[เถรี]

ให้ทุกคนนั่งในท่าที่สบายของตน แล้วกำหนดความรู้สึกทั้งหมดอยู่ที่ลมหายใจเข้าออก หายใจเข้า..กำหนดรู้ตามลมหายใจเข้าไปจนสุด หายใจออก..กำหนดรู้ตามลมหายใจออกมาจนสุด หายใจเข้า..กำหนดรู้ลมพร้อมกับคำภาวนาที่เราถนัด หายใจออก..กำหนดรู้ลมพร้อมกับคำภาวนาที่เราถนัด

วันนี้เป็นวันอาทิตย์ที่ ๖ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๕๔ เป็นการปฏิบัติกรรมฐานวันสุดท้ายของต้นเดือนมีนาคม และเป็นครั้งสุดท้ายของบ้านอนุสาวรีย์แห่งนี้ ซึ่งตลอดระยะเวลา ๑๘ ปีที่ผ่านมา อาตมภาพนั่งรับสังฆทาน ตอบปัญหาธรรม ตลอดจนกระทั่งสอนกรรมฐานอยู่ที่นี้ ถ้าญาติโยมทั้งหลายถามว่า เมื่ออยู่ ๆ จะต้องจากไปอยู่ที่ใหม่ มีความอาลัยอาวรณ์ต่อที่เก่าบ้างหรือไม่? ก็ขอบอกจากใจจริงว่า ไม่มีแม้แต่ความคิดสักนิดเดียวที่จะอาลัยต่อสถานที่แห่งนี้

อย่างที่เคยบอกไปแล้วว่า ถ้าแม้กระทั่งวัดท่าซุง ซึ่งถือว่าเป็นสถานที่ที่เอื้อต่อการปฏิบัติมากที่สุด ดีที่สุดเท่าที่จะมีได้ อาตมายังสามารถที่จะทิ้งมาได้ สถานที่อื่นที่จะทิ้งไม่ได้นั้นไม่มี

ก็ขอให้ญาติโยมทั้งหลาย เมื่อภาวนาจนกำลังใจทรงตัวแล้ว ให้พิจารณาดูอารมณ์ใจของเราว่า ยังมีความห่วงใย มีความอาลัยอาวรณ์ต่อสิ่งต่าง ๆ บ้างหรือไม่ ? อย่างเช่นว่า คนที่เรารัก ของที่เรารัก ทรัพย์สมบัติที่เราหวงแหน เป็นต้น ถ้าหากว่าสิ่งทั้งหลายเหล่านี้ยังมีอยู่ ท่านต้องรีบขับไล่ให้พ้นไปจากจิตใจของตนไปโดยเร็วที่สุด เพราะว่าจะเป็นเครื่องร้อยรัดเราให้ติดอยู่ในวัฏสงสาร ไม่สามารถที่จะหลุดพ้นไปได้

การที่เราหลุดพ้นได้นั้น ทางด้านภาษาบาลีได้ใช้ศัพท์หลายต่อหลายคำด้วยกัน เพื่อแสดงออกซึ่งบุคคลที่สามารถชำระจิตใจให้ผ่องใสจากกิเลสทั้งปวง จนสามารถที่จะหลุดพ้นไปได้

บุคคลที่จิตใจผ่องใสจากกิเลสทั้งปวงนั้น ท่านใช้ศัพท์แรกว่า มทนิมฺมทโน แปลว่า ย่ำยีเสียซึ่งความเมา ความเมาในที่นี้คือเมาในกิเลส เมาในตัณหา ในอุปาทาน ในอกุศลกรรมต่าง ๆ นั่นเอง

ซึ่งถ้าหากว่าเป็นสมัยที่หลวงปู่แหวนท่านยังมีชีวิตอยู่ หลวงปู่แหวนท่านจะบอกเสมอว่า "ต้องปฏิบัติให้เป็นธรรมโมนะ..อย่าให้เป็นธรรมเมา" ถ้าปฏิบัติเป็นธรรมโม โอกาสที่เราหลุดพ้นก็จะมี แต่ถ้าปฏิบัติเป็นธรรมเมา ก็จะโดนร้อยรัดติดอยู่กับวัฏสงสารต่อไป