[เถรี]

พระอาจารย์กล่าวให้ฟังถึงการสอบที่ผ่านมาว่า "มีวิชาหนึ่ง ชื่อว่า การจัดการพฤติกรรมมนุษย์ตามแนวพระพุทธศาสนา อาจารย์ท่านตั้งคำถามว่า "มีทฤษฎีกล่าวว่า บุคคลย่อมเป็นไปตามสิ่งแวดล้อม แต่วัยรุ่นบางคนอยู่ท่ามกลางเพื่อนที่ติดยา เที่ยวกลางคืน กินเหล้า สูบบุหรี่ ทำไมเขาจึงไม่เป็นไปตามเพื่อน จงอธิบาย"

อาตมาก็อธิบายไปว่า ข้อที่หนึ่ง ทฤษฎีนี้ไม่ถูกต้อง เพราะทฤษฎีที่ถูกต้องต้องครอบคลุมได้หมดทุกคน ในเมื่อยังมีข้อยกเว้นอยู่ แสดงว่าไม่น่าจะถูก จนกว่าจะมีคนยกข้อคัดค้านขึ้นมาได้ ทฤษฎีนี้ก็จะตกไป

ข้อที่สอง พ่อแม่ ครูบาอาจารย์ ให้ความเข้มงวดกวดขัน อบรมมาดี ข้อที่สาม เด็กเป็นบุคคลที่ใฝ่ดี มีหิริโอตตัปปะมาแต่กำเนิด ข้อที่สี่ มีการสั่งสมบุญในลักษณะของ ปุพเพกตปุญญตา มาแต่ปางก่อน

ในส่วนของปุพเพกตปุญญตา คือ การสั่งสมบุญมาแต่อดีต เป็นส่วนสำคัญมาก จะเป็นตัวกำหนดพฤติกรรมว่าเราจะไปดีหรือไปไม่ดี ขนาดบุคคลที่สั่งสมบุญมาในอดีตแต่พอมีอกุศลกรรมมาแทรก ยังมีโอกาสพลาดได้เลย เพราะฉะนั้น..อย่าไปคิดว่า เรามีดีแล้วก็ไปประมาท ถ้าอย่างนั้นก็มีสิทธิ์พังได้

จริง ๆ แล้วทฤษฎีตะวันตกได้แต่กายกรรมและวจีกรรมเท่านั้น ส่วนมโนกรรมยังไปไม่ถึง มโนกรรมของเขา คือจิตใต้สำนึก (sub conscious) ซึ่งคลำได้ผิว ๆ เท่านั้น ไม่เหมือนพระพุทธเจ้าที่ตรัสไว้ชัดเจนเลย ทั้งกายกรรม วจีกรรม มโนกรรมครบสามส่วน"