพันเป็นหมื่นไร่กลายเป็นไร่อ้อยหมด ก็เหลือผักอยู่แค่กระจุกเดียว แมลงมีเท่าไรก็มารุมอยู่ตรงนั้น ก็ต้องหาวิธีว่าทำอย่างไรเราถึงจะป้องกันได้

คราวนี้จะไปซื้อสารเคมีอะไรก็ลำบาก ก็ต้องใช้วิธีปลูกพืชที่แมลงไม่ชอบเอาไว้ ก็มีพวกกระเพรา ดาวเรือง พวกผักที่ส่งกลิ่นฉุน ๆ กลบกลิ่นผักอื่นหมด แมลงก็หาไม่เจอ เพียงแต่ว่าถ้าที่หลายไร่จะลำบาก เราจะดูแลยาก ถ้าเป็นสมัยนี้ก็ต้องลงทุนปลูกผักกางมุ้ง

ถาม : (ไม่ได้ยิน)
ตอบ : ก็ไม่จำเป็น ต้องประเภทแบ่งกันคนละครึ่ง เอ็งกินไปครึ่งหนึ่ง เหลือให้ข้าครึ่งหนึ่ง

ปลูกผักกางมุ้งจ้ะ ยอมลงทุนสักนิดหนึ่ง ทำประตู ๒-๓ ชั้น ถึงเวลาเดินเข้าซองไปก่อน เปิดประตูหนึ่งเข้าซองย้อนมา แล้วเปิดอีกประตูหนึ่งค่อยเข้าไปในแปลงผัก ก็พอที่จะกันได้ แต่ถ้าเล็ก ๆ ไม่พอให้แมลงกินหรอก ต้องทำเยอะหน่อย

ถาม : มีเจดีย์บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และรูปปั้นพระยาพิชัยดาบหัก ควรจัดโต๊ะหมู่บูชาอย่างไรคะ ?
ตอบ : เอาพระประธานเป็นหลัก หลังจากนั้นก็เจดีย์บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ รูปปั้นพระยาพิชัยดาบหักให้อยู่ล่างสุด

ถาม : เวลาเราได้บางสิ่งมาแบบบังเอิญ ?
ตอบ : คำว่าบังเอิญในโลกนี้ไม่มี ทุกอย่างเป็นไปตามวาระบุญวาระกรรม

ถาม : แล้วจะตีความอย่างไร ?
ตอบ : ก็ไม่ต้องตีความอะไร มีโอกาสไปวัดก็เป็นเรื่องดีอยู่แล้ว แต่ถ้าให้ดีกว่านั้นคือวัดใจของเราว่ามีความดีหรือเปล่า? ถ้าไม่มีก็เร่งสร้างขึ้นมา ถ้ามีอยู่แล้วก็เร่งทำให้ดียิ่ง ๆ ขึ้นไป

ถาม : วัตถุมงคลจำเป็นต้องมีหรือไม่ ?
ตอบ : ถ้าเรามั่นใจในความดี นึกถึงพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ได้เป็นปกติ ไม่ต้องมีก็ได้ แต่คราวนี้เนื่องจากว่าเราเองต่อให้เก่งขนาดไหน โอกาสเผลอย่อมมี ในเมื่อโอกาสเผลอมี ถ้าหากว่ามีพระติดตัวไว้หน่อยก็จะมั่นใจได้มากกว่า

ถาม : (ไม่ได้ยิน)
ตอบ : ได้..สำคัญที่ว่าเรานึกถึงพระได้ไหม ? ตื่นเช้ามาขออาราธนาบารมีท่านช่วยคุ้มครองรักษา ถ้าวันนี้เราหมดอายุขัยตายลงไป หรือเกิดอุบัติเหตุอันตรายถึงแก่ชีวิต ก็ขอไปอยู่กับท่าน ให้ตั้งใจอย่างนั้น

ถาม : ควรเลือกวัตถุมงคลแบบไหน ?
ตอบ : ความจริงจะบอกว่าเอาที่เราศรัทธา แต่บางคนบอกว่าต้องตรงกิเลสด้วย คือเอาที่เราชอบด้วย

ถาม : ไปทอดกฐินที่วัดอัปสรสวรรค์ ?
ตอบ : วัดอัปสรสวรรค์เป็นวัดที่มีพระประธานมากที่สุด พระประธานในโบสถ์ ๒๘ องค์ เขาสร้างตามความที่มีในพระไตรปิฎกว่า พระพุทธเจ้าท่านพบพระพุทธเจ้าในอดีตมาทั้งหมด ๒๔ พระองค์ แล้วในกัปแรกที่พระองค์ท่านได้รับพยากรณ์มีพระพุทธเจ้าอีก ๓ องค์ รวมกับตัวพระองค์ท่านเป็น ๒๘ พระองค์ เขาก็เลยสร้างพระพุทธรูป ๒๘ พระองค์เป็นพระประธาน เอาทีเดียวให้คุ้ม

ถาม : แล้ว ๓ องค์รุ่นแรกเลย คือ.. ?
ตอบ : ๓ องค์รุ่นแรกคือพระพุทธเจ้าทรงพระนามว่า ตัณหังกร เมธังกร และ สรณังกร เกิดในกัปเดียวกับพระพุทธเจ้าพระนามว่าทีปังกร แต่ว่าผ่านไปแล้ว พระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบันของเรา ได้รับการพยากรณ์จากพระพุทธเจ้านามว่าทีปังกร แล้วมีพระพุทธเจ้าถัดมาอีก ๒๔ พระองค์ถึงได้ตรัสรู้

ถาม : ๓ องค์รุ่นแรกนี่คือก่อนองค์พระพุทธเจ้าทีปังกร ?
ตอบ : ก่อนหน้านั้นมีสามล้านกว่าพระองค์ พระพุทธเจ้ามีพระนามว่าทีปังกรเป็นองค์ที่ ๔ ของ ๒๔ องค์ล่าสุด

ถาม : .(ไม่ชัด)... ลำบากไหม ?
ตอบ : ลำบากไหม ? อาตมาไม่เคยคิดตั้งเลย เพราะรู้ว่าความดีไม่พอที่จะไปถวายพระนามให้พระพุทธเจ้าท่าน แต่เห็นเขานิยมตั้งกันจัง

ถาม : พระสมเด็จองค์ปฐม ก็คือองค์ที่พิษณุโลก ?
ตอบ : คำว่าสมเด็จพระพุทธเจ้าองค์ปฐม เกิดขึ้นโดยหลวงพ่อวัดท่าซุงท่านเรียก ก็แปลว่าเกิดขึ้นไม่นาน แต่องค์ที่พิษณุโลก สร้างขึ้นตั้งแต่สมัยพระเจ้าศรีทรงธรรมปิฎก หรือที่เรียกว่าสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ต้องบอกว่ายุคสมัยห่างกันเยอะ

ถาม : แล้วองค์ที่พิษณุโลกกับองค์ปฐมที่วัดท่าซุง เรานึกถึงองค์ไหน ?
ตอบ : ไหว้แล้วเรานึกถึงพระองค์ไหนก็เป็นพระองค์นั้นแหละ พระพุทธรูปเขาสร้างไว้เป็นพุทธานุสติ คือเป็นเครื่องระลึกถึง เพราะฉะนั้น..เราจะนึกถึงพระพุทธเจ้าพระองค์ไหน ก็ไหว้แล้วก็นึกเอา

ถาม : ถ้าเราคิดถึงทุกองค์ละคะ ?
ตอบ : ก็เรานึกถึงทุกพระองค์ได้ไหมเล่า ? ถ้านึกถึงทุกองค์ได้ก็เท่ากับได้ไหว้ทุกพระองค์

พระอาจารย์กล่าวกับโยมว่า "เครื่องประดับถ้าเป็นวัสดุงาช้าง อย่าใส่ไปต่างประเทศนะจ๊ะ บางประเทศนี่เขาจับติดคุกเลย อาตมาไปต่างประเทศยังต้องปลดมีดหมอด้ามงาช้างออก ถึงเราจะมั่นใจว่าเครื่องไม่ดังก็เถอะ แต่ถ้าดังขึ้นมานี่เฮงจริง ๆ

ไปเขมรขากลับระหว่างที่นั่งพักอยู่ ก็มีเจ้าหน้าที่ของสายการบินของเขา มาขอให้ช่วยดูหมอให้หน่อยว่า ก็คือเขาถามเรื่องยุ่ง ๆ ในชีวิตทั้งนั้น ดูไปดูมามีโยมเอาลูกมายกให้อีก มัวแต่ไปเห่อเด็กอยู่ จะได้เวลาเขาประกาศให้ขึ้นเครื่อง ก็รีบเดินผ่านไป เครื่องร้องเสียลั่นเลย ลืมอาราธนาจนได้ พอเสียงดังนี่ต้องรีบขอพระ อย่าให้เขาหาเจอนะครับ ไม่อย่างนั้นผมซวยแน่ ๆ เลย สรุปว่าหาไม่เจอ ท้ายสุดเลยอ้าปากให้เขาดูว่า ใช่ครอบฟันอันนี้หรือเปล่าที่ทำให้เครื่องดัง ?"

หลังจากการสนทนาตอบปัญหาธรรมกับโยม พระอาจารย์ได้กล่าวว่า "พวกเราส่วนใหญ่ถนัดในการภาวนา แต่ไม่ถนัดในเรื่องของการพิจารณา พอมาพูดถึงในเรื่องของการพิจารณา การตัด การละอะไร บางทีเราไม่เข้าใจ ฟังก็รู้แค่ผิว ๆ เพราะฉะนั้น..จึงต้องวิ่งไปชนกับกิเลสเอง..!"

ถาม : ทำไมพระพุทธเจ้าถึงไม่บวชให้ "นาค" ?
ตอบ : สัตว์เดรัจฉานมีปัญญาไม่เพียงพอที่จะบรรลุมรรคผล เพราะว่าอยู่ในภพภูมิที่ต่ำกว่า มีปัญญาไม่พอที่จะพิจารณาให้รู้ทั่วถึงธรรม หลัก ๆ ของสัตว์เดรัจฉานมีแค่ กิน นอน สืบพันธุ์ หลบภัย มีอยู่ส่วนหนึ่งที่ท่านไม่ได้บอกก็คือ วิสัยของผู้มีพิษมักโกรธ ในเมื่อตัวเองไม่มีโอกาสได้มรรคผลก็แปลว่าระงับโกรธไม่ได้ เดี๋ยวอาละวาดขึ้นมา คนอื่นจะเดือดร้อนกันมาก

ถาม : เจ้าพ่อหลักเมืองกาญจนบุรีเป็นพรหม ปกติต้องเป็นภุมมเทวดาไม่ใช่หรือครับ ?
ตอบ : ปกติเจ้าพ่อหลักเมืองต้องเป็นอากาศเทวดา แล้วก็มักจะเป็นชั้นจาตุมหาราช เท่าที่เจอ ๆ มาก็มีของกรุงเทพฯ เรานี่เป็นชั้นดาวดึงส์ ของเมืองกาญจน์ฯ เมืองสำคัญ ทรัพย์ใต้ดินมาก ทองคำเยอะ..จึงเป็นพรหมเลย

ถาม : จะอ่านหนังสือสอบ แต่สมาธิความจำไม่ค่อยดี ?
ตอบ : รู้ตัวว่าสมาธิไม่ดีก็นั่งสมาธิสิวะ..! มีคำตอบอยู่ในตัวแล้ว ฝึกซ้อมสมาธิบ่อย ๆ ใช้คาถาท่านปู่พระอินทร์ช่วย

ถาม : มีวิธีทำบุญอะไรที่จะช่วยอานิสงส์ให้มีปัญญา ?
ตอบ : คงทำยาก อานิสงส์เรื่องปัญญาก็คือสมาธิ เพราะสมาธิก่อให้เกิดปัญญา จิตสงบปัญญาจะมีเอง ถ้าสร้างธรรมทานก็ต้องรอชาติหน้าถึงจะได้ผล

ถาม : ไม้พะยูงเป็นอย่างไรครับ ?
ตอบ : พะยูงมีอยู่ ๓ สี คือ พะยูงดำ จะมีสีดำเข้มไปเลย พะยูงปกติ จะมีสีน้ำตาลออกดำ ใช้ไปนาน ๆ จะดำไปเอง พะยูงทอง สีน้ำตาลแดง จะแดงสวยมาก แต่หายาก ส่วนใหญ่ที่เป็นน้ำตาลแดงไม่ค่อยมีเท่าไร ใหม่ ๆ จะสีแดง พอนาน ๆ ไปสีจะเข้มขึ้น คนจีนชอบเอาไปทำเฟอร์นิเจอร์ ใช้ไปเช็ดไปจนดำเมี่ยมเลย เขาเรียกว่าไม้จันทน์ม่วง

ถาม : กี่ปีถึงจะใช้ได้ ?
ตอบ : ต้องรอจนโต ๕๐-๖๐ ปีขึ้นไป เดี๋ยวนี้วัดทางภาคอีสานลำบากมากเลย เพราะบางคนจะไปหาซื้อ "ต้นนี้สองแสน หลวงพ่อขายไหม ? ถ้าหลวงพ่อไม่ขายหลวงพ่อนอนเฝ้าให้ดีนะ เผลอเมื่อไรจะเอาฟรี..!" คิดดู..พระไปกิจนิมนต์ครึ่งชั่วโมง กลับมาหายไปทั้งต้นแล้ว..!

ประเทศจีนนิยมกันเพราะชื่อเป็นมงคล ใช้งานไปหลายร้อยปีก็ยังคงสภาพ ไม่ผุพังง่าย ๆ บ้านเศรษฐีเขาอยากได้ไปทำเฟอร์นิเจอร์จึงซื้อไม่อั้น ราคาแพงเท่าไรก็ซื้อ บ้านเราก็ขายกันไป ระยะหลังต้องชั่งกิโลขาย เพราะราคาแพง ตอนที่อาตมาทำพระขรรค์โสฬส ๘๔ พรรษาธรรมิกราช จ่ายค่าไม้ชุดแรกไปสองแสนกว่าบาท ได้ไม้ไม่กี่ชิ้นหรอก มีพะยูงดำติดมาท่อนเดียว

มีไม้ที่หายากเกือบจะเป็นไม้เฉพาะถิ่นไป เช่น ไม้เทพทาโร บางคนเรียกตะไคร้ต้น มีกลิ่นหอมคล้าย ๆ ตะไคร้หอม ทางปักษ์ใต้ชอบเอามาทำเป็นของที่ระลึก ไม้หลุมพอ เนื้อละเอียด สวยมาก คุณสมบัติคล้ายไม้สัก คือปลวกไม่กิน ต้อง "นายหัว" ที่รวยจริง ๆ ถึงจะสร้างบ้านด้วยไม้หลุมพอได้

ถาม : ไม้งิ้วดำละครับ ?
ตอบ : ไม้งิ้วดำพบได้ทุกภาค แต่หายากสุด ๆ ร้อยวันพันปีจะเจอสักต้นหนึ่ง อาตมาเองเจอที่เป็นต้นจริง ๆ อยู่ครั้งเดียวเท่านั้นเอง ตอนที่ไปเลื่อยกับพระครูแสงช่วงยังเป็นฆราวาส ท่อนแค่แขน ใช้เลื่อยเหล็กไฮสปีดเลื่อยอยู่ครึ่งค่อนชั่วโมงกว่าจะขาด แสดงว่าเหนียวกว่าเหล็กอีก..!

ที่เขาขายกันอยู่ส่วนมากบอกว่าเป็นไม้งิ้วดำ แต่เขาลืมไปว่า ไม้งิ้วดำเป็นไม้เนื้อเบา เพราะว่าก็คือต้นไม้ประเภทเดียวกับนุ่นนั่นแหละ แต่ว่าเป็นสีดำ เป็นไม้ตระกูลเดียวกับต้นนุ่น ที่ขายอยู่จะมี ๒-๓ อย่างด้วยกัน ถ้าเป็นไม้ดำแล้วเสี้ยนเป็นสีน้ำตาลลาย ๆ ถ้าดูจะเห็นลายเสี้ยนค่อนข้างชัด แล้วเนื้อไม้หนักมากจะเป็นไม้มะเกลือ ถ้าหากว่าเป็นสีดำแล้วลายเสี้ยนไม้หรือลายเนื้อไม้ออกสีชมพูหน่อย จะเป็นไม้มะริด ถ้าหากว่าสีดำสนิทเลยจะเป็นไม้ดำดง ปัจจุบันนี้ที่ขายกัน ร้อยละ ๙๐ เป็นไม้ดำดง บางคนที่มีจรรยาบรรณหน่อยก็เรียกว่า "ไม้ดำ" แต่คนซื้อมักจะทึกทักเอาเองว่าเป็นไม้งิ้วดำ

ไม้ดำดงนี่แหละที่พวกไร้จรรยาบรรณมักจะเอามาแหกตาเราว่าเป็นไม้งิ้วดำ บางทีก็เอาไม้มะเกลือมาบอกว่าเป็นไม้งิ้วดำ แต่ไม้มะเกลือที่เขาบอกว่างิ้วดำ ถ้าเราเห็นแล้วชอบใจก็ซื้อมาเถอะ มะเกลือแพงจะตายไป

ที่บ้านอาตมาเคยมีมะเกลืออยู่ต้นหนึ่ง ขนาดใหญ่ ๓ โอบกว่า ตั้งแต่เด็ก ๆ อาตมาก็เห็นอยู่อย่างนั้นแล้ว น่าจะสูงถึง ๔๐ เมตร มีคนเขามาขอซื้อพี่ชายไปสี่แสนบาทของสมัยนั้น ถามว่าเอาไปทำอะไร เขาบอกว่าเอาไปทำโลงจำปา โห..ไม้อย่างนั้นทำโลงใครจะแบกไหววะ ? เพราะหนักมาก ขอซื้อไม้ต้นเดียวไปสี่แสน ราคาสมัยที่ทองบาทละสองพันกว่าบาทเอง

ตอนเด็ก ๆ พอถึงเวลาแม่ก็จะเก็บลูกมะเกลือต้นนั้น เอามาตำกับกะทิให้พวกอาตมากินถ่ายพยาธิ จะมีเคล็ดลับว่าต้องใช้เท่าอายุ อย่างเช่นว่า ๑๐ ขวบก็ใช้มะเกลือ ๑๐ ลูก ๒๐ ขวบก็ ๒๐ ลูก ห้ามกินเกินอายุ แล้วก็ห้ามเก็บค้างคืน ถ้าเก็บแล้วมักจะเป็นพิษ ต้องตำแล้วผสมกะทิกินตอนนั้นเลย ที่ตำผสมกะทิเพราะกะทิช่วยให้ถ่ายง่าย พอถึงเวลาถ่ายพรวดออกมานี่ บางทีพยาธิไส้เดือนยั้วเยี้ยไปหมด พยาธิเมาขนาดโดนถ่ายออกมา แสดงว่าถ้าไม่ใช่คนตัวใหญ่ก็เป็นพิษนะ แต่ว่าถ้าเก็บหลาย ๆ ชั่วโมงจะเป็นพิษถึงตาบอดได้ คนรุ่นหลังบางทีไม่รู้ เขาบอกว่าถ่ายพยาธิด้วยมะเกลือ ตำเสร็จแล้วก็แช่ตู้เย็นไว้ ค่อยไปกินทีหลัง..เสร็จหมด..!

ถาม : ต้นนั้นขึ้นมากี่ปีได้ครับ ?
ตอบ : อาตมาเกิดมาก็เห็นอยู่ต้นขนาดนั้นแล้ว ทุกปีจะมีนกกระจาบไปทำรัง เพราะต้นสูงและเปลาะมาก ใคร ๆ ก็ขึ้นไปกวนไม่ได้ คงเป็นไม้ประเภทที่เขาเรียกว่าไม้จ้าวป่า ขึ้นเด่นมากเลย ตอนเตี่ยไปหักร้างถางพงก็ทิ้งเอาไว้ต้นเดียว ต้นอื่นโดนโค่นหมด ไม้แดงต้นใหญ่ ๆ ก็โค่นหมด ตอนหลังมีคนมาขอขุดเอาตอไปทำเฟอร์นิเจอร์กัน

พวกเราสมัยก่อนกว่าจะขุดได้แต่ละตอ ทั้งขุดทั้งสุมทั้งเผากว่าจะทำไร่ได้ สมัยนี้อยากได้ทำเฟอร์นิเจอร์ก็ใช้รถขุดกันกระจายหมด ไม่ต้องเสียเวลาจ้างเขาขุดเหมือนสมัยก่อน สมัยก่อนมีพวกรับจ้างขุดตอ แล้วก็รับจ้างขุด "ขยองเดือน" ก็คือก้อนหินที่จมดินอยู่ จะไปตกลงกันว่าก้อนนี้ราคาเท่าไร สมมติว่า ๒๐๐ บาท บางคนน้ำตาจะร่วง ตกลงกันไว้ ๒๐๐ บาท เพราะดูข้างบนไม่น่าจะใหญ่ สรุปว่าหินก้อนนั้นขุดไปครึ่งไร่กว่า..! เวลาหักร้างถางพงป่าใหม่ ๆ นี่ต้องขุดตอ ขุดหิน เก็บออกให้หมดจะได้ทำไร่ไถนาได้สะดวก พื้นที่หักร้างถางพงใหม่ ๆ นี่ไม่มีใครอยากไถให้หรอก ไถทีผาลไถหักหมด

พวกรถไถเก่ง ๆ นี่เขาเก่งจริง ๆ ไม่รู้ว่าเอาฝีมือมาจากไหน ? โดยเฉพาะแถวเพชรบูรณ์ พวกคนขับรถไถฝีมือเซียนทั้งนั้น เนินเขาสูงขนาดที่รถตะแคงข้างแต่เขาไถได้ แถวบ้านโยมมีไหม ? แรก ๆ ก็บอกว่า “ไถไม่ได้หรอก รถคว่ำตายห่..!” ไถไม่ได้ก็ไม่เป็นไร กินข้าวกันก่อน เลี้ยงเหล้าเข้าไปครึ่งขวด..หนึ่งขวด พอเมา ๆ ก็ไปไถให้ ตอนแรกไม่เอาหรอก..บอกว่ากลัวรถคว่ำ

ถาม : ถ้าจะปลูกต้นไม้ ๒ ข้างทางให้สวย ควรเอาต้นอะไรดี ?
ตอบ : เอาเป็น ๒ ข้างถนนใช่ไหม ? ถ้าหาได้นะ เอาต้นตำเสาของปักษ์ใต้ ทางอีสานเรียกต้นมันปลา ของเราเรียกต้นกันเกรา ทรงจะเหมือนกับฉัตร แล้วดอกหอมอย่าบอกใครเลย ขนาดแห้งแล้วก็ยังหอม

ถาม : อย่างนั้นต้องไปหาทางปักษ์ใต้ ?
ตอบ : ตลาดต้นไม้มีเยอะแยะไป บอกตาแดงหรือคุณมงคลของเราก็ได้ ไปพักเดียวก็เอามาให้แล้ว เพราะเขาขายไม้พวกนี้อยู่ พรรคพวกกันเองเขาก็ไม่ได้คิดกำไรเท่าไรหรอก จะเอากี่ต้นก็สั่งเขา

ที่ปักษ์ใต้เขาเรียกต้นตำเสาเพราะว่าส่วนใหญ่เขาเอาไว้ทำเสา เป็นไม้ที่เนื้อแข็งแล้วก็เหนียวมาก แต่ที่อาตมาติดใจก็คือติดใจดอก ออกเป็นช่อสีเหลืองอ่อน ๆ หอมอย่าบอกใครเลย คนแก่ ๆ สมัยก่อนเก็บมาซุกไว้ในตู้เสื้อผ้า ทำให้ผ้าหอมติดทนนาน

ถาม : ต้นขี้อ้าย ?
ตอบ : ต้นขี้อ้ายสมัยนี้หาดูยากแล้ว แถวบ้านอาตมาขนาดมี "ทุ่งขี้อ้าย" ยังหมดเลย ไม้บางอย่างคนเขาไม่รู้จัก อย่างชื่อโบราณเขาเรียกต้นตุมกา สมัยใหม่เขาเรียกว่าต้นแสลงใจ เขาเอาเม็ดมา ๑ เม็ดมาแช่น้ำร้อน แช่พักเดียวนะ ห้ามแช่นาน กินลงไปถ่ายท้องระเบิดเทิดเถิงเลย ถ้าหากว่าแช่นานนี่ถ่ายถึงตาย หมอสมัยก่อนพอคนไข้หมักหมมโรคไว้เยอะ เขาจะทำให้กิน เรียกว่า "ถ่ายรุ" คือถ่ายของที่เสีย ๆ ในร่างกายออกไปให้หมดก่อน แล้วค่อยให้ยารักษา แต่ว่าหมอต้องเก่ง เพราะว่าใช้เม็ดเดียว แล้วก็แช่น้ำร้อนพักเดียว แช่นานเกินก็ไม่ได้ เพราะพิษแรง ส่วนใหญ่คนป่วยร่างกายอ่อนแออยู่แล้ว ถ้ายาแรงบางทีถึงตาย กินลงไปมีเท่าไรก็ถ่ายหมด

ถาม : แล้วสลอดละคะ ?
ตอบ : สลอดถ่ายแล้วหมดแรง ส่วนใหญ่เขาไม่ค่อยใช้กัน

โบราณเขาแต่งโคลงไว้ว่า

กาฝากกาจับต้น.....................ตุมกา
กาลอดกาลากา......................ร่อนร้อง
เพกาหมู่กามา........................จับอยู่
กาม่ายมัดกาซร้อง...................กิ่งก้านกาหลง

มีต้นกาฝาก ต้นตุมกา ต้นการ่อน ต้นเพกาที่บางทีเรียกว่าลิ้นฟ้า แล้วก็กาหลง บ้านน้องทรายที่ด่านช้างมีต้นกาหลงเถาเบ้อเร่อ ใหญ่เกือบเท่าขาอ่อน เลื้อยพันบ้านไปครึ่งหลัง เขาบอกว่าหลวงพ่อจะเอาไปทำวัตถุมงคลเมื่อไรให้ไปเอาได้เลย ไม่ได้ไปเอาสักที ประเภททำพวกสายเสน่ห์เขาจะใช้กัน

ถาม : ทำไมถึงชื่อกาหลงครับ ?
ตอบ : หน้าตาต้นเหมือน ๆ กันหมด แล้วชอบขึ้นเป็นหมู่ ในเมื่อเหมือนกันหมดคนยังหลงเลย อย่าว่าแต่กา เขาถึงได้เรียกกาหลง หรือกาหลงรัง แต่ว่าต้นกาหลงที่กาญจนบุรีนั้น พวกนกมาเกาะอยู่แล้วไม่ไปไหน จนอดตายเป็นแถว ๆ เลย นั่นเขาเรียกว่ากาหลงเหมือนกัน แต่ว่าแบบที่เมืองกาญจน์ฯ น่าจะมีอำนาจพิเศษอะไรมากกว่า ส่วนกาหลงทั่ว ๆ ไปนั่นเป็นเพราะชื่อ

ถาม : เป็นไม้เถา ?
ตอบ : เป็นไม้ต้นกึ่งเถา เพราะถ้าขึ้นสูงแล้วมักจะเลื้อย ถ้าต้นเล็กจะยืนต้น

ถาม : แล้วลูกสวาด ?
ตอบ : ลูกสวาดส่วนใหญ่เขาจะเอาไปทำเสน่ห์กัน ถึงเวลาต้องกลืนลงท้องไปก่อน ผ่านไฟธาตุของเราย่อยก่อน พอถ่ายออกมาแล้วไปเขี่ยมาล้าง ค่อยเอามาใช้งาน

ถาม : กรณีคนที่ฆ่าตัวตาย เราจะทำอย่างไรเพื่อช่วยเขาได้คะ ?
ตอบ : ฆ่าตัวตายทำบุญอะไรไปให้เขาก็ได้ทั้งนั้นแหละจ้ะ เพราะว่ายังตายโดยไม่หมดอายุ เขาโมทนาได้หมดเลย จะว่าไปแล้วพวกนี้โชคดีนะ ฆ่าตัวตายเขามักเป็นอุปฆาตกรรม คือ กรรมที่มาตัดรอนให้ตายตั้งแต่ยังไม่หมดอายุ ไปรับดีรับชั่วก็ไม่ได้ ต้องเป็นสัมภเวสีเร่ร่อนไปเรื่อย ใครทำบุญไปให้ก็ได้หมด ถึงได้บอกว่าบางทีโชคดี แต่ก็ต้องดูนะ ไม่ใช่เห็นว่าโชคดีก็เลยลองไปฆ่าตัวตายดูบ้าง

ถาม : คนที่ฆ่าตัวตายต้องกำลังใจเข้มแข็งมาก เพราะปกติแล้วคนเราจะรักร่างกาย ?
ตอบ : เศร้าหมองเสียจนไม่เห็นประโยชน์ในการมีชีวิต ไม่ใช่เข้มแข็ง ถ้าไม่มีใครทำบุญให้ หมดอายุความเป็นมนุษย์มักจะลงข้างล่างไปเลย..!

ถาม : ก่อนหน้านี้ไปช่วยงานภูเขาทอง เหมือนกับเราช่วยไปเรื่อย ๆ แต่ก็เพิ่มภาระงานขึ้น พอไม่มีงานก็รู้สึกว่าอยากจะทำ ...(ไม่ชัด).... ?
ตอบ : ทำหน้าที่ของเราให้ดีที่สุด คิดว่าทุกอย่างทำเพื่อเป็นพุทธบูชา ธัมมบูชา สังฆบูชา ตายเมื่อไรขอไปพระนิพพานที่เดียว เอาแค่นั้นแหละ โดยเฉพาะภูเขาทองมีพระบรมสารีริกธาตุ เท่ากับเราได้รับใช้อยู่ใกล้เบื้องพระยุคลบาทขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

ถาม : ถ้าเราทำงานด้วยตั้งใจว่าถวายเป็นพุทธบูชา ธัมมบูชา สังฆบูชา อย่างนี้งานอื่น ๆ เราก็ทำได้ ?
ตอบ : ทำได้..ถ้าเป็นงานเพื่อส่วนรวมทำได้ทั้งนั้น

ถาม : เท่ากับเราปฏิบัติไปด้วยหรือเปล่า ?
ตอบ : เท่ากับเป็นการปฏิบัติธรรม อยู่ที่เราตั้งกำลังใจ

พระอาจารย์กล่าวว่า “คนเป็นพ่อแม่จำไว้เลยว่า ถ้ารักลูกต้องปล่อยให้ลูกทำอะไรด้วยตัวเองให้เร็วที่สุด เผื่อว่าอยู่ ๆ ไม่มีเราแล้ว เขาจะได้เอาตัวรอดได้ อาตมาหุงข้าวเองซักผ้าเองตั้งแต่อยู่ชั้น ป.๒ ทำกับข้าวเองเสร็จสรรพ เพราะว่าติดนิสัยชอบไปโรงเรียนแต่เช้า คราวนี้พี่สะใภ้เขาก็ต้องทำงานบ้าน ต้องเลี้ยงหมูเลี้ยงไก่ กว่าจะเสร็จแล้วค่อยมาหุงข้าวก็ช้า จึงทำเองเลยหมดเรื่อง”

พระอาจารย์กล่าวว่า “ในวรรณคดีทั้งบาลีและไทย นายพรานที่ดังมาก ๆ เลยก็จะมีพรานบุญในเรื่องพระสุธน-มโนราห์ พรานเจตบุตรในพระเวสสันดรชาดก แล้วก็พรานโสณุดรในฉัททันต์ชาดก พรานโสณุดรนี่ต้องบอกว่าแกสุดยอดเลย เพราะว่าทางที่จะเข้าไปถึงสถานที่อยู่ของพญาฉัททันต์ บางช่วงต้องปีนหน้าผาสูงเป็นร้อย ๆ วา แกก็อุตส่าห์ฟั่นเชือกหนัง ตอกหมุดโยงตัวเองลงไปจนถึง ปรากฏว่าขากลับพญาฉัททันต์ให้คาถาพญาช้างสารมา ก็เลยแบกงากลับได้แบบเดินภูเขาเป็นที่ราบเลย”

พระอาจารย์กล่าวกับโยมที่ตั้งใจถือศีลแปดอยู่ช่วงหนึ่งว่า “ไม่ต้องเสียเวลาไปลาศีลนะ กลับไปถือศีล ๕ ต่อได้เลย สมัยก่อนการที่เขาลาศีล เพราะว่าโยมไม่ค่อยจะรู้ว่าศีลมีอะไรบ้าง ในเมื่อเรารู้แล้วว่าศีล ๕ เป็นอย่างไร ศีล ๘ เป็นอย่างไร ก็ลดจากศีล ๘ ไปถือศีล ๕ เท่านั้นก็พอ ไม่ต้องไปลาแล้วก็สมาทานศีล ๕ ใหม่”

มีโยมพาลูกมาทำบุญ "ได้กี่เดือนแล้วจ๊ะ ? (๑๑ เดือนค่ะ) รับรองว่าถ้าถามเดือนไม่มีทางถึงปี อาตมาเลี้ยงหลานมาเยอะ พอเลี้ยงเยอะ ๆ ก็เกิดความชำนาญ พอเกิดความชำนาญแค่มองก็รู้ว่าเด็กอายุกี่เดือนแล้ว ลักษณะการปฏิบัติธรรมก็ต้องซักซ้อมเยอะ ๆ จะเกิดความชำนาญ พอมีความคล่องตัวมาก ๆ เราจะเข้าสมาธิระดับไหนก็ได้ สลับกันไปสลับกันมาก็ได้ อย่างพวกมีทิพจักขุญาณ มีทิพโสต เวลารำคาญก็เข้าฌานสองฌานสามไป ไม่รู้ไม่เห็นอะไร แต่ถ้าอยู่อุปจารสมาธิหรือฌานสี่ก็เห็นหรือได้ยินหมด"

พระอาจารย์กล่าวว่า "ความจริงคำว่า ๑๘ มงกุฎสมัยก่อนก็คือสุดยอดพญาลิง ๑๘ ตัว ความหมายมาเพี้ยนตอนหลัง มีความหมายของลิงหลอกเจ้าเข้ามาด้วย พอมาตอนหลังคำว่า ๑๘ มงกุฎเขาก็เลยเอาไปใช้กับพวกที่ล่อลวงคนอื่นเขา

ถ้าใครอ่านรามเกียรติ์รุ่นเก่า ๆ จะจำได้ “นิลเอกนิลนนท์นิลขันธ์ สุรเสนสุรกานต์ทหารใหญ่ อีกชามภูวราชฤทธิไกร มีอายุได้โกฏิปีปลาย” อาตมาเองรู้จักว่า “บัดนั้น” กับ “เมื่อนั้น” ต่างกันอย่างไรก็จากเรื่องนี้แหละ คุณครูท่านบอกว่าถ้าเป็นตัวเจ้าใช้ “เมื่อนั้น” แต่ถ้าหากว่าเป็นเสนาทหารจะใช้ “บัดนั้น” เช่น "เมื่อนั้น พระตรีภูวนาถนาถา กับ บัดนั้น พญาพิเภกยักษี" เป็นต้น

บางทีคำบรรยายในวรรณคดีต้องใช้จินตนาการตามไปเยอะมากเลย ที่ตลกที่สุดคือนิลนนท์วิ่งไปส่งข่าวกับพระราม ตอนไปไม่เป็นไรไปได้ แต่ขากลับหลงทาง

บัดนั้น.......................นิลนนท์ฤทธิไกรใจหาญ
ได้ฟังสุครีพบัญชาการ ............ก็วิ่งลนลานเข้ามา

ประโยคเดียวเท่านั้นเองวิ่งถึงพลับพลาเลย

ครั้นถึงน้อมเศียรอภิวาท .............พระตรีภูวนารถนาถา
สะอื้นพลางทางทูลกิจจา............ ว่าพระอนุชาวิลาวัณย์
ออกไปสัประยุทธ์ชิงชัย ...............กับอ้ายกุมภกรรณโมหัน
บัดนี้ต้องโมกขศักดิ์มัน............... พระน้องนั้นสุดสิ้นชนมาน

เขาใช้บรรยายคำเดียวว่า “ก็วิ่งลนลานเข้ามา” ถึงแล้ว แต่ตอนกลับบรรยายระยะทางยาวดีจัง จึงหลงทาง"

ถาม : เวลาจินตนาการจะได้อรรถรส ต้องปรุงแต่ง แล้วเวลาเราจะเสพอรรถรสควรทำอย่างไร ?
ตอบ : จำเป็นต้องปรุง ไม่ปรุงก็ไม่อร่อย แต่ต้องมีสติคอยควบคุม อย่าให้เกินเลย ฉะนั้น..ต้องรู้ว่าอะไรก็ตาม ถ้าส่งจิตออกนอกจะเป็นสาเหตุของทุกข์ ถึงเวลาไม่มีให้เสพก็เริ่มแสวงหา ก็คือต้องยากลำบาก ต้องทุกข์ เราเห็นทุกข์จึงรู้จักระงับยับยั้ง ไม่คล้อยตามไปทั้งหมด

มืดคลุ้มอับแสงดาวเดือน........... เมฆเกลื่อนบดบังรัศมี
ไม่เห็นมรรคาพนาลี ................กระบี่พาหลงวงไป

ตอนมาวิ่งพรวดเดียวถึงเลย ตอนกลับดันพาหลงเสียได้ แต่ต้องบอกว่ายุคนั้นทันสมัยมากเลย พระรามยิงพลุนำวิถี ๓ ดวง..สว่างโร่เลย

ว่าแล้วจับจันทราทิตย์ ...............ทรงฤทธิ์พาดสายเงื้อง่า
น้าวหน่วงแผลงไปในเมฆา.......... เสียงสนั่นลั่นฟ้าธาตรี
เกิดเป็นศศิธรสามดวง ...............โชติช่วงจำรัสรัศมี
แสงสว่างพ่างพื้นธรณี............... ภูมีเร่งรีบเสด็จจร

ตอนวิ่งไปหาพระรามบรรยายประโยคเดียว ตอนกลับบรรยายเสียยาวเป็นหน้ากระดาษเลย

พระอาจารย์กล่าวว่า "พอหลังวันที่ ๕ ธันวาคม ๒๕๕๗ ในหลวงก็จะมีพระชนมายุ ๘๘ พรรษา ไปนึกถึงคนอายุ ๘๘ นี่จะเอาสมบูรณ์จริง ๆ ก็คงยาก เพราะว่าคนที่จะร่างกายสมบูรณ์แข็งแรงทั้งที่อายุมาก ก็คือคนที่สร้างปาณาติบาตมาน้อย แต่ในอดีตชาติในหลวงเป็นจอมทัพในการกู้ชาติกู้แผ่นดิน ต้องบอกว่าสังหารฆ่าศึกมาจนนับไม่ถ้วน สุขภาพของพระองค์ท่านจึงได้ชำรุดทรุดโทรมไปตามแรงกรรมเก่าที่ได้ทำไว้ ขณะเดียวกัน..ในชาตินี้พระองค์ท่านก็ทรงงานจนแทบจะไม่มีเวลาพักผ่อน ก็ยิ่งทำให้พระวรกาย..ต้องใช้คำชาวบ้านคือ "กรอบ" ในเมื่อกรอบจนถึงที่สุด ทรุดลงไปครั้งหนึ่งก็ฟื้นคืนได้ยาก

สิ่งทั้งหลายเหล่านี้บางทีก็ทำให้พวกเราคิดประมาท บอกว่าได้ยินในหลวงตรัสว่าจะอยู่ถึง ๑๒๐ พรรษา ต้องบอกว่า นั่นเราได้ยินในหลวงตรัส อาตมาเองเห็นลายมือของหลวงพ่อวัดท่าซุงเขียนบอกไว้ว่า ท่านจะมรณภาพวันไหน เดือนไหน ปีไหน ก็ปรากฏว่าท่านจะต้องอยู่ถึงประมาณ ๑๑๘ ปี แล้วก็ไม่สามารถที่จะอยู่ได้ เพราะว่าร่างกายไปไม่ไหว เมื่อเป็นดังนั้นท่านก็ต้องตัดใจทิ้งร่างกาย ไปทำงานในลักษณะของกายทิพย์แทน

ถ้าพวกเราไปประมาทว่า ได้ยินในหลวงตรัสว่าจะอยู่ถึง ๑๒๐ พรรษา นั่นก็คือกำลังใจที่พระองค์ท่านตั้งใจไว้ เพื่อที่จะช่วยเหลือประเทศชาติของเรา เพื่อที่จะสร้างความสุขให้กับประชาชนให้ได้มากที่สุด..นานที่สุด แต่เราต้องดูด้วยว่าพระวรกายของพระองค์ท่านไหวหรือเปล่า ? ถัดจากนี้อีก ๒ ปี พระองค์ท่านก็ ๙๐ พรรษา อายุ ๙๐ นี่โบราณเขาบอก “ลูกหลานดูนั่งร้องไห้” ถ้าร้อยปี "ไข้ก็ตายบ่ไข้ก็ตายแล"

ถาม : เมื่อทุกอย่างในโลกเป็นสมมติ เราจะพูดว่าการทำบุญเป็นสมมติได้หรือไม่ ?
ตอบ : ถ้านับแล้วทุกอย่างเป็นสมมติ แต่อย่าลืมว่าสมมติก็มีสัจจะ คือความจริงของสมมติอยู่ โดยเฉพาะในส่วนความเป็นจริงนั้น เป็นความจริงแท้ที่เถียงไม่ได้ แม้ว่าเราจะสมมติขึ้นมาว่าท่านเป็นอย่างนั้น ท่านเป็นอย่างนี้ แต่ท่านก็เป็นอย่างนั้นจริง ๆ เขาเลยเรียกว่าสมมติสัจจะ

ถาม : จริง ๆ แล้ว สมมติในโลกนี่ เกิดจากการสร้างขึ้นมาเองของเราทั้งหลาย ?
ตอบ : จะเรียกว่าการสร้างก็ใช่ จะเรียกว่าการปรุงแต่งก็ใช่ แต่ว่าท้ายที่สุดก็คือการถวายความเคารพต่อพระรัตนตรัย

ถาม : บางคนที่มีความสามารถพิเศษ เข้าใจสมมติในโลก เช่น เห็นว่าร่างกายหรือสิ่งของไม่ใช่แท่งทึบ ก็แทรกผ่านกันไปได้ เมื่อมีคนทำได้ถึงความพิเศษอันนี้แล้ว ทำไมจึงไม่เข้าใจความจริงของโลก ต้องถึงตรงไหนจึงจะเป็นปัญญา ? ?
ตอบ : ต้องเข้าถึงอริยสัจ ถ้าไม่เข้าถึงอริยสัจก็ยังเป็นปัญญาที่เอาตัวรอดไม่ได้ ในส่วนที่เขาเรียกว่าวิสุทธิ ๗ อย่างคือสีลวิสุทธิ จิตวิสุทธิ ทิฏฐิวิสุทธิ ก็คือความบริสุทธิ์ของศีล ความบริสุทธิ์ของจิต ความบริสุทธิ์ของทิฐิ คือความเห็น

บริสุทธิ์ของศีลก็จัดอยู่ในส่วนของศีลในไตรสิกขา จิตวิสุทธิจัดอยู่ในส่วนของสมาธิหรืออธิจิตสิกขา ทิฏฐิวิสุทธิจัดอยู่ในส่วนของปัญญา ก็คือปัญญาสิกขา ก็เลยกลายเป็นว่าในส่วนของปัญญาแท้ ๆ ก็ยังมีหลายระดับ เพราะยังมีกังขาวิตรณวิสุทธิ ก้าวข้ามความสงสัยเสียได้ จึงเกิดมัคคามัคคญาณวิสุทธิ เห็นหนทางที่จะมุ่งไปสู่ความบริสุทธิ์หลุดพ้น จากนั้นก็เป็นปฏิปทาญาณวิสุทธิ ทำเพื่อให้ถึงซึ่งความบริสุทธิ์หลุดพ้น จนไปถึงญาณทัสสนวิสุทธิ รู้แจ้งเห็นจริง เข้าถึงความบริสุทธิ์สิ้นเชิง เปรียบไปแล้วก็เหมือนกับคนเดินขึ้นที่สูง ยิ่งขึ้นสูงเท่าไรก็ยิ่งมองได้ไกลเท่านั้น

ฉะนั้น...ถ้ากำลังของศีล ของสมาธิของเราสูงมากเท่าไร ปัญญาของเราก็จะกว้างไกลเท่านั้น แล้วท้ายสุดก็จะสามารถเห็นทุกข์และเข้าถึงความดับทุกข์ได้

ถาม : เวลาที่รู้สึกปวดใจนี่เป็นเพราะโดนกิเลสเล่นงานใช่หรือไม่ ? อย่างเช่น เวลาที่เรารู้ตัวว่าพลาดท่ากิเลสไปแล้ว แทนที่จะวางลง ยังมาฟุ้งต่อเป็นเรื่องเจ็บใจว่าทำไมโง่นัก ?
ตอบ : ลักษณะอย่างนั้นแสดงว่าปัญญายังไม่พอ ก็จะโดนกิเลสหลอกไปเรื่อย ถ้าหากว่าปัญญาเพียงพอ จะสาวไปดูว่าสาเหตุเกิดจากอะไร ? แล้วเราเลี่ยงจากสาเหตุนั้น เรื่องนั้นก็ไม่เกิดขึ้น เราก็ไม่ต้องมานั่งปวดใจอีก

ถาม : เวลาที่เราคิดชั่ว ต่อให้รู้ตัวก็ไม่ทันกิเลสไปแล้ว ทำอย่างไรก็ไม่ทันกิเลส ต้องทำอย่างไรจึงจะไม่แวบออกไป ?
ตอบ : อันดับแรกต้องไม่หลุดจากสมาธิเลย หลุดเมื่อไรกิเลสก็แทรกเข้ามาเมื่อนั้น หลังจากนั้นก็มาพิจารณาให้เห็นว่ามีทุกข์มีโทษอย่างไร ? จนกระทั่งจิตของเราเบื่อหน่าย ไม่คิดที่จะทำอย่างนั้นอีก ก็อาศัยกำลังของสมาธิช่วยเสริม ให้สภาพจิตมีความเด็ดขาดในการตัดละตรงนั้น ก็จะเลิกการกระทำอย่างนั้นได้

ถาม : เราเอาวัตถุมงคลเข้าพิธีเสกมีดหมอได้หรือเปล่าครับ ?
ตอบ : เขาเสกมีดหมอ เอาวัตถุมงคลไปเสกเผื่อว่าจะกลายเป็นมีดบ้าง ได้ไหมล่ะ ?

ถาม : แล้วมีดของผมแบบนี้ล่ะครับ ?
ตอบ : มีดอะไรก็ได้แต่ต้องไม่ใช่มีดพับ เพราะว่ามีดพับเป็นมีดหมอไม่ได้

ถาม : ถ้าเอามีดสำนักอื่น ถ้าไปเสกในงานอานุภาพจะเปลี่ยนไหมครับ ?
ตอบ : ถ้าท่านสงเคราะห์ให้มากกว่าก็เปลี่ยน

อาตมาเล็ง ๆ ว่าจะหาดาบคาตานาที่ญี่ปุ่นเขาตีด้วยมือ เล่มละ ๑๕๐,๐๐๐ ดอลลาร์ มาเข้าพิธี เป็นมือหนึ่งของโลกในการทำดาบซามูไร ทำกันเป็นปี ไม่ต้องห่วง..คิวยาวยันแกตาย ไม่รู้ว่าจะมีช่องให้เสียบแทนหรือเปล่า ?

ถาม : โกรธโดยไม่มีสาเหตุ ?
ตอบ : ต้องมีสิ เพียงแต่ว่าเรารับแรงกระทบมาแล้วเรารู้ไม่ทันต่างหาก เป็นไปไม่ได้ที่จะไม่มีสาเหตุ เราอาจจะไม่พอหู ไม่พอตา ไม่พอใจ เก็บ ๆ เอาไว้ ให้อภัยไปเรื่อย จนสุดท้ายให้อภัยไม่ไหว ก็ปรี๊ดแตก

ถาม : วิธีป้องกันไสยศาสตร์ ?
ตอบ : ถ้าเรามั่นใจในคุณพระรัตนตรัย ภาวนานึกถึงพระไว้เป็นปกติ อารมณ์ใจทรงตัวแค่ปฐมฌานละเอียด ไม่มีไสยศาสตร์หรืออันตรายภายนอกกล้ำกลายได้แล้ว เราก็ภาวนาของเราไป ส่วนคนอื่นจะเป็นอย่างไรก็ช่างเขา นึกถึงภาพพระคลุมเราเอาไว้มิดทั้งตัวเลย ใครทำอะไรมาก็ติดอยู่ที่พระ

พระอาจารย์กล่าวว่า "เอามีดอะไรก็ได้ที่เรามั่นใจไปเข้าพิธี ถ้าไม่รู้จะเลือกอะไร อาตมาแนะนำ Gerlach หรือ Zwilling รู้จักไหม ? มีดทำครัว ใช้งานได้หลากหลายดีด้วย Zwilling ตราตุ๊กตาคู่คมสุด ๆ เลย ยี่ห้อ Gerlach ก็ได้ เหล็กหนักดี ใบมีดเขา ๗ นิ้ว ๙ นิ้ว คนเห็นแล้วสยอง แหลมเปี๊ยบเลย เล่มละไม่กี่ร้อย ไม่แพง เหล็กคุณภาพสุดยอด ไม่ขึ้นสนิมด้วย"

พระอาจารย์เล่าว่า "คุณวีรวิทย์ เหล่าวงค์ไทย เขาวิ่งรถจากลพบุรีมาทำบุญ คุณวันชัย พิทักษ์วงษ์ พาครอบครัววิ่งมาจากชลบุรี เขามีกำลังใจวิ่งทำบุญข้ามจังหวัด ถ้าเราไปเทียบกำลังใจแล้วยังสู้เขาไม่ได้ ไม่ติดฝุ่นเขาเลย ครอบครัวทิดเอฟอยู่โคราช วิ่งมาทำบุญที่นี่ทุกเดือน แล้วต้องผลัดกันมาด้วยนะ วันนี้แม่กับลูกเฝ้าบ้าน พ่อมา พรุ่งนี้พ่อเฝ้าบ้าน แม่กับลูกมา ฝากได้ก็ไม่ฝาก ขอมาทำเอง ถ้าเอกอยู่โคราชจะมาไหม ?"

พระอาจารย์เล่าว่า "เมื่อกลางเดือนอาตมาลงไปพังงา กับภูเก็ต พังงาเพิ่งจะไปเป็นครั้งแรก โยมนิมนต์ไว้นานแล้วเพิ่งมีโอกาสแวะไป ภูเก็ตเป็นเมืองท่องเที่ยวที่สับสนวุ่นวาย เศรษฐกิจสะพัดมาก นักท่องเที่ยวฝรั่งแทบจะเดินชนกันตาย ในส่วนของพังงา จะมีนักท่องเที่ยวทางอยู่ด้านตะกั่วทุ่ง ทางด้านตะโก พอออกไปทางด้านตะกั่วป่านี่สงบเงียบ น่าอยู่ สองทุ่มแทบจะไม่มีรถบนถนนเลย

อาตมาแวะไปวัดสุวรรณคูหา วัดนี้มีพระปรมาภิไธยของพระมหากษัตริย์ตลอดจนเชื้อพระวงศ์ชั้นสูงอยู่ แม้กระทั่งนายกรัฐมนตรีในอดีต อย่างเช่น พระยาพหลฯ พระยาทรงสุรเดช แต่ว่าลายพระหัตถ์ที่เห็นยากคือ ลายพระหัตถ์ของสมเด็จเจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมารองค์แรกเลย

ไปถึงพอลงรถ พระปลัดธนารักษ์รี่เข้ามาต้อนรับ "ดีใจมากเลยครับ ที่พระอาจารย์มาโปรดวัดผม" อาตมาก็..เฮ้ย..! "ผมตามผลงานพระอาจารย์ในเว็บมาหลายปีแล้วครับ ยังไม่รู้จักท่านอาจารย์เลย เพิ่งมีโอกาสได้เจอตัวเป็น ๆ วันนี้เอง แล้วมาเจอที่วัดตัวเองด้วย"