[สุธรรม]

ฐานด้านหลังเอาไว้กันช้าง ประตูข้างหน้าเอาไว้กันคน

อาตมาหันไปถ่ายรูปฐานพักที่เดินลงมา กลายเป็นถ่ายสวนกับแม่ป๋อมที่อยู่ข้างบน อีกฝ่ายหัวเราะชอบใจ แปลว่าอาตมาโดนเก็บ “เบื้องหลัง” ไปอีกแล้ว คุณแสงพาเดินเข้าซุ้มโกปุระ ที่สร้างใหญ่โตเสียเปล่า แต่ทางเข้าแคบจนแทบจะเดินสวนกันไม่ได้ อุตส่าห์ทำจนใหญ่โตทั้งทีทำไมไม่ทำทางเข้าให้ใหญ่หน่อยวะ ?

“นี่เป็นการป้องกันอย่างหนึ่ง ถ้าทำทางเข้าใหญ่โต ถึงเวลาข้าศึกยกมาตีเมือง จะกรูกันเข้ามาโดยง่าย แล้วถ้าใหญ่มากจนช้างม้าเข้ามาได้ ก็ยิ่งจะเสียบ้านเสียเมืองเร็วขึ้น ฐานพลับพลาด้านหน้าเป็นอุบายในการกันไม่ให้ใช้ช้างหรือม้าเข้ามาพังประตูเมือง ซุ้มประตูด้านในจะช่วยกันทหารไม่ให้กรูกันเข้าไปได้ทีละมาก ๆ..” เฮ้อ..ท้ายสุดก็ต้องพึ่งบริการ “มัคคุเทศก์เถื่อน” ตามเคย...