เก็บตกจากบ้านเติมบุญ ต้นเดือนพฤศจิกายน ๒๕๖๐

[เถรี]

พระอาจารย์กล่าวว่า "เรื่องของในหลวงรัชกาลที่ ๙ คนเห็นความดีของท่านทั่วโลก เห็นไหมว่ามีฝรั่งทั้งผู้หญิงผู้ชายสมัครเป็นจิตอาสาช่วยงานที่สนามหลวง นั่นไม่ใช่ว่าเขาทำเพราะสนุก แต่มาเพราะศรัทธาจริง ๆ ของทองผาภูมิก็มีฝรั่ง แต่เสียดายว่าลุงเดฟตายไปเสียก่อน ไม่เช่นนั้นลุงเดฟก็คงเป็นจิตอาสาทองผาภูมิเหมือนกัน

เรื่องของการทำความดีเป็นสากล คำว่าสากลก็คือทั่วโลกก็ยอมรับกันทั้งนั้น ในเมื่อใครทำดีให้เขาเห็นว่าดีจริง ๆ ทุกคนก็ยอมรับในความดีนั้นเช่นกัน ในลักษณะเดียวกับธรรมะ ไม่จำกัดด้วยสถานที่ เชื้อชาติ หรือระยะเวลา เป็นส่วนที่ทุกคนยอมรับและต้องการกันทั้งนั้น

ทุกคนก็อยากจะมีภพหน้าที่ดี ๆ พูดง่าย ๆ ก็คือว่าตายดี ขณะที่มีชีวิตอยู่ก็ให้มีความสุขความสงบ แต่หลายศาสนาก็แสวงหาผิดทาง พวกเราถือว่าโชคดีเกิดมาในศาสนาพุทธที่มีหลักธรรมที่แท้จริง ช่วยให้พวกเราพ้นทุกข์ได้

เดี๋ยวนี้ฝรั่งทั่วโลกเขาใช้สมาธิในการเสริมสร้างสมรรถภาพในการทำงานให้กับคนของเขา ส่วนประเทศไทยของเรายังไม่ค่อยมีใครขยับเลย เมื่อวานนี้ที่คุมสอบธรรมศึกษา ที่เห็น ๆ อยู่ทำมาเป็น ๑๐ ปีแล้วก็คือซีพี ซีพีเขาพัฒนาให้ทุกคนเรียนหมด มีธรรมศึกษาตรี ธรรมศึกษาโท ธรรมศึกษาเอก แต่มีอันหนึ่งที่ซีพีทำแล้วอาตมาไม่เห็นด้วย ก็คือยกวัดไปไว้ที่เซเว่นฯ ที่ไม่เห็นด้วยเพราะว่าเท่ากับดึงคนไปจากวัด ในเมื่อดึงคนไปจากวัดเข้าไปในเซเว่นฯ ก็ไม่ใช่ความสงบที่แท้จริง

ในเรื่องของธรรมศึกษาอาตมายอมรับว่าเขาทำดี ทำถูก ถึงแม้ว่าจะเป็นการเพิ่มสมรรถภาพในการทำงานของบุคลากรของเขา แต่ว่าผลได้เกิดขึ้นกับตัวพนักงานจริง ๆ แต่ยกวัดไว้ที่เซเว่นฯ เหมือนอย่างกับทำเอาหน้า นี่วิจารณ์กันตรง ๆ นะ เหมือนกับทำเอาหน้า พอถึงเวลาก็นิมนต์พระไปเทศน์ แล้วคนก็ไปส่องกัน แต่เหมือนกับว่าเป็นงบประมาณการตลาด โฆษณาสินค้าทำนองนั้น"

[เถรี]

"อะไรที่เป็นความดีแท้ ความดีสากล คนเห็นก็ชื่นชม อะไรที่ยังไม่ดีแท้ก็ต้องขัดเกลา ต้องปรับปรุงกันไป ยอมรับว่าคุณก่อศักดิ์ ไชยรัศมีศักดิ์ มีแนวคิดที่ดี ก็คือพยายามจะเอาหลักของศาสนาให้เข้าถึงบุคลากรและประชาชนทั่วไป แต่บางอย่างกระทำแล้วกระทบกับส่วนเดิมที่ดีอยู่แล้ว

อย่างเช่นว่า ถ้าซีพีจะทำโครงการนี้ ก็หาวัดหลัก ๆ สมมติว่าภาคเหนือ ภาคใต้ ภาคกลาง ภาคตะวันออก ภาคตะวันตก เสร็จแล้วก็จัดโครงการร่วมกับทางวัด ดึงคนเข้าวัดในจุดนั้น ๆ ก็จะเป็นโครงการที่เหมาะสมกว่าที่จะพาคนไปเข้าเซเว่นฯ ที่อยากเข้าเซเว่นฯ จริง ๆ นอกจากคนแล้วแม้แต่หมาก็อยากเข้า แย่งกันนอนหน้าเซเว่นฯ เพราะว่าเย็น ถึงเวลาก็เอาหัวเกยประตูนอน ประตูอัตโนมัติจะปิดก็ปิดไม่ได้ เพราะว่าหัวหมาเกยอยู่"

[เถรี]

"ส่วนงานอื่น ๆ ที่จะใช้หลักธรรมในการพัฒนาสมรรถภาพของบุคลากรก็ไม่เคยเจอ ในทองผาภูมิใช้กันมาก ที่เห็นชัด ๆ เลยก็คือเรือนจำจังหวัดทองผาภูมิ

อย่าสงสัยว่าจังหวัดทองผาภูมิมีอยู่หรือ ? ทองผาภูมิเขามีโครงการแยกจังหวัดมานานแล้ว แต่ประชากรยังไม่พอ พวกส่วนของเรือนจำจังหวัด ขนส่งจังหวัด ศาลจังหวัด ไปอยู่ที่โน่นกันหมดแล้ว พูดง่าย ๆ ก็คือว่า อัตราเหมือนกับเป็นอีกจังหวัดหนึ่งแล้ว แต่ประชากรไม่พอ ประชากรในทะเบียนของทองผาภูมิจริง ๆ มีแค่ ๖๐,๐๐๐ กว่าคน ที่เห็นเป็นล้าน ๆ นั่นส่วนใหญ่เป็นมอญพม่า พี่น้องมอญพม่ายังไม่มีบัตร ไม่สามารถนับเป็นประชากรในทะเบียนบ้านได้"

[เถรี]

พระอาจารย์เล่าว่า "เมื่ออาทิตย์ก่อนมีโยมเอาพรมไปถวายที่วัด ๒ ผืน ระบุชัดว่าจะปูตรงนั้นตรงนี้ อาตมาบอกว่า ถ้าระบุมาก็เอากลับไปเลย ลักษณะนั้นทำบุญไปก็ได้บุญน้อยเพราะว่ายังยึดติดอยู่ ติดว่าจะต้องใช้ของของเขา จะต้องใช้ตรงนั้น จะต้องใช้ตรงนี้ ทำบุญแล้วขาดอุเบกขาในการทำ ประเภททำแล้วต้องตามดูด้วยว่าเขาใช้หรือเปล่า"

[เถรี]

โยมมารับลิงปิดตารากพุดซ้อน ของหลวงพ่อดิ่ง วัดบางวัว และพระผงกระดูกผีวัดโพธิ์ฯ "ลิงปิดตารากพุดซ้อนตัวนี้ใหญ่มาก เล่นแต่ของเฮี้ยน ๆ นี่ไม่กลัวผีกวนบ้างหรือ ? ไปถึงรีบทำบุญให้เขาก่อนเลย"

ถาม : ทำไมเขาถึงทำพิมพ์นี้ ผมอ่านตามอินเตอร์เน็ตเขาบอกว่ามีอยู่ ๕ พิมพ์ ?
ตอบ : ไม่ใช่มีอยู่ ๕ พิมพ์ อยู่ที่ว่าช่างอยากทำอย่างไร ๕ พิมพ์ที่มีอยู่นั่นคือพิมพ์หลัก ๆ ที่เขาเล่นกัน อย่างที่อาตมาเอาพิมพ์มือปิดตามาลงมีใครเชื่อว่ามีไหมเล่า ? แต่ท่านก็สร้างของท่าน ของคนอื่นตัวนิดเดียว แสดงว่าตัวนี้ไปเจอโคนรากพุดซ้อนเข้า คนแกะเลยเกิดอารมณ์ศิลปินขึ้นมา แบบเดียวกับของหลวงพ่อสุ่น วัดศาลากุน เคยเจอตัวใหญ่สุดกว่านี้หน่อยหนึ่ง แล้วก็เจอเล็กสุดนี่เล็กนิดเดียวเอง ประเภทปลายรากเลย

ถาม : ถ้าผมไปถูกผีกวน ?
ตอบ : สมัยก่อนเขาทำให้ทหารไปออกรบอินโดจีน พอกลับมาเขาก็เอามาคืนวัดกันหมด เพราะว่าอยู่บ้านบางทีเขาบอกว่ากวนมาก คงทำบุญให้เขาไม่เป็นกระมัง ?

[เถรี]

ถาม : เวลานี้ ยังไม่ถึงอารมณ์เบื่อเลยค่ะ ยังอยู่ที่กลัวอยู่ กลัวแบบไม่อยากอยู่แล้ว ที่นี่มันน่ากลัว จะรู้สึกอึดอัดเหมือนกับเรากลั้นหายใจ ไม่แน่ใจว่าเป็นเพราะสมาธิตอนนั้นยังอยู่หรือเปล่า มักเป็นตอนขับรถค่ะ พอเราหายกลัว มองไปข้างนอกว่าไม่มีอะไรเลย เห็นทุกอย่างว่าเป็นปกติ เห็นว่าเราไม่มีอะไรเกี่ยวข้องกับข้างหน้า รวมทั้งตัวที่ขับรถอยู่ด้วย ไม่ทราบว่าควรจะทำอย่างไรต่อคะ ?
ตอบ : หมั่นสังเกตบ่อย ๆ หมั่นเข้าถึงหมั่นคลายออก เดี๋ยวก็รู้เองว่าอะไรเป็นอะไร พวกเราส่วนใหญ่ไปถึงได้ แต่ออกไม่ค่อยเป็น เพราะว่าขาดความชำนาญ ต้องซักซ้อมเข้าออกสมาธิให้ชำนาญ

ถาม : ที่หายใจไม่ออกนี่ เป็นเพราะกำลังจะไม่มีลมหายใจใช่ไหมคะ ?
ตอบ : ให้สนใจอาการภายในที่เกิดขึ้นได้แล้ว ไม่ต้องสนใจลมหายใจ ถ้าไปสนใจลมหายใจ ช่วงลมหายใจกำลังหายไปบางทีเราก็รู้สึกตกใจบ้าง อึดอัดบ้าง

[เถรี]

ถาม : อยากขอขมาหลวงพ่อ กับความคิดที่อาจจะเคยล่วงเกินหลวงพ่อโดยไม่ได้ตั้งใจ ?
ตอบ : เป็นเรื่องปกติ ไม่ได้ถือโทษอะไรหรอก จะขอขมาก็ไปขอที่หน้าหิ้งพระโน่น ขอตรงกับพระพุทธเจ้าเลย

[เถรี]

ถาม : ผมได้สนทนากับเพื่อนคนหนึ่ง เขาบอกว่าไม่อยากมาทำบุญ เพราะพระรวยกันแล้ว แต่ตัวเขาเองก็ยังอยากทำความดี สอนลูกให้ทำความดีอยู่ เราจะแนะนำเขาอย่างไรครับ ?
ตอบ : ส่วนใหญ่แล้วความคิดเช่นนั้นเป็นมิจฉาทิฏฐิ แต่ถ้าเขายอมรับฟังคำแนะนำอยู่ ก็แค่ถามเขาว่า ถ้าการลงทุนที่มีดอกผลตอบแทนมาก กับการลงทุนที่มีดอกผลตอบแทนน้อย โดยสัญชาตญาณของเราจะเลือกอะไร ? ก็ต้องเลือกในส่วนที่มีผลตอบแทนมาก

ส่วนที่มีผลตอบแทนมากก็คือ อันดับแรก เจตนาในการให้ของเราบริสุทธิ์ อันดับที่ ๒ วัตถุทานของเราบริสุทธิ์ อันดับที่ ๓ ผู้ให้คือตัวเราบริสุทธิ์ อันดับที่ ๔ ผู้รับเป็นผู้บริสุทธิ์ ถ้าส่วนไหนขาดตกบกพร่องไป บุญก็ลดไปตามส่วน ก็ทำให้ผลที่ควรจะได้น้อยลง เพราะฉะนั้น...ถ้าเราทำทานกับสัตว์เดรัจฉาน เลี้ยงหมู เลี้ยงหมา อะไรก็ได้ แต่คุณเอาแต่เลี้ยงหมา ๕๐๐ ตัวเป็นเวลา ๑๐๐ ปีติดต่อกัน ก็ไม่เท่ากับเลี้ยงข้าวคนมื้อเดียว

คุณอาจจะประเภทให้คนลำบากยากจน คนขอทาน หรืออุปถัมภ์เด็กบ้านเมตตาก็ได้ แต่ถ้าเขาไม่มีศีล ไม่มีธรรม ก็สู้ทำบุญกับพระกับเณรครั้งเดียวไม่ได้ แต่ถ้าคนที่มีแนวคิดเป็นมิจฉาทิฏฐิแบบนั้นแล้วเราอธิบายไม่ชัดเจน เขาไม่ฟังเราหรอก เขาจะฟังเหมือนกับเป็นข้อแก้ตัว ปล่อยเขาไปเถอะ...เสียเวลา ต่างคนต่างเดิน ต่างคนต่างไป เพราะถึงเวลาก็ต่างคนต่างตายอยู่แล้ว ไม่ได้ตายพร้อมกัน ไม่ได้ไปด้วยกัน

[เถรี]

ถาม : การที่ตูน บอดี้แสลม ไปวิ่งเพื่อหาเงินช่วยโรงพยาบาล ถือว่าทำเพื่อส่วนรวม หรือว่าเป็นแค่ความตั้งใจในการทำงานของเขา ?
ตอบ : เรื่องนั้นต้องถามเขาเอง ถามเขาว่าเป้าหมายอยู่ที่ไหน ? แต่เท่าที่ดูแล้ว เขาเห็นว่าถ้าจะช่วยคนส่วนรวมได้มาก ๆ เราก็ต้องทำในสิ่งที่ส่วนรวมต้องร่วมกันใช้ โดยเฉพาะในเรื่องของสุขภาพคนเป็นเรื่องที่สำคัญมาก ถ้าประชาชนสุขภาพดี ก็มีเรี่ยวแรงที่จะพัฒนาประเทศชาติได้ เขาก็เลยเน้นเอาโรงพยาบาล

ถาม : เขาทำเพื่อคนอื่น ?
ตอบ : ทำเพื่อคนอื่นก็ทำเพื่อส่วนรวมอยู่แล้ว เพราะคนอื่นหลาย ๆ คนก็คือส่วนรวม ไม่ต้องสงสัยหรอก

[เถรี]

พระอาจารย์เล่าว่า "ในบาลีท่านมีบอกเอาไว้ว่า ให้ทุกข์แก่ท่านทุกข์นั้นถึงตัว เกิดจากนายพรานคนหนึ่ง ถ้าจำไม่ผิดชื่อนายโกกะ

นายโกกะเป็นพรานล่าเนื้อ วันนั้นพาหมาล่าเนื้อออกไปล่าสัตว์ตามปกติ แต่เดินสวนทางกับพระภิกษุรูปหนึ่ง คราวนี้พระของเราในสายตาของคนอินเดียทั่วไปถือว่าเป็นคนกาลกิณี คนอินเดียจะไว้ผมยาวทั้งผู้หญิงผู้ชาย แล้วเกล้ามวยโดยสมมติเป็นเขาพระสุเมรุ เป็นที่สถิตของพรหมเทวดาทั้งหลาย พูดง่าย ๆ ก็คือเกล้ามวยผมให้เป็นที่สถิตของเทวดาที่ตนเองนับถือ

ในเมื่อพระพุทธเจ้าของเราตัดผมสั้น โดยเฉพาะเกศาของพระองค์ท่านตัดสั้นแล้วก็ม้วนขดเป็นก้นหอยอีก ก็เลยเหมือนกับคนหัวล้าน ฝ่ายอื่นเขาก็เลยเรียกว่าสมณะโล้น

เมื่อเจอบุคคลที่ว่าเป็นกาลกิณี นายโกกะก็ว่า “ดูว่าวันนี้เราจะซวยมาก มาเจอสมณะโล้นผู้เป็นกาลกิณี คงจะล่าสัตว์อะไรไม่ได้” ก็เดินสวนกันไป ปรากฏวันนั้นทั้งวันนายโกกะไม่เจอสัตว์ที่จะล่าสักตัวเดียว ไม่รู้ว่าเป็นเพราะแกพาหมาไปฝูงใหญ่ หมาเห่าเสียงดังแล้วสัตว์หนีหมดหรือเปล่า ?

แต่ขากลับก็เดินสวนกับหลวงพ่อองค์นั้นอีก หลวงพ่อท่านก็คงไปธุระกลับมาเหมือนกัน นายโกกะเห็นก็โมโหว่า “สมณะโล้นขัดลาภของเราครั้งหนึ่งยังไม่พอ ยังจะมาขัดครั้งที่สองอีก” ก็เลยยุหมาให้ไล่กัด ความจริงหมาก็ไม่คิดจะกัดอะไร แต่พอเจ้านายสั่ง...หมาก็ไล่กัด พระก็เลยต้องหนี...ตะกายขึ้นไปบนต้นไม้

ปรากฏว่ากิ่งที่สูงมากก็ไม่มี ได้แต่อยู่ต่ำ ๆ พอพ้นปากหมาเท่านั้น นายโกกะเห็นก็เลยชักเอาลูกศรที่ตัวเองไว้ยิงสัตว์นั่นแหละ ทิ่มฝ่าเท้าพระที่อยู่บนกิ่งไม้เพื่อให้พระกระโดดลงมา พระก็พยายามหลบซ้ายเลี่ยงขวา นายโกกะก็ไม่เลิก แกก็ไล่ทิ่มไปเรื่อยเพื่อจะให้โดดลงมาให้หมากัด"

[เถรี]

"พอพระท่านหลบไปหลบมา จีวรท่านหลุดตกลงไปคลุมตัวนายโกกะที่อยู่ข้างล่าง พวกหมาเป็นหมาล่าสัตว์เขาจำกลิ่นศัตรูได้ เมื่อจีวรคลุมตัวก็เลยลืมไปว่าเป็นเจ้านาย คิดว่าเป็นศัตรูหล่นลงมา ก็เลยกัดนายโกกะถึงแก่ความตาย

คราวนี้พระท่านเห็นอย่างนั้นท่านก็ตกใจส่งเสียงตะเพิดไล่หมา หมาเงยขึ้นมา อ้าว...ตายละวา...นี่เรากัดเจ้านายตัวเองตาย หมาก็เลยเตลิดหนีกันหมด พระท่านจึงต้องลงไปทั้ง ๆ ที่ไม่มีจีวร ไปเฝ้าพระพุทธเจ้าแล้วถามว่า “ข้าพระพุทธเจ้าเป็นสาเหตุให้นายพรานโกกะถึงแก่ความตาย ศีลจะขาดหรือเปล่า ?” เพราะว่าถ้าศีลขาดคือต้องอาบัติปาราชิก ขาดความเป็นพระไปเลย

พระพุทธเจ้าท่านตรัสว่า “สิ่งที่ทำไปไม่ถือว่าศีลขาด เพราะว่าไม่ได้มีเจตนาจะทำร้ายใคร เกิดจากการที่พยายามหลบเลี่ยงไม่ให้อีกฝ่ายเอาลูกศรแทงฝ่าเท้าตัวเอง จนกระทั่งจีวรหลุดลงไปต่างหาก เพราะฉะนั้น...สิ่งที่นายโกกะได้รับจึงเรียกว่า "ให้ทุกข์แก่ท่านทุกข์นั้นถึงตัว” อะไรจะดวงเฮงปานนั้น"

[เถรี]

"เรื่องของพระกับนายพรานนี้มีหลายเรื่อง อีกเรื่องหนึ่งก็เรื่องที่ว่า พระท่านเห็นนายพราน ช่วงที่กำลังเดินทางในป่าเป็นทางโค้ง พระมองเห็นก่อน แสดงว่าพระตาไวกว่า ก็เลยคิดว่าเราเป็นคนกาลกิณีในสายตาของเขา ถ้าไปทำให้เขาโชคร้าย เดี๋ยวเขาจะโกรธเอา ก็เลยหลบเข้าไปอยู่ในพุ่มไม้

แต่ปรากฏว่าจริง ๆ แล้วนายพรานก็เห็นพระ นายพรานก็คิดว่า พระภิกษุผู้ทรงศีลกำลังเดินทางมา ถ้าเราถืออาวุธอยู่ก็จะไม่เป็นการเหมาะสม เพราะท่านอาจจะกลัวได้ พอเดินไปถึงทางโค้งก็เลยพุ่งหอกของตัวเองซ่อนไว้ในพุ่มไม้ ปรากฏว่าใจเดียวกัน พระท่านก็หลบเข้าพุ่มไม้เพราะไม่อยากให้นายพรานเห็น นายพรานก็พุ่งหอกไปซ่อนไว้ในพุ่มไม้เพราะไม่อยากให้พระไม่สบายใจ สรุปว่าพระตาย..!

เรื่องของกรรมบันดาลให้เป็นไปนี่ฟังแล้วเหลือเชื่อ ชาติก่อนพระท่านเคยเป็นชาวนาแล้วไปฟังเทศน์ ก็เลยเอาปฏักปักลงบนพื้นเพื่อที่จะได้แสดงความเคารพพระ ปรากฏว่าไปปักลงบนหลังกบพอดี กบตายคาที่เลย มาชาตินี้หลบไปอยู่ในพุ่มไม้ก็โดนหอกเข้าเต็ม ๆ เหมือนกัน"

[เถรี]

ถาม : การปฏิบัติที่ผ่านมา ก็พิจารณาว่าเกิดขึ้นแล้วดับลง ได้ไหมคะ ?
ตอบ : ได้...จัดเป็นอุทยัพพยานุปัสสนาญาณ แล้วหลังจากนั้นล่ะ ?

ถาม : ก็พิจารณาว่าร่างกายไม่เที่ยง ?
ตอบ : ถ้าพิจารณาก็ต้องให้เห็นว่าไม่เที่ยงเพราะอะไร ทุกข์เพราะอะไร ไม่อย่างนั้นแล้วสภาพใจของเราไม่ยอมรับ ก็จะกลายเป็นสักแต่ว่าทำ ๆ ไป

[เถรี]

ถาม : ถ้าเกิดเราทำอะไรลงไป โดยที่เรายังไม่แน่ใจว่าผิดศีลหรือเปล่า ?
ตอบ : ถ้าเป็นพระนี่ซวยแน่ ๆ เพราะว่าศีลของพระนี่ไม่รู้ก็ผิด สงสัยแล้วขืนทำก็ผิด

[เถรี]

พระอาจารย์กล่าวว่า "ความจริงมนุษย์เราเป็นสัตว์ที่กินทั้งพืชและเนื้อ แบบเดียวกับพวกลิงพวกค่างเป็นสัตว์ครึ่งกินพืช ครึ่งกินเนื้อ คราวนี้ถ้ากินอย่างใดอย่างหนึ่งเพียงอย่างเดียวจะขาดสารอาหาร ที่พระพุทธเจ้าท่านตรัสถึงมัชฌิมาปฏิปทา ไม่ทรงอนุญาตตามคำขอของพระเทวทัตที่ขอให้ภิกษุฉันมังสวิรัติอย่างเดียวก็เพราะเหตุนี้

พระองค์ท่านเป็นสัพพัญญู รู้จริงว่าถ้าขาดสารอาหารแล้วจะมีโทษมากกว่า แต่ในยุคนั้นทางด้านศาสนาฮินดู โดยเฉพาะศาสนาเชน เขาถือการไม่เบียดเบียนผู้อื่นอย่างเคร่งครัด ก็เลยกินแต่ผัก กินแต่ถั่วงา ซึ่งความจริงเขาก็ทำถูก เพราะว่าพวกถั่วมีสารโปรตีนอยู่ เพียงแต่ว่าบุคคลทั่วไปที่กินอาหารที่มีเนื้อก็มีมาก ถ้าพระของเราประกาศว่าฉันเจอย่างเดียว ครอบครัวที่ยังกินเนื้อสัตว์อยู่ ก็จะลำบากในการหาอาหารอีกส่วนหนึ่งเพื่อมาถวายพระ

พระพุทธเจ้าไม่อยากรบกวนชาวบ้านมากเกินไป จึงประกาศว่าใครอยากจะฉันมังสวิรัติก็ให้ฉันมังสวิรัติ ใครจะฉันอาหารที่เป็นเนื้อเป็นปลา ถ้าเว้นจากการเห็นว่าเขาฆ่าเพื่อเรา รู้ว่าเขาฆ่าเพื่อเรา รังเกียจว่าเขาฆ่าเพื่อเรา ก็สามารถที่จะฉันได้ แต่ถ้ารู้ว่าเขาฆ่าเพื่อเรา เห็นว่าเขาฆ่าเพื่อเรา รังเกียจว่าเขาฆ่าเพื่อเรา ยังฉันก็จะโดนปรับโทษ"

[เถรี]

"เรื่องนี้จะอยู่คู่โลกไปตราบชั่วฟ้าดินสลาย บอกแล้วว่ามนุษย์เราไม่ใช่สัตว์กินพืช เมื่อเป็นเช่นนั้นอย่างไรก็ต้องมีเนื้อเป็นอาหาร เพียงแต่จะเป็นเนื้อสัตว์ชนิดใด อย่างคนจีนกินเจช่วงที่ผ่านมาก็เป็นพวกเนื้อปลอม ซึ่งถือว่าเป็นการปรุงแต่งหลอกตัวเอง ๒ ชั้น ก็คือคิดว่ากินเจอย่างหนึ่ง คิดว่างดเว้นจากเนื้อสัตว์อย่างหนึ่ง แต่กลับเอาโปรตีนมาทำเป็นรูปสัตว์รูปเนื้อต่าง ๆ

อาตมาไปประเทศพม่าเข้าร้านอาหารเจ พอสั่งไปปรากฏว่ากลายเป็นไข่ต้มฮังเลมา ก็ยังสงสัยอยู่ว่าเป็นเจประสาอะไร ? แต่มานึกถึงบ้านเราว่าบางแห่งที่เขากินมังสวิรัติ เขาไม่เว้นไข่ ไม่เว้นนม ก็คิดว่าเป็นแบบเดียวกัน ปรากฏว่าเข้าใจผิด ไข่ที่เห็นต้มมาอยู่ในแกงกะหรี่นั่น พอตักเข้าจริง ๆ เป็นมันฝรั่ง เขาเอามันอาลูมาเกลาจนเป็นรูปไข่ เสร็จแล้วก็คลุกในเครื่องเทศ ก็เลยเหมือนอย่างกับไข่จริง ๆ ตักเข้าไปปรากฏว่าเป็นมันฝรั่งทั้งลูก

มีอยู่เที่ยวหนึ่งนั่งรถทัวร์เพื่อที่จะไปไหว้พระที่มัณฑะเลย์ ซึ่งมีระยะทางไกลมาก ถ้าออกจากย่างกุ้งตอน ๖ โมงเย็นจะไปถึงมัณฑะเลย์ประมาณ ๙ โมงเช้า มีแวะกินข้าวเช้ากันกลางทาง พอพระลงไปเขาก็ถามว่าเอาอาหารปกติหรืออาหารเจ ? ก็บอกเขาว่าเอาอาหารปกติมาแล้วกัน อาหารเจต้องเสียเวลาเตรียม ก็นั่งฉันกันจนอิ่ม"

[เถรี]

"ปรากฏว่ามีโยมผู้หญิง ๒ คน อายุมากแล้วคนหนึ่ง น่าจะเป็นแม่ลูกกัน มานั่งกินอาหารเจโต๊ะใกล้ ๆ พอเขาคิดค่าอาหาร อาหารเจแพงกว่า เล่นเอาโยม ๒ คนโมโหหัวฟัดหัวเหวี่ยง ก็เลยบอกโยมว่าอย่าโกรธ เพราะว่าเราตั้งใจไปแสวงบุญ ในเมื่อเราตั้งใจจะสร้างบุญบริสุทธิ์ ราคาบุญก็แพงขึ้นบ้างก็ทน ๆ เอา

ช่วงหลังอาตมามีงานมากจนกระทั่งปลีกตัวไม่ออก ก็เลยทำให้หนังสือเที่ยวพม่าที่ควรจะออกอีก ๓-๔ เล่มก็ยังไม่ได้ออกสักเล่ม แล้วเรื่องที่ควรจะเขียนต่อก็คา ๆ ทิ้ง ๆ เอาไว้ ไม่รู้ชาตินี้จะได้เขียนจบหรือเปล่า ที่บันทึกเอาไว้ใหม่ก็กองอยู่บานตะเกียง ยังไม่มีเวลาไปเกลาต้นฉบับออกมาให้เป็นเล่มสักที"

[เถรี]

พระอาจารย์กล่าวว่า "กองทุนรักษาพยาบาลพระภิกษุสามเณรของเดือนที่ผ่านมา เพิ่งจะมีโอกาสจัดการเมื่อเช้านี้ ส่วนที่ทำง่ายเลยก็คือญาติโยมจำนวนหนึ่งที่โอนวันที่เดิมทุกวันทุกครั้ง แล้วทำบุญด้วยเงินจำนวนเท่ากันทุกครั้ง ถ้าอย่างนั้นอาตมาก็แค่คัดลอกข้อมูลเก่าวางลง แล้วก็เปลี่ยนแค่เดือนเท่านั้น ท่านเหล่านี้ต้องบอกว่าสัจจบารมีมั่นคงมาก ทำวันเดิมจำนวนเท่าเดิมตลอด

อีกประเภทหนึ่งก็ทำทุกเดือน แต่ทำเฉพาะตอนมาทำบุญที่บ้านเติมบุญนี้ ซึ่งตรงวันเดิมบ้าง ไม่ตรงวันเดิมบ้าง ส่วนอีกประเภทหนึ่งตั้งกองทุนแล้วก็สาบสูญไปจากโลกเลย ไม่เคยเข้าไปดูอีกเลยว่าตัวเองได้ตั้งกองทุนไว้ คาดว่าคงจะลืมไปหมดแล้ว ก็เลยทำให้เห็นว่า ในเรื่องของการสร้างบุญสร้างบารมีของคนยังต่างกันได้ขนาดนั้น

หลายคนก็มาวันเดิม มาจำนวนเท่าเดิมตลอด จะฝนตกแดดออกน้ำท่วมอย่างไรก็ทำบุญตรงเวลา อีกประเภทหนึ่งก็ทำทุกเดือน จำแม่นยำว่าตัวเองตั้งกองทุนไว้ ก็เพิ่มทุนไปเรื่อย ๆ เดือนละ ๑๐๐ บาทบ้าง ๓๐๐ บาทบ้าง ๕๐๐ บาทบ้าง ส่วนอีกประเภทหนึ่งนั้น ตั้งทุนครั้งเดียวในชีวิตแล้วก็สาบสูญไปเลย บางคนก็เกือบ ๑๐ ปีไม่ได้โผล่มาเลย อย่างที่เขาบอกว่านิ้วมือยังไม่เท่ากัน แล้วจะให้กำลังใจคนเท่ากันย่อมเป็นไปไม่ได้"

[เถรี]

ถาม : ขออนุญาตถวายนวดครับ
ตอบ : ไม่ต้อง อาตมาเลิกนวดมานานแล้ว ส่วนใหญ่เจอ ๒ ประเภท ประเภทแรกนวดไม่เป็น สักแต่ขยำไปเรื่อย ประเภทที่ ๒ นวดเป็น แต่มือหนักฉิบหา...! ไม่รู้จักหนักจักเบา ใส่มาเต็มที่ตลอด

[เถรี]

ถาม : มีข่าวว่าระหว่างถวายพระเพลิงพระบรมศพในหลวงรัชกาลที่ ๙ เกิดภาพมหัศจรรย์ค่ะ ?
ตอบ : มหัศจรรย์อย่างไร ?

ถาม : มีควันสีขาว ก้อนเมฆ มีนกสีขาวค่ะ
ตอบ : นกเชื่อได้ ก้อนเมฆเชื่อไม่ได้ ก้อนเมฆสมัยนี้คอมพิวเตอร์กราฟฟิกแต่งได้ง่ายยิ่งกว่าอะไรอีก คิดเสียว่านกตกใจอะไรจึงบินออกมาก็แล้วกัน ของอะไรบางอย่างรู้อยู่แก่ใจก็พอ วิพากษ์วิจารณ์กันมากมายเกินไปเดี๋ยวจะกลายเป็นเลยเถิดไปกันใหญ่

ความดีที่พระองค์ท่านทำเป็นสิ่งที่มหัศจรรย์ที่สุดว่า คนหนึ่งจะทุ่มเทเพื่อคนเป็นล้าน ๆ คนโดยไม่เห็นแก่ความเหนื่อยยาก เป็นเรื่องที่เป็นไปแทบจะไม่ได้ในความรู้สึกของคนทั่วไป แต่พระองค์ท่านทำได้ และเป็นที่ยอมรับทั้งในและต่างประเทศ พูดง่าย ๆ ว่าทั่วโลกยอมรับในความดีของพระองค์ท่าน

ตรงจุดนั้นจึงเป็นสิ่งที่มหัศจรรย์ที่สุด สิ่งที่พระองค์ท่านทำก็เป็นแรงบันดาลใจให้กับคนจำนวนมาก โดยเฉพาะคนไทยด้วยกัน ได้ก้าวตามรอยพระยุคลบาท สร้างความดีเพื่อส่วนรวมโดยไม่เห็นแก่ความเหนื่อยยาก

อาตมาเองก็ตั้งซุ้มถวายพระองค์ท่านอยู่ในศาลา ๑๐๐ ปีหลวงปู่สายวัดท่าขนุน เอาพระบรมราโชวาทที่พระองค์ให้เมื่อตอนฉลองกรุงรัตนโกสินทร์ ๒๐๐ ปีมาติดเอาไว้ให้คนได้อ่านกัน เป็นเรื่องอัศจรรย์ที่พระองค์ท่านเข้าถึงธรรมได้ลึกซึ้งมาก สามารถเอาหลักธรรมของพระพุทธเจ้าจากพระไตรปิฎก มาสอนประชาชนโดยที่ไม่มีกลิ่นอายบาลีเหลืออยู่เลย ไปอ่านดูก็จะเห็นแต่ความเสียสละ อดทน อดกลั้น อดออม สละประโยชน์สุขส่วนตนเพื่อประโยชน์สุขส่วนรวม