[ธนปุณโณ]

แต่ว่าเหตุอื่น ๆ ที่จะให้ไปได้นั้น องค์สมเด็จพระชินสีห์บรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ประทานข้ออ้างที่เรียกว่า มหาปเทส ๔ ประการไว้ ที่กล่าวไว้ว่า

“สิ่งใดไม่สมควร ถ้าพิจารณาแล้วว่าไม่สมควร สิ่งนั้นย่อมไม่สมควร”
“สิ่งใดไม่สมควร ถ้าพิจารณาแล้วว่าสมควร สิ่งนั้นย่อมสมควร” เป็นต้น

เมื่อองค์สมเด็จพระทศพลพระราชทานวิธีวินิจฉัยพระวินัยให้มา อย่างในปัจจุบันนี้พระภิกษุวัดท่าขนุนจำนวนนับ ๑๐ รูป ต้องเดินทางไปศึกษาเล่าเรียน คือ เรียนวันจันทร์ วันอังคาร วันพุธ ครั้งละ ๓ วัน ถ้าหากว่า ๑ ใน ๓ วันนั้นตรงกับวันพระ การเรียนก็ต้องเลื่อนไปเป็นวันพฤหัสบดี

จึงทำให้ต้องอาศัยสิ่งที่องค์สมเด็จพระชินสีห์ประทานเอาไว้ให้ มาเปรียบเทียบดูว่า การไปศึกษาเล่าเรียนนั้นไม่ได้มีพุทธานุญาตเอาไว้ แปลว่าไม่สมควร แต่ว่าสิ่งที่ไม่สมควร ถ้าพิจารณาแล้วว่าสมควร ก็ทำได้