วิธีตัดความผูกพัน

[โอรส]

ถาม : มีคำถามของเพื่อนคนหนึ่งเจ้าค่ะ เขาต้องการทราบวิธีการตัดความผูกพัน ที่จิตเขาไปผูกพัน โดยที่เขาบอกว่าไม่ได้เกิดจากความรักมาก่อน แต่อยู่ ๆ ก็ไปผูกพันกับเขา แล้วเขาก็มีความรู้สึกว่า ตัวของเขาผูกพันมากกว่าคนที่เขาไปผูกพันด้วย เขาพยายามจะตัด แต่ก็ตัดไม่ได้สักที ?
ตอบ : บอกเขาบอกว่า ต่ำสุดต้องทรงฌานให้ได้ แล้วก็อย่าเผลอ หลุดเมื่อไรก็จะไปผูกพันใหม่

อันดับต่อไปก็ต้องมองให้เห็นความเป็นจริงว่า การเกิดมาคนเดียวก็ทุกข์พออยู่แล้ว สองคนก็ยิ่งทุกข์มากขึ้น แล้วถ้าหากว่ายิ่งมีสามมีสี่ก็ยิ่งทุกข์หนักขึ้น ความทุกข์อย่างนี้เรายังต้องการอีกไหม ?

เพราะฉะนั้น..อย่างต่ำ ๆ ต้องทรงฌานให้ได้ ถ้าทรงฌานได้ ตัว รัก โลภ โกรธ หลง จะระงับลงชั่วคราว ความผูกพันต่าง ๆ ก็จะหยุดลงชั่วคราว ถ้าเผลอคลายออกเมื่อไรก็เอาอีก หรือไม่ก็พิจารณาให้เห็นความเป็นจริง พอจิตยอมรับสภาพก็จะเลิกไปเอง

ถาม : ต้องทรงฌานระดับไหนเจ้าคะ ?
ตอบ : ปฐมฌานละเอียดก็พอ

[โอรส]

ถาม : ทีนี้ก็ไปตั้งจิตตัดเหมือนกับที่บอกเจ้าค่ะ พอตัดเสร็จกลายเป็นว่า เราไม่ได้ตัดเฉพาะคนนั้น แต่ตัดทุกคนตัดรอบตัวเลย ?
ตอบ : ...(หัวเราะ)... ก็ดีแล้วไม่ใช่หรือ ?

ถาม : คนที่เคยเกลียดก็หยุดเกลียด คนที่เคยรักก็หยุดรัก มองสภาพเขาว่า อ๋อ...เขาเป็นอย่างนั้น สิ่งที่เราเกลียดเป็นความปรุงแต่งจากจิตตัวเอง...?
ตอบ : สาธุ...ความจริงตัวนี้ยากมากเลยนะ ไม่รักในฐานะที่ควรรัก ไม่เกลียดในฐานะที่ควรเกลียด อันนี้หลวงพ่อวัดท่าซุงท่านเคยบอกไว้ว่าอารมณ์ของพระอรหันต์เลย ขอให้รักษาให้อยู่จริง ๆ เท่านั้น

ถาม : รักษาไว้หรือเจ้าคะ นึกว่าตัวเองผิดปกติถึงได้มาถาม ?
ตอบ : ไม่ผิดปกติ...หายากมาก ทำได้ยากที่สุดเลย พยายามประคับประคองเอาไว้ อีกไม่นานได้ตายแน่ ...(หัวเราะ)...

ฆราวาสถ้าเป็นพระอรหันต์อยู่ได้ไม่เกิน ๗ วัน เพียงแต่ตอนนี้ของเราหันได้แค่ครู่เดียว ต้องพยายามประคับประคองให้เป็นอารมณ์ของเราจริง ๆ

ถาม : ตอนแรกจะมาถามว่าผิดปกติแบบนี้จะแก้ไขอย่างไร ?
ตอบ : ไม่ต้องแก้ รีบ ๆ ทำให้ได้เข้าไว้ ให้กำลังใจทรงตัวอยู่ในลักษณะนี้ไปเลยจะดีมาก ๆ


สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนมีนาคม พุทธศักราช ๒๕๔๕