[ลัก...ยิ้ม]

ส่วนใหญ่เดินทางทุกข์มันเดินง่าย ทั้งตอบสนองกามโลกีย์ มันรื่นรมย์ สนุกเพลิดเพลิน รื่นเริงใจ มันกระหายอยู่ตลอดเวลา ไม่ละ ไม่วาง เรียกหา ค้นหา แสวงหา ต่อสู้เพื่อหา* เพื่อสนองความต้องการ หากขัดแย้งก็ต้องต่อสู้เพื่อให้ได้มา ไม่รู้ถูกผิด รู้แต่ต้องการ ไม่สงบ ไม่หาสาเหตุ ไม่หาผล ไม่เกรง ไม่กลัว ไม่ย่นย่อให้ ไม่ยินยอม ไม่สมยอม ไม่ยี่หระ ไม่ละอาย ไม่เกรงกลัว ไม่ยำเกรง ไม่รู้เห็น ไม่พรั่นพรึงต่อสิ่งใด คิดอย่างเดียว คิดทิศทางเดียว คิดมุมเดียว คิดอย่างอื่นไม่เป็น คิดเอา คิดได้ ติดโลภ ติดเสน่หา คิดพึงพอใจอย่างนั้น ไม่รู้จบสิ้น

จิตมันพรั่งพรูความคิดอย่างนี้ มันเค้นความคิดด้วยอำนาจความทะยานอยาก พร้อมความต้องการการตอบสนองอย่างแรงกล้า จะต้องให้ได้มา ไม่เช่นนั้นจะทุกข์ระทม รันทด หดหู่ เศร้าหมอง กระวนกระวาย กินไม่ได้ นอนไม่หลับ เมื่อได้มาแล้ว ก็อยากได้อย่างอื่นร่ำไป ตลอดเส้นทางการดำรงชีวิต มีแต่ความรัก ความโกรธ ความเกลียด ความฉุนเฉียว วุ่นวาย ไม่ยอม เอาชนะอย่างเดียว ชนะในโลกีย์

ส่วนเส้นทางความสุขนั้นเดินยาก มันขัดกับความต้องการ ในทางพ้นจากโลกียวิสัย ต้องให้ต่อสู้ ต่อต้าน ต้องป้องกัน สกัดกั้น ฝึกให้เอาชนะอำนาจของกิเลสตัณหาที่เข้ามาครองในจิต จะต้องสู้จนชนะอย่างถาวร ไม่ให้มันมีอำนาจ ทั้งนี้ต้องเข้าใจ กิเลสมันอาศัยอยู่ในเรือนจิตของเรามาเป็นเวลานาน จนเป็นเจ้าของเรือน จะให้มันออกจากเรือนที่มันรัก มันอาศัยอยู่ มันจะร้องโหยหา มันจะดิ้นรน กระวนกระวาย ต่อสู้ ขอร้อง ขออยู่อาศัย ขอผ่อนปรน ขอชะลอ ขอเวลา ขออ้อนวอน ขออยู่ต่อ ขอครอบครอง ขอทวงสิทธิ์ ขออุทธรณ์ ขอร้องทุกข์

หากไม่ให้มันอยู่ มันจะรวมพรรคพวกเข้ามาข่มขู่ บังคับ ข่มเหง ตะคอก อาฆาตมาดร้าย สร้างความวุ่นวาย ร้องเรียนอยู่ตลอด พวกนี้ไม่มีกลัวสิ่งใด นอกจากสติสัมปชัญญะ มันกลัวมาก มีอำนาจเหนือพวกมัน มันจะหนีหลบซ่อน *อาวุธนี้มันสู้ไม่ได้*หากแต่อย่าเผลอให้มันเข้ามาประจบ จนสติสัมปชัญญะตกเป็นเหยื่อของพวกมัน มันจะมาเป็นใหญ่ทันที ฉุดชีวิตให้เดินตามกระแสของมัน

การสร้างความสงบจึงต้องสร้างสติ ต้องเจริญกรรมฐานให้เป็นมหาสติมั่นคง เจริญอยู่ในจิต จะนั่ง จะเดิน จะยืน จะนอน ให้จิตติดตามลมหายใจอยู่เสมอ อย่าได้ขาด อย่าเผลอ อย่าละเลย อย่าหลง มหาสติจึงจะบังเกิดอย่างต่อเนื่อง กิเลสจึงแทรกไม่ได้ เข้ามาก็รู้ ออกไปก็รู้ อยู่ใกล้ ไกลย่อมรู้ ระวังอยู่ตลอดเช่นนี้ เมื่อกิเลสเข้ามาไม่ได้นาน ๆ กิเลสมันก็เบื่อ ไม่เข้ามา มันจะทิ้งเรือนจิต