[เถรี]

พระอาจารย์เล่าว่า "พระพุทธเจ้าทรงประกอบพุทธกิจ ๕ ประการตลอดชีวิต ตั้งแต่ตรัสรู้จนกระทั่งปรินิพพาน ปุพฺพณฺเห ปิณฺฑปาตญฺจ เช้าขึ้นมาเสด็จออกบิณฑบาตเพื่อโปรดสัตว์ บางครั้งกว่าจะกลับก็เลยเพลแล้ว ส่วนใหญ่พระองค์ท่านก็ฉันมื้อเดียว สายณฺเห ธมฺมเทสนํ ตกบ่ายแดดเริ่มคลายร้อนลง ถ้าเป็นบ้านเราเรียกว่า "บ่ายควาย" เริ่มต้อนควายกลับคอกแล้ว เวลาบ่ายพระองค์ท่านแสดงธรรมโปรดญาติโยม

เขาบอกว่าตอนเย็น ๆ ญาติโยมจะถือดอกไม้ธูปเทียน ถือน้ำปานะ ตรงไปเพื่อฟังธรรมจากสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ความจริงเป็นช่วงบ่าย แต่ว่าเป็นเวลาบ่ายแก่ ๆ ประมาณ ๔ - ๕ โมงเย็น ปโทเส ภิกฺขุโอวาทํ พอค่ำลงก็ให้โอวาทแก่พระภิกษุ คาดว่าน่าจะอยู่ประมาณ ๑ - ๒ ทุ่ม อฑฺฒรตฺเต เทวปญฺหนํ ครึ่งคืนก็คือเที่ยงคืน แก้ปัญหาของพรหมเทวดาที่มาถาม ปจฺจูเสว คเต กาเล ภพฺพาภพฺเพ วิโลกนํ พอใกล้รุ่งก็ตรวจดูอุปนิสัยสัตว์โลก เตรียมที่จะเสด็จไปโปรดตอนออกบิณฑบาตอีก วนเวียนอยู่อย่างนี้ตลอด ๔๕ ปี

เที่ยงคืนพระพุทธเจ้าทรงแก้ปัญหาพรหมเทวดา คาดว่ากี่ชั่วโมงดี ? สองชั่วโมงก็พอนะ ถ้าปัญหายาวก็หยุด ก็ตีว่าพระองค์ท่านได้จำวัดตอนตีสอง ปจฺจูเสว คเต กาเล เวลาใกล้รุ่ง ตีเสียว่าตีห้า ตีห้าต้องลุกขึ้นตรวจดูอุปนิสัยสัตว์โลกแล้ว แปลว่าพระองค์ท่านจำวัดคืนละ ๓ ชั่วโมงตลอด ๔๕ ปี นี่ยังดีนะ..พระอนุรุทธตลอด ๕๕ ปี ไม่เคยนอนเลย นั่งอย่างเดียว ท่านบอกว่า ๒๕ ปีแรกของท่าน ไม่เคยหลับทั้งกลางวันและกลางคืน ๓๐ ปีให้หลังยอมหลับตอนยามสุดท้าย แต่ว่านั่งหลับ พออายุเริ่มมากแล้วร่างกายก็ชักจะไม่ไหว

พวกเรามีบ้างไหมที่นั่งตลอดทั้งคืน ? ไม่ใช่เข้าอินเตอร์เน็ตแล้วนั่งเล่นคอมพิวเตอร์นะ นั่งธรรมดา ถ้าลูกสาวเข้าอินเตอร์เน็ตถึงตีสี่หรือว่าเล่นเกมถึงตีสี่แสดงว่าฉันทะเพียงพอแล้ว เพียงแต่ว่าใช้ผิดเท่านั้น ตัวฉันทะก็คือความพอใจ ความต้องการที่จะกระทำมีเต็มที่แล้ว เพียงแต่ว่าเอาไปใช้ผิดด้าน"