[เถรี]

หลวงพ่อเล่าให้ฟังว่า "เชื่อไหมว่าในพม่า มีนิกายหนึ่งที่ไปจากไทย แล้วมีชื่อเสียงเป็นที่นับถือมาก คือ นิกายมหาเย็น

มหาเย็น จริง ๆ ท่านเป็นพระวัดบวรฯ ท่านธุดงค์ไปพม่า ด้วยความที่ท่านเป็นธรรมยุติ ท่านเน้นมากในเรื่องของอภิสมาจาร ทำให้ดูน่าเลื่อมใส คนก็เลยเกิดศรัทธา สร้างวัดให้ท่าน คราวนี้พอท่านสร้างวัดแล้วลูกหลานเขามาบวชด้วย ท่านเองก็สามารถอบรมเขาให้ได้แบบเดียวกับท่าน คนก็เลยยิ่งเลื่อมใสเข้าไปใหญ่ ช่วงแค่สามสี่ปี เขาสร้างวัดถวายวัด ๒๐ กว่าวัด ฟังตรงนี้แล้วฉุกใจคิดอะไรบ้างไหม? เขาสร้างวัดถวาย ไม่ใช่ท่านสร้างเอง

เราลองนึกถึงสมัยพุทธกาล พระเจ้าพิมพิสารถวายวัดเวฬุวัน อนาถบิณฑิกเศรษฐีถวายวัดเชตวัน นางวิสาขามหาอุบาสิกาถวายวัดบุพพาราม นางอัมพปาลีถวายวัดอัมพวัน หมอชีวกถวายวัดอัมพวันเหมือนกัน เขาก็เลยเรียกแยกเป็น ชีวกัมพวัน สมัยก่อนล้วนแล้วแต่ญาติโยมช่วยบำรุงพระภิกษุสามเณร ช่วยสร้างเสนาสนะต่าง ๆ ให้ แต่สมัยปัจจุบันพระต้องสร้างเองทั้งนั้น มันเกิดจากอะไร ที่อยู่ ๆ ความนิยมเก่าที่ชาวบ้านช่วยกันสร้างถวายพระสูญหายไปเฉย ๆ กลายเป็นพระต้องไปตะเกียกตะกายทำเอง

สมัยรัชกาลที่ ๖-๗ แม้กระทั่งพระเจ้าแผ่นดิน อำมาตย์ เสนาบดีต่าง ๆ ก็ยังนิยมสร้างวัด จากที่ลองพิจารณาดูช่วงเปลี่ยนผ่านของมัน น่าจะเป็นช่วงที่ประเทศของเราสนับสนุนอุตสาหกรรมการส่งออก สมัยนั้นมีข้าว ไม้สัก ยางพารา ข้าวโพด แร่ดีบุก แต่ละอย่างต้องใช้แรงงานมาก ในเมื่อแรงงานเข้าไปอยู่ภาคอุตสาหกรรมนี้หมด ส่วนที่จะมาช่วยในเรื่องของวัดวาอารามก็น้อยลง แต่ก็ยังดี คนเขาก็ยังอยากทำบุญอยู่ ก็เลยเปลี่ยนเป็นถวายปัจจัยให้พระคุณเจ้าไปสร้างเอง ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา พระคุณเจ้าก็ต้องสร้างกันเองมาตลอด มันผิดธรรมเนียมไปเยอะเลย มานั่งคิด ๆ ดู ว่าน่าจะเป็นช่วงนี้แน่นอน"