คำสอนสมเด็จองค์ปฐม
การรู้สภาวะที่แท้จริงของร่างกายในปัจจุบัน คือ อริยสัจ
๑.การรู้สภาวะที่แท้จริงของร่างกายในธรรมปัจจุบัน คือ อริยสัจ
เป็นทุกขสัจที่พระอริยเจ้าจักต้องยอมรับนับถือ
สภาวะที่แท้จริงของร่างกายไม่มีใครเขาฝืนมันได้ ยิ่งฝืนมากเท่าไหร่ ยิ่งทุกข์มากเท่านั้น
ร่างกายมันเป็นไปตามสภาวะปกติของมัน คือ ทำงานหนักมากเกินกำลัง
มันก็เสื่อมโทรมให้เห็นปรากฏชัด เป็นเวทนาอยู่ภายใน
หากจิตรับทราบเวทนานั้นแล้ว วางเป็นสังขารุเบกขาญาณ
คือยอมรับสภาพของร่างกายในขณะนั้น ๆ จิตก็จักไม่ดิ้นรนเพื่อให้พ้นจากสภาวะนั้น ซึ่งไม่มีใครพ้นไปได้
เมื่อยอมรับจิตก็จักมีความสุข ด้วยเห็นร่างกายนี้มีความเสื่อมไปตามปกติของมัน
๒.ประการสำคัญต้องรู้อยู่เสมอว่า ร่างกายนี้มิใช่เรา มิใช่ของเรา เราไม่มีในร่างกาย ร่างกายไม่มีในเรา
จิตก็จักผ่อนคลายจากความยึดเกาะในเวทนานั้น
ดังนั้นการกำหนดรู้ว่าร่างกายเสื่อมนั้นเป็นของจริง จิตก็ควรจักยอมรับความจริงนั้น ๆ
๓.ในเมื่อรู้ก็สมควรพัก ดูความเสื่อมและเห็นความดับไปของความเสื่อมนั้น
เมื่อร่างกายได้พักผ่อนพอสมควรแล้ว ก็จักเห็นความไม่เที่ยงของร่างกายอย่างชัดเจน
๔.บุคคลผู้รู้จริงจักไม่ฝืนสภาพของร่างกาย
กล่าวคือ ไม่มีความเบียดเบียนร่างกายให้เกินไปกว่ากฎธรรมดา
ผู้เห็นทุกข์จริงจะไม่ฝืน และไม่เพิ่มทุกข์ให้กับตนเอง
จากหนังสือ ธรรมที่นำไปสู่ความหลุดพ้น เล่มที่ ๖
รวบรวมโดย พล.ต.ท.นพ.สมศักดิ์ สืบสงวน