[เถรี]

ตอนหลังทางการเลยต้องตัดสินใจสร้างสนามบิน ถล่มป่าตรงนั้นทิ้งไปเลย ไม่อย่างนั้นแล้วป่าใหญ่ขนาดยังมีเสืออยู่ อาตมาตอนเด็กจะโดนเสือลากไปกินแล้ว สร้างเป็นสนามบินกำแพงแสน ๑๐,๕๐๐ ไร่ สร้างเป็นมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์วิทยาเขตกำแพงแสนอีก ๘,๐๐๐ ไร่ นั่นแค่สองอย่าง ต้องถล่มป่าทิ้งไปเลยเพื่อไม่ให้โจรมีที่ซ่อน อาตมามาเกิดช่วงหลังก็เลยเสียดาย ไม่โดนเขาจับเรียกค่าไถ่บ้าง ไม่อย่างนั้นชีวิตคงมีรสชาติมากกว่านี้อีกเยอะ

อาตมาเกิดไม่เหมือนชาวบ้านชาวเมืองเขาหรอก เพราะแม่ไปคลอดกลางนา โยมแม่จะหาบผักไปแลกข้าวในหมู่บ้านลาวโซ่ง เดินวันหนึ่งอย่างน้อย ๆ ก็ ๘ กิโลเมตร ท้องแก่ขนาดนั้นแล้วก็ยังไป พวกลาวโซ่งนี่จะปลูกข้าวแล้วก็หาผักหาเนื้อเอาตามชายทุ่งชายป่า ปลูกผักไม่เป็น คราวนี้โยมพ่อเป็นคนจีนก็ถนัดปลูกผักทำสวน โยมแม่ก็หาบเอาผักไปแลกข้าว สมัยนั้นไม่ได้ซื้อขายกันหรอก ใช้วิธีแลกกัน ก็เอาพวกผักกาดขาว กะหล่ำปลี ผักคะน้า ถั่วฝักยาวไปทีเป็นหาบ ๆ ไปแลกข้าว ไปตกลงกันว่าผักกาดขาวหัวนี้จะแลกข้าวกี่ทะนานอะไรอย่างนี้ ทางด้านโน้นก็จะตวงข้าวเปลือกมาให้ ใช้วิธีแลกกัน ไม่ได้ซื้อหาอะไรหรอก

สมัยอาตมาเด็ก ๆ ดูแล้ว เออ..คนเขาถ้อยทีถ้อยอาศัยกันดี พอถึงเวลาโยมแม่ก็หาบข้าวกลับมา กระบุงเบ้อเริ่ม เพราะฉะนั้น..ที่บ้านไม่ได้ปลูกข้าว แต่มีข้าวล้นยุ้งทุกปีเลย เพราะโยมแม่ขยันเดินไปแลกข้าวทุกวัน ประกันความเสี่ยงได้ว่า ถึงเวลาต้องมีข้าวให้ลูกกินแน่ ๆ

ตอนแรก ๆ ก็ยังต้องตำข้าวกัน มาระยะหลังเริ่มมีโรงสี โรงสีก็เป็นของอาประเสริฐ ซึ่งโยมพ่อเคยช่วยเหลือท่านมาก่อน ภายหลังร่ำรวยขึ้นมาก็ตั้งโรงสี ถึงเวลาเราก็ไปจ้างเขาสี เอาข้าวไปจ้างเขาสีทีหนึ่ง ๒-๓ ถัง ส่วนใหญ่เขาไม่เอาค่าจ้างหรอก เขาไปรับจ้างสีประเภทมากันทีเป็นสิบเป็นร้อยเกวียน ของเราไปที ๒-๓ ถัง เขาสีเสร็จก็ให้ข้าวมา แล้วก็ขอไว้แค่แกลบกับรำ ถือเอาว่าเป็นค่าแรงแค่นั้น

โยมแม่เดินแลกข้าวทุกวัน คราวนี้ ๙ เดือนแล้วยังอุตส่าห์เดินอยู่ อาตมาก็เลยคลอดกลางนา โห..ชีวิตลำเค็ญ..ไปคลอดกลางนา แต่ไม่ต้องกังวลหรอก แม่มีลูกตั้ง ๑๐ คนแล้ว กว่าจะมาถึงอาตมานี่แม่คล่องแล้ว มีอาชีพเป็นหมอตำแยได้เลย เวลาเพื่อนบ้านจะคลอดก็จะมาตามโยมแม่ไปช่วยทำคลอดให้ พูดง่าย ๆ ก็คือทำคลอดตัวเองจนเก่ง แม่ตัดสายรกสายสะดือ มัดเสร็จเรียบร้อยก็ห่ออาตมาใส่หาบกลับบ้าน เป็นสมัยนี้จะไหวไหม ? เพิ่งจะคลอดลูกเสร็จ ต้องเดินไปอีกตั้งหลายกิโลเมตรกว่าจะถึงบ้าน

คนสมัยก่อนแข็งแรง มีลูกเป็น ๑๐ คน อย่าคิดว่าแม่มีลูก ๑๓ คนแล้วจะมากนะ อาซิ้มข้างบ้านมีลูกตั้ง ๑๘ คน จนกระทั่ง ๒ คนสุดท้ายไม่รู้จะตั้งชื่ออะไรเรียกอาจับฉิก (ไอ้ ๑๗) กับอาจับโป้ย (ไอ้ ๑๘) ไม่มีปัญญาตั้งชื่อแล้ว