พระคาถาหัวใจปฏิสังขาโย " จิปิเสคิ "

[วาโยรัตนะ]

พระคาถาหัวใจปฏิสังขาโย " จิปิเสคิ " ย่อมาจาก
จิ...คือ จีวร
ปิ...คือ บิณฑบาต
เส...คือ เสนาสะนะ
คิ...คือ คิลานะเภสัช

บทเต็ม จิ (พิจารณาเครื่องนุ่งห่ม)
ปะฏิสังขา โยนิโส จีวะรังปฏิเสวามิ
เราย่อมพิจารณาโดยแยบคาย. แล้วนุ่งห่มจีวร.

ยาวะเทวะ สีตัสสะ ปะฏิฆาตายะ
เพียงเพื่อบำบัดความหนาว

อุณหัสสะ ปะฏิฆาตายะ
เพียงเพื่อบำบัดความร้อน.

ฑังสะมะกะสะวาตาตะปะสิริงสะปะสัมผัสสานัง ปะฏิฆาตายะ.
เพื่อบำบัดสัมผัสอันเกิดจาก เหลือบ ยุง ลม แดด และสัตว์เลื้อยคลานทั้งหลาย

ยาวะเทวะ หิริโกปินะปฏิจฉาทะนัตถังฯ
และเพียงเพื่อปกปิดอวัยวะอันให้เกิดความละอาย

กระผมเองชอบมาก เวลาออกเสียงคำว่า "ปะฏิฆาตายะ" ไม่ทราบเพราะเหตุใด

[วาโยรัตนะ]

บทเต็ม ปิ (พิจารณาอาหาร)

ปะฏิสังขาโยนิโส ปิณฑะปาตัง ปฏิเสวามิ.
เราย่อมพิจารณาโดยแยบคาย. แล้วฉันบิณฑบาต.

เนวะ ทวายะ.
ไม่ใช่เป็นไปเพื่อความเพลินสนุกสนาน.

นะ มะทายะ.
ไม่ใช่เป็นไปเพื่อความเมามันในกำลัง.

นะ มัณฑะนายะ.
ไม่ใช่เป็นไปเพื่อประดัง

นะ วิภูสะนายะ.
ไม่เป็นไปเพื่อตกแต่ง

ยาวะเทวะ อิมัสสะ กายัสสะ ฐิติยา.
แต่ให้เป็นเพียงเพื่อความตั้งอยู่ได้แห่งกายนี้

ยาปะนายะ.
เพื่อความเป็นไปได้ของร่างกาย

วิหิงสุปะระติยา.
เพื่อความสิ้นไปแห่งความลำบากทางกาย.

พรัหมะจะริยานุคคะหายะ.
เพื่ออนุเคราะห์แก่การประพฤติพรหมจรรย์.

อิติ ปุราณัญจะ เวทะนัง ปิฏิหังขามิ.
ด้วยการทำอย่างนี้ เราย่อมระงับเสียได้ซึ่งทุกขเวทนาเก่าคือความหิว.

นะวัญจะ เวทะนัง นะ อุปปาเทสสามิ
และไม่ทำให้ทุกขเวทนาใหม่ให้เกิดขึ้น.

ยาตรา จะ เม ภะวิสสะติ อะนะวัชชะตา จะ ผาสุวิหาโร จาติ ฯ
อนึ่ง ความเป็นไปโดยสะดวกแห่งร่างกายนี้ด้วย ความเป็นผู้หาโทษมิได้ด้วยและความอยู่โดยผาสุก. จักมีแก่เรา ดังนี้ฯ

[วาโยรัตนะ]

บทเต็ม เส (พิจารณาที่อยู่อาศัย)

ปะฏิสังขา โยนิโส เสนาสะนัง ปะฏิเสวามิ
เราย่อมพิจารณาโดยแยบคายแล้วใช้สอยเสนาสนะ

ยาวะเทวะ สีตัสสะ ปะฏิฆาตายะ, อุณหัสสะ ปะฏิฆาตายะ
เพียงเพื่อบำบัดความหนาว เพื่อบำบัดความร้อน

ฑังสะมะกะสะวาตาตะปะสิริงสะปะสัมผัสสานัง ปะฏิฆาตายะ
เพื่อบำบัดสัมผัสอันเกิดจากเหลือบ ยุง ลม แดด และสัตว์เลื้อยคลานทั้งหลาย

ยาวะเทวะ อุตุปะริสสะยะวิโนทะนัง ปะฏิสัลลานารามัตถัง
เพียงเพื่อบรรเทาอันตรายอันจะพึงมีจากดินฟ้าอากาศ และเพื่อความเป็นผู้ยินดีอยู่ได้ ในที่หลีกเร้นสำหรับภาวนา

[วาโยรัตนะ]

บทเต็ม คิ (พิจารณายารักษาโรค)

ปะฏิสังขา โยนิโส คิลานะปัจจะยะเภสัชชะปะริกขารัง ปฏิเสวามิ.
เราย่อมพิจารณาโดยแยบคาย. แล้วบริโภคเภสัชบริขารอันเกื้อกูลแก่คนไข้

ยาวะเทวะ อุปปันนานัง เวยยาพาธิกานัง เวทะนานัง ปะฏิฆาตายะ.
เพียงเพื่อบำบัดทุกขเวทนาอันบังเกิดขึ้นแล้ว. มีอาพาธต่างๆ เป็นมูล

อัพยาปัชฌะปะระมะตายาติ ฯ
เพื่อความเป็นผู้ไม่มีโรคเบียดเบียน. เป็นอย่างยิ่ง ดังนี้ฯ

วิธีใช้ เสกข้าวกิน สารพัดอยู่คงดี ทางเมตตามหานิยมก็ใช้ได้ คาถานี้ใช่ได้ทุกประการแล วิเศษนัก ฯ