[เถรี]

ให้ทุกคนตั้งกายให้ตรง กำหนดความรู้สึกทั้งหมดไว้เฉพาะหน้า หายใจเข้า..ให้ความรู้สึกทั้งหมดไหลตามลมหายใจเข้าไป หายใจออก..ให้ความรู้สึกทั้งหมดไหลตามลมหายใจออกมา จะใช้คำภาวนาอะไรก็ได้ตามที่เรามีความถนัดมาแต่เดิม

วันนี้ตรงกับวันศุกร์ที่ ๑ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๕๖ เป็นการปฏิบัติกรรมฐานต้นเดือนวันแรกของพวกเรา เมื่อวันที่ ๒๔ ตุลาคม ๒๕๕๖ ที่ผ่านมา สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ได้สิ้นพระชนม์ลง เราจะเห็นได้ว่า แม้แต่บุคคลผู้ปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบ มีตำแหน่งยิ่งใหญ่ถึงขนาดเป็นสมเด็จพระสังฆราช ก็ยังสิ้นพระชนม์

ดังนั้น..สิ่งที่พวกเราทั้งหลายจะลืมไม่ได้ก็คือ การกำหนดคิดพิจารณาอยู่เนือง ๆ ตามอภิณหปัจจเวกขณะ ก็คือให้พิจารณาว่า เรามีความแก่เป็นธรรมดา ไม่อาจจะล่วงพ้นความแก่ไปได้ เรามีความเจ็บเป็นธรรมดา ไม่อาจจะล่วงพ้นความเจ็บไข้ไปได้ เรามีความตายเป็นธรรมดา ไม่อาจจะล่วงพ้นความตายไปได้ เรามีความพลัดพรากจากของรักของชอบใจทั้งปวงเป็นธรรมดา เรามีกรรมเป็นของตน ใครทำกรรมอันใดไว้ จะดีหรือชั่วก็ตาม ย่อมต้องรับซึ่งผลกรรมนั้น ๆ

นี่คือหลักการพิจารณาของนักปฏิบัติธรรมที่จะลืมเสียไม่ได้ เพราะว่าทุกคนก้าวไปสู่ความแก่ชราทุกขณะจิตที่ผ่านไป มีความเจ็บไข้ได้ป่วยเป็นปกติ ต่อให้ความเจ็บไข้ได้ป่วยทั่วไปไม่ปรากฏ ก็ยังมีความหิว ความกระหาย ความร้อน ความหนาว เป็นปกติ และท้ายที่สุด ถ้าทุกขเวทนาบีบคั้นมาก ๆ ไม่สามารถที่จะทนอยู่ได้ ก็ก้าวเข้าไปสู่ความตาย

การแก่ เจ็บ และตาย ถือว่าเป็นสมบัติที่ติดมากับร่างกายของเรา ทุกคนต้องก้าวเข้าไปหาสิ่งทั้งหลายเหล่านี้เป็นปกติ ระหว่างที่ดำรงชีวิตอยู่ ก็มีการพลัดพรากจากของรักของชอบใจเป็นธรรมดา มีการได้ของที่ไม่รักไม่ชอบใจเป็นธรรมดา มีความปรารถนาที่ไม่สมหวังเป็นธรรมดา สิ่งทั้งหลายเหล่านี้เราต้องมองเห็นความเป็นธรรมดาให้ได้ เพราะถ้าเรามองเห็นความเป็นธรรมดาแล้วจิตใจยอมรับเมื่อไร เราก็จะมีความสุขมากขึ้น

เนื่องเพราะเห็นว่าทุกอย่างมีธรรมดาเป็นอย่างนั้น อย่างเช่นว่า ธรรมดาของร่างกาย เกิดมาแล้วก็ต้องแก่ ธรรมดาของฤดูฝน ฝนก็ต้องตก ธรรมดาของการมีลูกมีหลาน ก็ต้องพบกับความทุกข์ต่าง ๆ ที่ลูกหลานนำมาให้ ธรรมดาของการมีร่างกายนี้ ก็ต้องเจ็บไข้ได้ป่วย เป็นต้น ถ้าเราเห็นความเป็นธรรมดา จิตใจก็จะไม่ดิ้นรน รู้จักปล่อยวาง ความทุกข์ก็จะมีแก่เราน้อยลง