คำสอนสมเด็จองค์ปฐม
พระใบลานเปล่า
กับสันตติภายนอกและสันตติภายใน(๖)
การเจริญอานาปานุสติทำให้จิตมีกำลัง
การกำหนดรู้สภาวะของร่างกายให้อยู่ในมรณสัญญา
กายคตา ธาตุ ๔ หรืออสุภสัญญา
จึงยังให้สติสัมปชัญญะสมบูรณ์ เท่ากับสร้างความไม่ประมาทให้เกิดแก่จิต
เพราะทราบชัดว่าร่างกายนี้ตายแน่ จึงเท่ากับเห็นสันตติภายนอก
และจากการศึกษาโทษของการละเมิดศีล กรรมบถ ๑๐ ประการ
เห็นโทษของกรรม อันเมื่อร่างกายตายแล้ว
กฎของกรรมเหล่านั้นจักส่งผลให้จิตที่เสวยอารมณ์โมหะ โทสะ ราคะนั้นไปไหน
จุดนี้ตถาคตจักไม่แยกกรรมดีหรือกรรมชั่ว
เพราะอารมณ์ติดดีหรือติดเลว
ก็ล้วนแต่ส่งผลให้จิตต้องโคจรไปตามภพภูมิที่ต้องจุติอยู่เสมอ
กล่าวคือ ไตรภูมินั้นไม่เที่ยง ยังตกอยู่ในสันตติ
คือ เคลื่อนไปมิได้ขาดสาย
จึงจักขอกล่าวรวมเป็นอาการของความไม่รู้เท่าทันในสันตติภายใน
คือ จิตไม่รู้เท่าทันในอารมณ์โมหะ โทสะ ราคะ ที่เกิดดับอยู่ในจิตนี้
จากหนังสือ ธรรมที่นำไปสู่ความหลุดพ้น เล่มที่ ๖
รวบรวมโดย พล.ต.ท.นพ.สมศักดิ์ สืบสงวน