[เถรี]

ในเมื่อแค่อุปจารสมาธิเราก็เริ่มรู้เห็น เริ่มได้ยินเสียงต่าง ๆ แล้ว ถ้าหากว่าเราไปหลงยึดติดอยู่ มัวแต่สงสัยข้องใจในสิ่งทั้งหลายเหล่านี้ว่าจริงหรือไม่จริง ? ควรละหรือไม่ควรละ ? หรือหลายท่านก็ไปทุ่มเทความเชื่อถือยึดมั่นอยู่ตรงนั้นเลย ก็เป็นอันว่าการปฏิบัติของเราก้าวไปไม่ถึงไหน แม้แต่ปฐมฌานก็เข้าไม่ถึง เพราะมัวไปติดอยู่ในส่วนของการรู้เห็นนั้น ๆ

ขอให้ทุกคนตั้งเป้าหมายของตนให้ชัดเจน อย่าหลงลืมเป้าหมายเด็ดขาดว่าเราปฏิบัติเพื่อการหลุดพ้น เพื่อชำระขัดเกลากิเลสให้เหลือน้อยที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ ถ้าเรามีสติระลึกรู้อยู่เช่นนี้เสมอ เราก็จะไม่เดินผิดทาง จะไม่โดนหลอกให้ไปยึดติดอยู่กับสิ่งที่ไม่ใช่ของจริง

ซึ่งส่วนใหญ่แล้ว สิ่งทั้งหลายเหล่านี้ต้องบอกว่าเป็นอุตริมนุสสธรรม คือธรรมอันยิ่งกว่ามนุษย์ทั่ว ๆ ไปจะทำได้ เมื่อรู้เห็น ได้ยินได้ฟังมา เราก็มักอยากจะพูด อยากจะบอกต่อ พอได้รับคำสรรเสริญเยินยอจากผู้คน ก็ยิ่งยึดมั่นถือมั่นหนักเข้าไปอีก พาให้เราหลงผิดจากเป้าหมายที่ตนเคยตั้งเอาไว้ แล้วก็ไปไม่ถึงไหน ตายเปล่าไปอีกชาติหนึ่ง

เมื่อเป็นเช่นนั้น สิ่งทั้งหลายเหล่านี้เราจึงต้องระมัดระวังสุดขีด คำว่าระวังสุดขีด ก็คือ ต้องคอยระแวงอยู่เสมอว่า สิ่งเหล่านี้จะมาขวางมรรคขวางผลของเรา แต่ก็มีหลายท่านที่ตั้งใจปฏิบัติเพื่อสิ่งทั้งหลายเหล่านี้ก่อน การปฏิบัตินั้นก็คือปฏิบัติเมื่อได้แล้วจะใช้ไปในการละกิเลส แต่คราวนี้พอเราเริ่มรู้เห็นเราก็ไปยึดถือ แทนที่จะละกิเลสก็กลายเป็นพอกพูนกิเลสให้เพิ่มมากขึ้น จึงเป็นเรื่องที่น่าเสียดายอย่างมาก ว่านักปฏิบัติมากต่อมากด้วยกัน น่าจะถึงร้อยละ ๘๐-๙๐ โดยเฉลี่ย ที่พอปฏิบัติไปแล้วก็ไปติดอยู่แค่ระดับนี้ ไม่สามารถที่จะก้าวล่วงไปยิ่งกว่านี้ได้