[คิมหันต์]

อายุของฉันจะหมด จะดับในวันนี้แล้ว



จากจดหมายเหตุรัชกาลที่ ๔ สวรรคต ซึ่งเรียบเรียงโดยกรมพระยาดำรงราชานุภาพ

วันพฤหัสบดี ขึ้น ๑๕ ค่ำเดือนสิบเอ็ด ปี พ.ศ ๒๔๑๑
-------------------------------------------------------------------------------

เวลาสองโมงเช้า พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ มีรับสั่งแก่พระยาบุรุษยรัตนราชพัลลภว่า

"วันนี้เป็นวันสำคัญ อย่าไปข้างไหนเลย ให้คอยดูใจพ่อ ข้ารู้เวลาตายของข้าแล้ว ถ้าข้าจะเป็นอย่างไรลง ก็อย่าได้วุ่นวาย บอกหนทางว่า "อรหํ พุทฺโธ" เลย ให้นิ่งดูแต่ในใจเถิด เป็นธุระของข้าเอง"

เวลาสามโมงเศษ มีรับสั่งเรื่องการจัดการพระศพ

เวลาใกล้เที่ยง รับสั่งกับพระเจ้าน้องยาเธอกรมหลวงวงศาธิราชสนิท (ต้นราชสกุล "สนิทวงศ์") เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ และเจ้าพระยาภูธราภัยที่โปรดฯ ให้เข้าเฝ้าว่า

"วันนี้พระจันทร์เต็มดวง เป็นวันเพ็ญ อายุของฉันจะหมด จะดับในวันนี้แล้ว ท่านทั้งหลายและฉันได้ช่วยทำนุบำรุงประคับประคองกันมา บัดนี้ กาละมาถึงฉันแล้ว ฉันจะขอลาท่านทั้งหลาย ด้วยฉันออกอุทานวาจาไว้เมื่อบวชอยู่นั้นว่า เมื่อไรเป็นวันเกิดก็อยากจะตายในวันนั้น วันฉันเกิดเป็นวันเพ็ญ เดือนสิบเอ็ด ฉันจะขอลาท่านทั้งหลายไปจากภพนี้ในวันนี้"