[เถรี]

พระอาจารย์กล่าวว่า "พระพุทธเจ้าท่านบำเพ็ญพุทธัตถจริยา ก็คือ แบบอย่างของความเป็นพระพุทธเจ้า ว่าพระองค์ต้องวางตนอย่างไรบ้าง อย่างเช่นว่า ปุพฺพณฺเห ปิณฺฑปาตญฺจ เช้าขึ้นมาก็ต้องไปบิณฑบาตเพื่อโปรดชาวบ้าน สายณฺเห ธมฺมเทสนํ บ่ายก็เทศน์โปรดชาวบ้านทั่วไป ปโทเส ภิกฺขุโอวาทํ ตอนค่ำก็ให้โอวาทพระภิกษุ ภิกษุณี สามเณร สามเณรี สิกขมานา อฑฺฒรตฺเต เทวปญฺหนํ เที่ยงคืนก็แก้ปัญหาของพรหมเทวดาท่าน ปจฺจุสฺเสว คเตกาเล ภพฺพาภพฺเพ วิโลกนํ ใกล้รุ่งก็ตรวจดูนิสัยสัตว์โลก เพื่อที่จะดูว่าสมควรไปโปรดผู้ใด นี่เป็นจริยาของพระพุทธเจ้า ที่จะต้องทรงประพฤติอย่างนี้ทุกพระองค์

ญาตัตถจริยา แบบอย่างในการสงเคราะห์ต่อญาติ พระองค์เสด็จโปรดพระราชมารดา โปรดพระราชบิดาพร้อมพระประยูรญาติ โปรดพระนางพิมพา โปรดพระราหุล นำเอาพระญาติของศากยวงศ์มาบวชเสียเยอะแยะ โดยเฉพาะชุดที่มาบวช ศากยะ ๒๕๐ โกลิยะ ๒๕๐ ทำเอานางสากิยาณีเป็นหม้ายไป ๕๐๐ ตอนหลังต้องตามพระนางปชาบดีโคตมีออกบวช

ด้านสุดท้ายก็คือ โลกัตถจริยา แบบอย่างที่ทำตนเพื่อเป็นประโยชน์แก่โลก ตลอด ๔๕ พรรษา พระองค์ทรงแสดงธรรมตลอด สงเคราะห์ด้วยธรรมแม้วินาทีสุดท้าย ก่อนจะปรินิพพานก็ยังมีปัจฉิมโอวาท เมื่อเรามองทั้งหลายเหล่านี้ โดยที่ตรองตามไป ก็จะได้พุทธานุสติเต็ม ๆ ส่วนผลอย่างอื่นก็เป็นผลข้างเคียง"