เก็บตกจากบ้านอนุสาวรีย์ ต้นเดือนกุมภาพันธ์ ๒๕๕๔

[เถรี]

ถาม : (ไม่ได้ยิน)
ตอบ : กว่าที่เราจะมาถึงตรงจุดนี้ เราสร้างบุญสร้างกรรมมานับไม่ถ้วน ในเมื่อเราสร้างบุญสร้างกรรมมานับไม่ถ้วน ถึงเวลาแล้วของเก่าจะย้อนคืนมาเอง ตั้งหน้าตั้งตาทำสายตรง ๆ นี่แหละ จะได้ไม่เสียเวลา

ถาม : หนูอธิษฐานจิตมาเกิดเป็นผู้หญิง ปฏิบัติยากจริง
ตอบ : เป็นผู้หญิงดีตรงที่เห็นทุกข์ง่ายกว่าผู้ชาย สังเกตไหม..? พวกที่บรรลุธรรมง่ายมักจะเป็นผู้หญิง

เนื่องจากผู้ชายมีความเข้มแข็งของจิตมาก ถ้าพูดในภาษาชาวบ้านก็คือดื้อ ในเมื่อดื้อ เชื่ออะไรยาก กว่าจะยอมทำตามก็เสียเวลานาน แต่ผู้หญิงโดยพื้นฐานวิสัยแล้วจะไม่ดื้อ ความเข้มแข็งของจิตมีน้อยกว่า ความอ่อนโยนของจิตมีมากกว่า ถึงเวลาเปิดรับอะไรได้ง่าย การเข้าถึงธรรมจะง่ายกว่า

ถาม : หนูก็คงรู้ใช่ไหมว่าจะมาเจออะไร ?
ตอบ : ไม่ต้องไปใส่ใจตรงนั้นหรอกจ้ะ เรามีหน้าที่ทำ ก็ทำของเราไป จะเป็นของเก่าของใหม่อย่างไรก็ช่าง ถือว่าเราไม่รับรู้ ทำตอนนี้เอาให้ดีที่สุดก็แล้วกัน

ถาม : ตอนนี้จะดีขึ้นไหม ?
ตอบ : จะดีขึ้นหรือไม่ก็อยู่ที่เรา สำคัญว่าเราใจแข็งจริงหรือเปล่า ?

[เถรี]

ถาม : วันมาฆบูชาควรไปทำบุญที่ไหน ?
ตอบ : บ้านอยู่แถวไหนจ๊ะ ?

ถาม : อยู่กรุงเทพฯ
ตอบ : ไปไหว้พระที่วัดพระแก้ว วัดบวรนิเวศ ฯลฯ

ถาม : ไปแล้วค่ะ
ตอบ : อาตมาเองมีโอกาสเมื่อไรก็ไปเมื่อนั้นแหละ ไม่ใช่เคยไปมาแล้วจะไม่ไปอีก ที่ขำที่สุดคือไปวัดพระแก้วแล้วแท็กซี่เขาบอกว่า "อาจารย์มาบ่อยนะครับ" อาตมาบอกว่า "อย่างน้อย ๆ เดือนหนึ่งต้องมาครั้งหนึ่ง" แท็กซี่บอกว่า "ผมขับรถผ่านทุกวัน ผมยังไม่เคยเข้าไปเลย"

อาตมาก็เลยชี้ให้เขาดู "เห็นไหม..พวกนักท่องเที่ยวเขาข้ามน้ำข้ามทะเลมากี่หมื่นกี่แสนกิโลกว่าจะมาถึงได้ เราขับรถผ่านมาทุกวัน ถ้าเราไม่เข้าไปเราเสียชาติเกิดไหม ?" เพราะฉะนั้น..มีโอกาสก็ไปเถอะ ไม่ใช่ว่าไปมาแล้วไม่ต้องไปอีก

ถาม : เพิ่งไปมาเมื่อปีใหม่
ตอบ : อาตมาเพิ่งไปมาเมื่อวานซืน ถ้าวันนี้ไปได้ก็จะไปอีก เพราะว่าสถานที่ลักษณะนั้นจะเป็นสถานที่ที่เย็นมาก เราเข้าไปแล้วจิตจะสงบเร็ว ไม่ว่าจะไปสวดมนต์หรือไปนั่งสมาธิจะสงบเร็ว เป็นที่ที่ควรไปอย่างยิ่งเลย จะช่วยเบาแรงเราได้มาก เราไม่ต้องเสียเวลาไปตั้งหลักปฏิบัตินาน ถ้าอยู่ที่บ้านเราอาจจะใช้เวลาครึ่งค่อนชั่วโมงกว่าใจจะสงบ แต่ถ้าอยู่ที่นั่น แค่เดินเข้าไปก็เย็นแล้ว

[เถรี]

ถาม : ตอนนี้เวลาเข้าสมาธิเหมือนเข้าไปในที่ที่หนึ่ง อยู่ดี ๆ ก็เหมือนกับคลายเปลือกออกมา พอดีเวลาเลย
ตอบ : ลักษณะนั้นสมาธิเริ่มทรงตัว พอถึงเวลาจะเข้าสู่สภาวะของตนเอง และถ้าหากเราคลายออกมาสู่อารมณ์ปกติ พวกรัก โลภ โกรธ หลงต่าง ๆ จะเริ่มเข้ามาได้ เพราะฉะนั้น..ไม่ว่าจะทำอะไรก็ตาม เรารักษาสภาวะแบบนั้นให้อยู่กับเราให้ได้

ถาม : ท่านที่เป็นพระอริยะแล้ว จะมีทางที่เขาจะไปสอนให้คนหลงทางได้ไหม ?
ตอบ : จะไม่ผิดไปจากที่พระพุทธเจ้าท่านสอน แต่ในเรื่องของความเป็นพระอริยะ ขอให้ทราบไว้เลยว่า ใครที่บอกว่าตนเองหรือผู้อื่นเป็นพระอริยะอย่าเพิ่งเชื่อ..!

บุคคลที่จะเป็นพระอริยเจ้านั้น อันดับแรก ญาณคือเครื่องรู้จะปรากฏขึ้น ยืนยันว่าตนเองเป็นพระอริยเจ้าแล้ว อันดับที่สอง พระพุทธเจ้าเสด็จมาพยากรณ์ให้เอง ถ้าหากว่าเป็นคนอื่นบอก ขอให้รู้ว่าผิดมารยาทอย่างร้ายแรงที่สุด

ถ้าคนอื่นเขาบอกว่าคนนั้นเป็นพระอริยเจ้า คนนี้เป็นพระอริยเจ้า ขอให้รู้ว่าถ้าคุณไม่ใช่พระพุทธเจ้า ไม่ใช่หน้าที่ที่คุณจะไปพูดอย่างนั้น เพราะเราไม่สามารถที่จะรู้ได้ละเอียดขนาดนั้น ว่าเขาเป็นจริงหรือไม่เป็นจริง

ฉะนั้น..ถ้าเป็นพระอริยเจ้าแล้ว จะไม่สอนผิดไปจากที่พระพุทธเจ้าท่านสอนอย่างเด็ดขาด แต่ถ้าหากไม่ใช่จริง ก็จะพาหลงทางไปเลย เรื่องการพยากรณ์ว่าคนไหนเป็นพระอริยเจ้า เป็นหน้าที่ของพระพุทธเจ้าเท่านั้น ใครให้การพยากรณ์ก็ไปให้ห่าง ๆ เขาหน่อย เดี๋ยวจะเดือดร้อน

ถาม : มีบางท่านไปอยู่ที่ขุมเก้า
ตอบ : นั่นเรื่องของท่าน

ถาม : แล้วเขาเป็นไหมคะ ?
ตอบ : มีใครคนที่อาตมาได้ยินเขาบอกว่าเป็นพระอรหันต์ แต่ไปเจอท่านอยู่ในโลกันต์..!

ถาม : หนูสงสัยว่า ทำไมเขาไปหลงทาง ?
ตอบ : ก็เพราะเป็นไม่จริง ขณะเดียวกันก็ไปคิดว่าตัวเองเป็นแล้วก็หลงไปใหญ่ ไปสอนคนผิด ๆ ตามทิฏฐิ ตามความเห็นของตัวเอง

คิดว่าสิ่งที่ตัวเองคิดว่า..คาดว่า..น่าจะใช่..น่าจะเป็นอย่างนั้น ก็ยิ่งกลายเป็นว่า สอนคนให้หลงทางมากเท่าไร โทษของตัวเองก็หนักมากขึ้นเท่านั้น

[เถรี]

ถาม : เหมือนกับเขาเอาวัตถุมงคล..(ไม่ได้ยิน)
ตอบ : ถ้าอย่างนั้นต้องใช้คำว่า ทิฏฐิวิปลาส มีความเห็นผิดไป แก้ไขยาก ถ้ามีโอกาสก็พูด ๆ บ่น ๆ ให้เข้าหูเขาหน่อยก็แล้วกัน ถ้าไม่มีโอกาส ก็อย่าเพิ่งไปพูด เดี๋ยวจะพาเราเสียไปด้วย

อาตมาเจออยู่รายหนึ่ง ถึงขนาดให้ลูกศิษย์หลอมพระพุทธรูปไปชั่งกิโลขาย พระพุทธรูปเขาหลอมเป็นแท่งทองเหลือง เอาไปชั่งกิโลขาย เขาบอกว่าพระพุทธรูปทำให้คนยึดติด นั่นเขาหลงไปได้ไกลอย่างนั้น

อย่าลืมว่าการที่เราอยู่ในโลก พระพุทธเจ้าท่านสอนว่าเราต้องเคารพสมมติทางโลก เพราะสมมติทางโลกคือสมมติสัจจะ ก็คือความจริงอย่างหนึ่ง แต่เป็นความจริงโดยสมมติ ว่านี่คือรูปแทนพระพุทธเจ้า บุคคลที่จิตใจเกาะความดีขั้นแรก ก็เพื่อความปลอดภัยว่าจะไม่ตกไปในทางแห่งความชั่ว หลังจากนั้นค่อยก้าวเข้าทางของความดีสูงขึ้นไป..สูงขึ้นไป จนกระทั่งท้ายสุด เว้นจากการยึดเกาะแล้วก็หลุดพ้น

ไม่ใช่ว่าพอถึงเวลาแล้วเราไม่เกาะอะไรเลย ไม่เกาะอะไรเลยเราจะเอาอะไรมาปล่อย ? อัตตา ความมีตัวตน อนัตตา ความไม่มีตัวตน ถ้าเราไม่ขึ้นด้วยอัตตาคือความมีตัวตนก่อน แล้วเราจะเอาอนัตตามาจากไหน ? สองอย่างนี้เป็นเหรียญสองหน้า อย่างไรก็ต้องไปด้วยกัน

แต่นั่นเขาประเภทโลกช้ำไปเลย แล้วยังมีการรับจ้าง ถ้าบ้านไหนไม่กล้าทำ ขอให้บอก เขาจะส่งลูกศิษย์ไปทำให้เลย เห็นเขาทุบ เห็นเขาเผา เห็นเขาหลอมแล้วอาตมาใจหาย พวกนี้กว่าจะรู้ว่าตัวเองมีโทษก็ต้องรอตอนที่ตายไปแล้ว

ถาม : ห่าง ๆ ไว้เลยใช่ไหมคะ ?
ตอบ : ประเภทนั้นก็อยู่ห่าง ๆ ไว้ ไม่น่าเชื่อว่าจะมี และห่มเหลืองเหมือนกับอาตมาเสียด้วย เขาสอนลูกศิษย์ว่านี่เป็นสิ่งที่ทำให้ยึดติด..!

[เถรี]

ถาม : อาชีพต่อไปของหนู ใครเป็นคนกำหนด ?
ตอบ : เอาตัวเราเป็นคนกำหนดเองก็แล้วกัน ชอบอะไรก็ทำอย่างนั้น

อย่าถามอะไรลักษณะอย่างนี้ ถ้าถามอะไรลักษณะอย่างนี้ ไปเจอที่อื่นจะโดนเขาหลอกได้ เป็นปัญหาที่ไม่ควรถาม ชอบใจอะไรก็ทำอย่างนั้น อะไรมาก่อนก็ทำก่อน ถ้าถามอย่างนี้เดี๋ยวไปเจอประเภทคนเก่ง พาเข้าป่าเข้าดงไปไหนก็ไม่รู้ กว่าจะรู้ก็หลงทาง หาทางออกไม่ถูก เดี๋ยวไปเจอบอกว่ามีเคราะห์ ต้องไปตัดเคราะห์ก็ยุ่งกันใหญ่

ถาม : หนูคงไม่เชื่ออะไรง่าย ๆ
ตอบ : อย่าเพิ่งมั่นใจ ถ้าอกุศลกรรมแทรกเข้ามา อาจจะหลงทางไปได้ง่าย เพราะฉะนั้น..เร่งทำความดีให้ดีที่สุด

[เถรี]

ถาม : บทสวดมนต์ควรที่จะสวดตามที่เขาเขียนกำลังตามวันหรือไม่ ?
ตอบ : อยู่ที่เรา ถ้าเราชอบสวด จะสวดมากหน่อยก็ว่าตามกำลังวัน ถ้าหากเราไม่ชอบสวด เราก็ภาวนาไปเลย สวดมนต์เหมือนกับยาทา กว่าจะออกฤทธิ์ให้หายก็หลายวัน แต่ภาวนาเป็นยากิน วันสองวันก็รู้เรื่องแล้ว

ถ้าหากมีเวลาเราก็สวดมนต์ของเรา ถ้าหากไม่มีเวลาก็วิ่งเข้าใส่อารมณ์ภาวนา ในที่นี้ไม่ได้หมายความว่าสวดมนต์ไม่ดี ถ้าคนสวดมนต์เป็น เราสามารถทรงอารมณ์ภาวนาตอนสวดมนต์ได้ สามารถส่งกำลังใจขึ้นนิพพานไปสวดถวายพระพุทธเจ้าท่านก็ได้ ขณะเดียวกันสามารถที่จะกำหนดตัวอักษรให้ขึ้นมาอยู่ตรงหน้าทีละแถว ๆ ทำเป็นทิพจักขุญาณก็ได้ เพียงแต่ว่าเราทำได้แค่ไหน ?

ถ้าหากเราไม่สามารถทำลักษณะนี้ได้ เราชอบการภาวนามากกว่า เราก็ภาวนาไป เพราะว่าการสวดมนต์เป็นพื้นฐานของการสร้างสมาธิเหมือนกัน ในเมื่อเรามีสมาธิ เราจะวิ่งตรงไปทำสมาธิเลยก็ได้ ท่านไม่ได้ว่าอะไร

ถาม : อย่างบทสวดมนต์วันจันทร์ วันอังคารที่เขาเลือกไว้แล้ว
ตอบ : เลือกเอาบทที่ชอบ ไม่จำเป็นที่จะต้องไปตามเขาก็ได้

[เถรี]

พระอาจารย์กล่าวว่า "ปีหน้าคือปี ๒๕๕๕ เป็นปีที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้ครบ ๒,๖๐๐ ปี ฟังแล้วงงไหม ? คือ พระองค์ตรัสรู้แล้วสั่งสอนประชาชนอยู่ ๔๕ ปี ปรินิพพานมา ๒,๕๕๕ ปี เพราะฉะนั้น ๒,๕๕๕ + ๔๕ = ๒,๖๐๐ ปี

ทางอินเดียเขาจะเรียกว่า พุทธชยันตี เป็นการครบรอบใหญ่ ในลักษณะ ๑๐๐ ปีมีครั้งเดียว กรณีนี้ครบ ๒๖ รอบ อาตมาว่าจะสร้างพระสักรุ่นหนึ่ง พระท่านให้ทำเป็นพระนาคปรก ในช่วงที่พระองค์ท่านตรัสรู้ แล้วเสวยวิมุุตติสุขอยู่ มีอยู่ช่วงหนึ่งที่พระยามุจลินทร์นาคราชขึ้นมาสงเคราะห์ แผ่พังพานบังแดดบังฝนให้ คำว่านาคปรก พระท่านให้ความหมายว่า เป็นการพิทักษ์พุทธศาสนา"

[เถรี]

ถาม : ขอคำแนะนำในเรื่องการปฏิบัติครับ ?
ตอบ : ในเรื่องของพระ สำคัญที่สุดก็คือ ศีล ทุกสิกขาบทต้องระมัดระวังให้ดี และงานของพระ สวดมนต์ทำวัตร บิณฑบาต กรรมฐานต่าง ๆ อย่าทิ้งเป็นอันขาด ถ้าทิ้งเมื่อไรกำลังเราจะไม่พอสู้กิเลส จะทำให้อยู่ในผ้าเหลืองไม่ได้

ถ้าหากเรารู้สึกว่า เดินจงกรมภาวนาแล้วเครียดไป ก็เปลี่ยนอิริยาบถไปทำอย่างอื่น เช่น ทำความสะอาดวัด ต้องรู้จักปรับตัวเอง ถ้าหากไม่ปรับตัวเอง มัวแต่เอาทื่อตรง ๆ อย่างเดียว บางทีไปไม่รอดหรอก แล้วก็ให้ทวนศีลไว้ทุกวัน

ถาม : กรรมฐานที่ควรทำ ?
ตอบ : ให้ใช้อานาปานสติเป็นหลัก หลังจากนั้นก็ควบพุทธานุสติ ถ้าหากได้สักอย่างหนึ่งแล้ว ที่เหลือเดี๋ยวมาเอง เพราะกำลังจะเท่ากันหมด

ในการทรงฌานสี่ พอถึงเวลาเราทำได้สักกองหนึ่ง แล้วเปลี่ยนกองกรรมฐาน เปลี่ยนแค่นิดเดียวเท่านั้นเอง ถ้าได้กองหนึ่ง ที่เหลือไม่ยากหรอก

ถาม : แล้วอานาปานสติต้องนึกภาพพระด้วยหรือเปล่าครับ ?
ตอบ : ถ้าสามารถกำหนดด้วยได้ก็ดี เพิ่มงานให้ใจจะได้ไม่ฟุ้งไปเรื่องอื่น ควบพุทธานุสติไว้ปลอดภัยกว่า อย่างน้อย ๆ ถ้าเราตายก็ไปอยู่กับท่าน

[เถรี]

ถาม : การตัดบุรพกรรม ควรทำอย่างไร?
ตอบ : การตัดบุรพกรรมที่ง่ายที่สุดก็คือ ศีล สมาธิ และปัญญา เพราะอานิสงส์ใหญ่มาก โดยเฉพาะตัวภาวนา ถ้าหากเรามีการภาวนาให้อารมณ์ใจทรงตัวอยู่เสมอ ๆ กรรมจะตามเราได้น้อยมาก ไม่ต้องไปเสียเวลาสะเดาะเคราะห์อย่างอื่นหรอก ภาวนาทุกวันเท่ากับสะเดาะเคราะห์ไปในตัวอยู่แล้ว

ถาม : การตัดคู่เวรคู่กรรม เราต้องตัดไปเลยหรือเจ้าคะ ?
ตอบ : ตัดทิ้งไปเลย ถ้าหากมีอะไรสงเคราะห์ได้ก็รอประเภทที่เดินมาชนกันจริง ๆ แล้วค่อยว่ากัน ไม่อย่างนั้นก็อาจจะทำให้กำลังใจกำเริบได้ใหม่

ถาม : แล้วถ้าเป็นการช่วยเหลือ..?
ตอบ : พิจารณาด้วยว่าเรื่องนั้นเป็นอย่างไร ถ้าหากเกินกำลัง เกินความสามารถ หรือว่าจำเป็นต้องใช้ปัจจัยมาก ปฏิเสธเขาไปก็ได้ พูดง่าย ๆ ว่าถ้าจะหมดกรรมก็ให้หมดกันไปเลย ไม่ต้องไปสร้างใหม่

ถาม : ก็คือตัดเลย?
ตอบ : ใช่ หั่นได้หั่นทิ้งไปเลย..!

ถาม : เลี้ยงไว้นี่คือทำให้เสียเวลาเรา ?
ตอบ : นอกจากเสียเวลาแล้ว ยังทำให้เสียอารมณ์อีกต่างหาก

[เถรี]

ถาม : ไม่อยากยุ่งกับใครค่ะ
ตอบ : ธรรมดา

ถาม : พี่น้องก็ไม่เอาแล้ว
ตอบ : เราเองให้รู้ว่า เราอยู่กับโลก เราต้องเคารพสมมติทางโลก อะไรที่พอปฏิสัมพันธ์กันได้ก็ทำไป ถ้าเราทำแล้วใจไม่นิ่ง เกิดอารมณ์กระทบ แสดงว่าจริง ๆ แล้วกำลังใจของเรายังใช้ไม่ได้

ให้ปฏิสัมพันธ์กับเขาในลักษณะของกำลังใจที่มีสติรู้อยู่ตลอดว่า เรากำลังทำอะไร เพื่ออะไร และไม่ให้ รัก โลภ โกรธ หลง เข้ามาได้จึงจะใช้ได้ พูดง่าย ๆ ว่า เราต้องอยู่ในโลกลักษณะของน้ำกลิ้งบนใบบอน แต่ไม่ติดอยู่กับใบบอน คือเป็นคนปกติที่ยิ่งกว่าปกติ บ้าตามเขาได้ทั้งทุกอย่าง แต่ไปในกรอบของศีลเท่านั้น เกินศีลเราไม่ไป

[เถรี]

ถาม : ได้พระธาตุมา ให้ท่านช่วยดู
ตอบ : เรื่องของพระธาตุ เราอย่าไปสงสัยว่าใช่หรือไม่ใช่ ? จริงหรือไม่จริง ? ไม่ต้องสงสัย สำคัญตรงที่เราเห็นแล้ว เรานึกถึงพระพุทธเจ้าได้หรือไม่ ?

ถ้าเห็นแล้วเรานึกถึงพระพุทธเจ้าไม่ได้ มัวแต่ลังเลสงสัยอยู่ ต่อให้ของจริงก็เหมือนกับของปลอม แต่ถ้าเราเห็นแล้ว เราระลึกถึง กราบไหว้บูชาด้วยความเคารพ ของปลอมก็เหมือนกับของจริง ฉะนั้น..ไม่ต้องเสียเวลาไปสงสัย

[เถรี]

ถาม : มีเจ้ากรรมนายเวรตามอยู่
ตอบ : มีคนคอยดูแล ถือว่าเป็นเรื่องที่ดี (หัวเราะ) อย่าไปกังวลกับเรื่องนั้นเลยจ้ะ เจ้ากรรมนายเวรมีทุกคนแหละ

เวลาสร้างบุญสร้างกุศลอะไร ก็ตั้งใจอุทิศให้เขา ขอให้เขาโมทนาและอโหสิกรรมให้เราด้วย แรก ๆ เขาก็ไม่ยอมหรอกจ้ะ ถ้าเราเคยทำไม่ดีกับเขา เขาโกรธเราก็เป็นเรื่องปกติ แต่ถ้าเราตื๊อทำไปบ่อย ๆ เดี๋ยวเขาใจอ่อนเขาก็เลิกเอง

ไม่ใช่มีแต่เราหรอก มีทุกคน ในเมื่อมีทุกคนไม่ต้องกังวลหรอก ยิ่งอาตมายิ่งมีเยอะเลย แต่ก็ทำให้เขาอยู่ทุกวัน

[เถรี]

ถาม : พวกนักปฏิบัติอย่างเรา กรรมเก่าเล่นไม่ถึงใช่ไหมคะ ?
ตอบ : อยู่ที่กำลังใจเราด้วย ถ้าเข้มแข็งไม่พอ ก็ถูกเล่นจนได้แหละ

[เถรี]

ถาม : อยากให้อธิบายข้อประพฤติผิดในกาม กับข้ออพฺรหฺมจริยา ?
ตอบ : ในส่วนของข้อกาเมฯ เป็นการละเมิดที่หยาบที่สุด ส่วนอพฺรหฺมจริยา ในเบื้องต้นสำหรับบุคคลที่จิตหยาบแล้ว การแตะเนื้อต้องตัวก็ทำให้เกิดอารมณ์กำหนัดขึ้น ถ้าอารมณ์กำหนัดเกิดขึ้นเมื่อไร ปัญญาจะถอยหลัง ต่างกันอยู่ตรงนี้

แต่ถ้าบุคคลที่ทรงกำลังใจมั่นคงแล้วจริง ๆ สามารถที่จะปลดได้ วางได้ สักแต่ว่าเห็นทุกอย่างเป็นรูปเป็นนาม สิ่งที่เขาสัมผัสมันก็เป็นรูปกายรูปหนึ่ง ที่ไม่ได้ต่างไปจากสิ่งของอื่นที่เป็นดิน น้ำ ไฟ ลม เท่ากับเป็นแค่วัตถุธาตุชิ้นหนึ่งเท่านั้น อารมณ์จิตที่นึกคิดปรุงแต่งไม่มี ท่านทั้งหลายเหล่านี้จะจับอย่างไรก็เรื่องของท่าน

แต่สำหรับผู้ที่ปฏิบัติในขั้นแรก จำเป็นต้องทำของเราให้เต็มที่ก่อน ต้องระมัดระวังให้เต็มที่ก่อนจะไปถึงระดับนั้นได้ ไม่ใช่เห็นบางคนทำได้ แล้วทำไมเราทำไม่ได้ เหมือนกับช้างสามารถแบกข้าวสารได้ทีละหลายกระสอบ เราไปแบกแบบนั้นก็โดนทับตาย..!

ถาม : ข้อประพฤติในพรหมจรรย์ สำหรับคนมีครอบครัว อยากขอคำแนะนำ ?
ตอบ : รักษาเป็นเวลา หรือไม่ก็เอาอย่างพระมหากัสสปะกับนางภัททกาปิลานี ถึงจะอยู่ด้วยกันก็แยกกันอยู่

ถาม : ต้องให้ตัวเขารักษาด้วยใช่ไหมครับ ?
ตอบ : ถ้าความต้องการไม่เท่ากัน เดี๋ยวก็ทะเลาะกัน

ถาม : ถ้าเราเดินผ่านไปผ่านมา ชนผู้คน หรือไปโดนตัวเขา แล้วเกิดจิตกำหนัด ?
ตอบ : ถ้าหากไม่ประกอบด้วยเจตนา โทษก็น้อย

ถาม : แต่ไม่ได้ผ่านไปเลยใช่ไหมครับ ?
ตอบ : ก็เหมือนกับพระ ถ้าถูกต้องหญิงโดยจิตกำหนัดก็ผิดโดนสังฆาทิเสส ถ้าไม่มีจิตกำหนัดท่านปรับอาบัติทุกกฎที่ต่ำลงมา

[เถรี]

ถาม : หมอดูบอกว่า คนปัจจุบันยังไม่ใช่คู่แท้..?
ตอบ : จะเชื่อเขาทำไม? อยู่ที่เราประพฤติตัวของเราเอง ถ้าความประพฤติของเราไม่ได้เรื่องไม่ได้ราว ต่อให้ได้เนื้อคู่ดีอย่างไร ก็อยู่ด้วยกันไม่ได้

เราต้องเชื่อพระพุทธเจ้า ไม่ใช่ไปเชื่อดวง พระพุทธเจ้าบอกว่าต้องมีสมชีวิธรรม ๔ มีศีลเสมอกัน มีปัญญาเสมอกัน มีศรัทธาเสมอกัน มีการบริจาคให้ทานเสมอกัน อย่างไรก็อยู่กันได้

[เถรี]

ถาม : ที่บ้านมีหิ้งพระหันหน้าไปทางทิศตะวันออก มีพระที่วางชั้นตรงข้ามหันไปทางทิศตะวันตก
ตอบ : ทำไมไม่เอาไปไว้ที่เดียวกัน ?

ถาม : รกมากเลยค่ะ ชั้นไม่พอ
ตอบ : หาใหม่อีกหิ้งหนึ่ง อยู่ใกล้ ๆ กัน หันหน้าไปทางทิศตะวันออก

[เถรี]

ถาม : เวลาขึ้นไปบนพระนิพพาน เราควรจะมองอารมณ์ ?
ตอบ : อยู่ตรงนั้นให้นานที่สุดเท่าที่คุณจะทำได้ สมัยก่อนผมก็อยู่ได้ไม่นาน เพราะจิตไม่เคยชินกับความละเอียดระดับนั้น ผมจึงใช้วิธีสวดมนต์ถวายเป็นพุทธบูชา โชคดีที่ผมสวดมนต์ได้มาก ฉะนั้น..ตราบใดที่จิตยังมีงานทำอยู่ ก็จะอยู่ตรงนั้น และหาวิธีอย่างไรก็ได้ให้คุณอยู่ได้นานที่สุด

[เถรี]

ถาม : ถ้าทำนิมิตแล้วอธิษฐานให้ใหญ่ก็ได้ให้เล็กก็ได้ การอธิษฐานให้ใหญ่ให้เล็ก ความตั้งใจต่างกันไหมครับ ?
ตอบ : ก็เหมือนกันนั่นแหละ อธิษฐานคือความตั้งใจ เวลาคุณนึกต้องใช้ความตั้งใจไหมเล่า ? ถ้าสามารถนึกให้เล็กให้ใหญ่ ให้มาให้ไป ก็คืออธิษฐานนั่นแหละ

ถาม : ก็คือการที่เราจินตนาการฝึกกสิณหรือครับ ?
ตอบ : ก็ขอใช้ผล ถ้าใช้ผลได้ก็แปลว่าของจริง ถ้าใช้ผลไม่ได้ก็เป็นแค่จินตนาการ ของอย่างนี้ทดสอบกันได้

[เถรี]

ถาม : กำลังใจที่เกิดจากตัวอคติ จะใช้วิธีการอย่างไรในการตัดตัวอคติเหล่านี้ ?
ตอบ : สติ..ถ้าสติเท่าทันก็หยุดให้ได้ก่อน หลังจากนั้นก็ใช้ปัญญาพิจารณา ให้เห็นว่าทั้งเขาและเราก็ทุกข์อยู่เหมือนกัน เพราะฉะนั้น..เราจะไปรัก โกรธ เกลียด กลัว เขาหรือไม่ก็ตาม ท้ายสุดก็ต่างคนต่างตาย คิดพิจารณาแบบนี้บ่อย ๆ จะค่อย ๆ ปลดตัวอคตินี้ออกไปได้

[เถรี]

พระอาจารย์กล่าวว่า "อาหารการกินสมัยนี้ ส่วนใหญ่เกิดจากการเร่งปุ๋ยเร่งฮอร์โมนกันมาก ทำให้ตกค้างมาถึงเด็กรุ่นใหม่ เด็กรุ่นใหม่จึงโตเร็วเพราะเท่ากับโดนฮอร์โมนเร่งไปในตัว ในเมื่อโตเร็ว วงจรชีวิตก็จะสั้นไปด้วย

คนรุ่นใหม่ ๆ ยิ่งโตเร็วเท่าไร ก็จะยิ่งอายุสั้นมากเท่านั้น เราลองนึกถึงลูกหมา สามสี่เดือนก็เป็นหนุ่มเป็นสาวแล้ว เด็กสมัยนี้แปดเก้าขวบเริ่มดูเป็นหนุ่มเป็นสาวแล้ว ต่อไปพวกที่อายุ ๖๐ ขึ้นไปจะกลายเป็นวัตถุโบราณ เพราะเดี๋ยวนี้เกณฑ์อายุเฉลี่ยแค่ ๖๓ ปีเท่านั้นเอง"