[เถรี]

"ไม่ต้องไปดูไกล ดูในใจของเรานี่แหละ ถ้าดูเกินตัวเราไปเมื่อไรก็เป็นอันไปปรุงแต่งเรื่องของชาวบ้าน ไปปรุงแต่งเรื่องของโลก ต้องดูที่ตัวเรา แก้ที่ตัวเรา

อย่าให้ใจของเรายึดในร่างกายนี้ ถ้าใจไม่ยึดร่างกายของเรา ก็ไม่ไปยึดในร่างกายของคนอื่น ไม่ยึดร่างกายของเรา ไม่ยึดในร่างกายคนอื่น ก็ไม่ยึดในโลก เมื่อไม่ยึดทั้งร่างกายของเราทั้งร่างกายคนอื่น ไม่ยึดในโลก ก็เหลือแต่ธรรมะล้วน ๆ ถ้าใจเข้าถึงธรรมะล้วน ๆ ก็เท่ากับปล่อยทุกอย่างแล้ว ในเมื่อปล่อยทุกอย่างแล้ว พระนิพพานก็อยู่ตรงนั้นแหละ อยู่ตรงไหนก็คือพระนิพพาน

ฉะนั้น..พระนิพพานไม่ได้อยู่ไกลเลย พระนิพพานอยู่กับเราในทุกที่ บุคคลที่เป็นสุกขวิปัสสโก ท่านปฏิบัติมาแบบไม่รู้ไม่เห็นอะไรเลย แล้วทำไมท่านถึงมั่นใจว่ามีพระนิพพาน ก็เพราะว่าถ้าเข้าถึงสภาวธรรมที่แท้จริงแล้ว ก็จะรู้ว่านั่นคือพระนิพพาน อยู่ตรงไหนก็อยู่ที่พระนิพพาน ไม่ต้องไปคว้าไกล เอื้อมมือเลยหัวเมื่อไรก็แปลว่าเลยธรรมะ

เอาแค่ตัวเราก็พอ กว้างศอก ยาววา หนาคืบ แสดงธรรมให้เราเห็นอยู่ทุกวัน อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา มีแต่ความไม่เที่ยง มีแต่ความทุกข์ ยึดถือมั่นหมายไม่ได้ ตัวเรายังทุกข์ขนาดนี้ คนอื่นจะไม่ทุกข์ได้อย่างไร ตัวเราทุกข์อย่างนี้และคนอื่นทุกข์อย่างนี้ สัตว์อื่นจะไม่ทุกข์ได้อย่างไร ตัวเราทุกข์อย่างนี้ คนอื่นทุกข์อย่างนี้ สัตว์อื่นก็ทุกข์อย่างนี้ แล้วโลกเราจะไม่ทุกข์ได้อย่างไร

ฉะนั้น..ใครที่บอกว่าสุข จริง ๆ เป็นวิปลาส คือการเห็นผิด สุขจริง ๆ ก็คือทุกข์อย่างละเอียด ที่เราว่าทุกข์คือทุกข์อย่างหยาบ ๆ เห็นชัดแล้ว คราวนี้เราจะทำอย่างไรที่จะข้ามทุกข์อย่างละเอียดได้ ก็ต้องสร้างสมปัญญา ปัญญาจะเกิดขึ้นได้ต้องมีสมาธิ สมาธิจะเกิดขึ้นได้ต้องมีศีลเป็นเครื่องรองรับ วัน ๆ เราก็ทบทวนศีลให้บริสุทธิ์ การที่จิตของเราจดจ่ออยู่กับศีลทุกสิกขาบทก็จะเกิดเป็นสมาธิ เมื่อสมาธิของเรามีขึ้น จิตใจก็จะผ่องใส กำลังของสมาธิกดกิเลสดับลงชั่วคราว ก็จะเริ่มเห็นช่องทางว่าจะไปทางไหน"