[เถรี]

พระอาจารย์กล่าวว่า "บาลีท่านว่า “เมื่อมีเหตุขึ้นก็ต้องการผู้นำ” แต่คราวนี้สำคัญตรงผู้นำว่านำดีหรือนำไม่ดี องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า “ฝูงโคข้ามน้ำ ถ้าหัวหน้านำตรงทาง ลูกน้องก็ตามได้ตรง แต่ถ้าหัวหน้านำคดเคี้ยว ลูกน้องก็ต้องเลี้ยวตาม” บาลีท่านใช้คำว่า “พยตฺโต” คือผู้อาจสามารถกระทำได้ ในเมื่อเป็นดังนั้น ถึงเวลาจึงต้องมีบุคคลที่ต้องคอยชี้นำว่า พวกเราควรจะทำอะไร ทำอย่างไร

คราวนี้การชี้นำนั้น วิธีที่ถูกต้องที่สุดก็คือ ชี้นำโดยหวังประโยชน์ของเขาจริง ๆ ในปัจจุบันนี้ที่เห็นส่วนใหญ่ก็คือ ไปตำหนิโทษอย่างเดียวโดยที่ไม่ได้บอกว่าวิธีทำที่ถูกต้องเป็นอย่างไร โดยเฉพาะการไปแสดงความเห็นตามกระทู้ในโซเชียลมีเดียต่าง ๆ โบราณท่านบอกว่า

ก้านบัวบอกลึกตื้น............ชลธาร
มารยาทส่อสันดาน...........ชาติเชื้อ
โฉดฉลาดมีคำขาน...........บอกเหตุ
หย่อมหญ้าเหี่ยวแห้งเรื้อ.......บอกร้าย แสลงดิน"