เหตุที่เรายังละเว้นไม่ได้

[โอรส]

ถาม : คิดเรื่องศีลข้อที่ ๕ เรื่องสุรา เมื่อก่อนก็กิน มีทั้งสุขและทุกข์ แต่มา ณ ปัจจุบัน ถามว่าเอามาให้กินอีกไหม ? ไม่กินแล้ว เป็นสิ่งที่ตัดง่าย เพราะตรงนั้นจุดหนึ่งผมคิดว่าเราไม่ชอบ

แต่ในศีลบางข้อเราคิดว่าเราไม่อยากจะยุ่งเหมือนลักษณะสุรา แต่บางครั้งก็ยังติดอยู่ เป็นเพราะว่าเรายังมองไม่เห็นความผิดของจริงในศีลข้อนั้นใช่ไหมครับ ?
ตอบ: ใช่เลย.. เหตุที่เรายังละเว้นไม่ได้เพราะยังไม่เห็นทุกข์เห็นโทษในสิ่งนั้น

สิ่งต่าง ๆ ที่เราทำ เป็นกรรมทั้งนั้น ถึงแม้จะเป็นสิ่งที่ดีก็เรียกว่า กุศลกรรม สิ่งที่ไม่ดีก็เรียกว่า อกุศลกรรม การละเมิดศีลเป็นอกุศลกรรมล้วน ๆ ในเมื่อเป็นอกุศลกรรมล้วน ๆ มีแต่จะพาให้วัฏสงสารยาวไกลออกไปไม่มีที่สิ้นสุด เราจะต้องเกิดมาพบกับทุกข์โทษเวรภัย ชาติแล้วชาติเล่า หาที่สุดไม่ได้ มีแต่ความทุกข์ตลอด

ถ้าเรายังไม่เห็นจุดนี้จริง ๆ ไม่เห็นโทษจริง ๆ ก็ยังไม่คิดที่จะละให้เด็ดขาด

ถาม : ถ้าไม่เห็นทุกข์ ก็คือยังไม่พ้นทุกข์ ?
ตอบ: ไม่เห็นทุกข์คือไม่เห็นธรรม เมื่อไม่เห็นธรรมแล้วจะเอาอะไรมาพ้นทุกข์


สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนพฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๔๕